Boeken / Fictie

Midlifecrisis

recensie: Wanda Bommer - Boom

Als Lieke naar Bonaire vertrekt om daar een week bij haar zus Femke te verblijven, besluit Lieke’s moeder Agnes wat klusjes te doen in het nieuwe appartement van haar dochter. Terwijl ze bovenop de huishoudtrap staat, maakt ze kennis met Boom, het vriendje van Lieke. Aantrekkelijk als hij is veroorzaakt hij vlinders bij Lieke’s moeder, waardoor ze zich in een avontuur stort dat niet alleen Lieke treft, maar ook haar man Bart en haar andere dochter Femke. Ook Bart heeft zijn eigen avontuur gevonden. Zo laat Wanda Bommer in Boom je kennismaken met twee mensen die vastzitten in een midlifecrisis en vallen voor ongrijpbare dromen.

Wanda Bommer (1969) debuteert met Boom, waarin ze op voortreffelijke wijze meerdere personages bijna hetzelfde door laat maken. Lieke, Agnes, Femke en zelfs Bart hebben allemaal dezelfde persoon gemeen: Boom. Op slinkse wijze bespeelt Boom deze vier mensen zoals hij zijn gitaar bespeelt, namelijk op zijn eigen manier. Bommer heeft een man geschetst die fouter dan fout is, maar laat daar meteen mee zien hoe makkelijk het is om voor zo iemand te vallen.

American Beauty
Als je een stuk van Boom gelezen hebt, denk je al snel aan de film American Beauty van Sam Mendes, met Kevin Spacey als een vader die in een midelifecrisis zit. Dat is ook niet gek, want Bommer’s verhaal lijkt sterk op het verhaal van American Beauty: vader in midlifecrisis wordt verliefd op de vriendin van zijn dochter. Bommer heeft het concept wel wat aangepast en er wat aan toegevoegd, aangezien het in Boom beide ouders zijn die zich weer jong willen voelen. Dat het verhaal bekend voorkomt voelde ze zelf gelukkig ook al aan, wat vooral duidelijk wordt als ze Lieke de vergelijking met American Beauty laat maken.

Dat Boom een foute jongen is, wordt al snel duidelijk als blijkt hoe hij zowel Agnes als Lieke bespeeld, hoe hij anderen dingen kwalijk neemt die hij zelf ook doet en hoe hij Lieke wil ‘breken om haar als een beter mens weer op te bouwen’. Van Boom gaat een dreiging uit die er helaas niet voor zorgt dat hij te  negeren is, want het is ontzettend makkelijk om voor hem en zijn sex-appeal te vallen. En terwijl Agnes zich laat vangen in het web van Boom, laat Bart zich betoveren door de jonge zangeres Selena, bij wie hij koste wat kost in de buurt moet komen. En dat het wat kost staat als een paal boven water, want de relatie met zijn vrouw wordt er uiteraard niet beter op. Uiteindelijk lijkt die relatie enkel nog te bestaan in illusies van hoe het geweest had kunnen zijn. Met deze gegevens maakt Bommer een verhaal waarin pijnlijk duidelijk wordt dat ook ouders nog steeds dezelfde verlangens als hun kinderen kunnen hebben, en dat ook zij zich nog altijd laten verraden door wat ze liefde noemen.

Schim
Hoewel Bommer’s verhaal goed geschreven is en daardoor makkelijk te volgen is, had Boom veel meer kunnen zijn dan wat het nu is. Wat mist is de ontdekking van de affaire tussen Agnes en Boom, die makkelijk door Lieke opgemerkt had kunnen worden, vooral gezien hoe zenuwachtig haar moeder zich in gezelschap van Boom gedraagt. Ze merkt dan wel op hoe jong Agnes zich is gaan kleden, maar verder doet ze daar niets mee. Dat is vreemd en jammer, want als Lieke ontdekt had wat er speelde tussen Boom en Agnes had het boek veel spannender kunnen worden. Hoewel Bommer geen moralistisch verhaal geschreven heeft over hoe fout het is je als moeder in te laten met de vriend van je dochter, is er ook geen spanningsboog die zich ontvouwt tussen moeder en dochter.

Naast het ontbreken van die ontwikkeling tussen Agnes en Lieke is het allergrootste gemis, en tegelijkertijd het grootste mysterie, het werkelijke karakter van Boom. Bommer geeft over hem enkel vage informatie die zowel waar als niet waar kan zijn. Voor de lezer is dit eigenlijk alleen maar irritant en je vraagt jezelf dan ook af of Bommer meent dat Boom interessanter zou zijn zonder informatie. Hij lijkt bijna een puberale versie van een stoere vent, wat resulteert in het feit dat Boom niets méér is dan een schim van wie hij had kunnen zijn; ook daardoor boet het boek aan kracht in. Boom is als personage ongeloofwaardig en irritant, en omdat hij dat is raak je tevens geïrriteerd door Lieke en Agnes, want waarom zijn ze toch zo dom om in zijn rare verhaaltjes te trappen? Wie is Boom en hoe is hij zo geworden? Daar hadden nog veel meer pagina’s aan gewijd kunnen worden, waardoor Boom uiteindelijk twee keer zo dik had kunnen zijn.