Beeldige kunst

Fotografen komen in veel hoedanigheden voor: je hebt de beruchte paparazzo, de journalistiek fotograaf, de modefotograaf en ga zo maar door. En dan is de fotograaf die zijn stiel gebruiken om kunst te creëren, om te schilderen met de camera. Tot die categorie behoort Marcel van der Vlugt.

De 51-jarige, in Naaldwijk geboren Van der Vlugt woont en werkt momenteel in Amsterdam, vooral als mode- en reclamefotograaf. Voor veel van zijn nationale en internationale reclamecampagnes kreeg hij erkenning, onder meer in de vorm van drie ADCN Lampen voor Beste Fotografie en een Golden Lion. Geen kleine jongen dus.De prachtig vervaardigde monografie Beauty and other secrets, dat bij de gelijknamige tentoonstelling hoort, geeft een overzicht van Van der Vlugts werk en laat goed zien waarvoor hij staat en wat hij allemaal in huis heeft als fotograaf. Dat is heel wat, al was het maar vanwege de prachtige modellen die hij gebruikt, de zorgvuldige beeldvoering of de fantasierijke settings. Ook op technisch inhoudelijk gebied is het duidelijk dat we hier met een vakman te maken hebben. Compositie, kleurstelling, scherptediepte, belichting…: alles is tot in de puntjes verzorgd.

Van der Vlugts werk bestaat voor een groot deel uit humoristische erotiek; maar niet alleen de schaars geklede vrouwelijke modellen, ook diverse etenswaren, bloemen en planten spelen hierin een belangrijke rol. Zo wordt in het begin van het boek op de linkerpagina een model met ontbloot bovenlijf getoond, terwijl we op de pagina ernaast een foto zien van een bloem die de suggestie van een ander lichaamsdeel van de vrouw opwekt. Naast de losse foto’s in het boek wordt wel vaker gebruik gemaakt van dergelijke tweeluiken, een methode die aan de betekenis van de twee samen getoonde afbeeldingen een derde toevoegt. Er komen verbanden of contrasten naar voren die anders niet meteen evident zouden zijn, hoewel de foto’s uiteraard ook prima op zichzelf zouden kunnen staan.

Rustig aan

Van der Vlugt is iemand die zijn tijd neemt, hij is geen flitsende fotograaf die verschillende foto’s per seconde schiet. Hij analyseert de situatie, maakt een foto, analyseert de foto, bespreekt de foto met het model, kiest een richting, analyseert de situatie, maakt een foto, enzovoort. Langzaam en doordacht gaat hij te werk, dat zie je ook in het eindresultaat. Er is niets aan het toeval overgelaten en oneffenheden vallen er niet te ontdekken.
Beauty and other secrets is een visueel spektakel. Elke nieuwe pagina schotelt je een ander prachtig beeld voor. Het is een ware lust voor het oog, die grote, kleurrijke foto’s die van het dikke, glossy papier springen. Door dit boek kan je dan ook niet vluchtig bladeren, elke foto vraagt, smeekt haast om aandachtig bekeken te worden. En dat geldt niet alleen voor de prachtig vastgelegde modellen, maar ook voor de atmosferische plaatjes of de foto’s van verwelkte bloemen uit de serie Buds. Objecten en modellen waar je je blik niet direct van af kunt wenden, omdat alles een surrealistische schoonheid uitademt. Zelfs als er sprake is van verval. Of misschien juist daarom wel.

Interessant, sterk én mooi

Van der Vlugt noemt in z’n boek de verschillende wijzen waarop mensen zijn beelden beoordelen: wanneer ze het ‘interessant’ noemen, vinden ze het eigenlijk waardeloos; wanneer ze de beelden ‘erg sterk’ noemen, begrijpen ze de beelden waarschijnlijk niet of gaat het hun petje te boven; wanneer ze de afbeeldingen ‘echt mooi’ noemen, dan weet je dat je met een klassieker te maken hebt. In Beauty and other secrets staan alleen maar echt mooie foto’s.