Boeken / Non-fictie

Kunstenaars op wieltjes

recensie: Jo Waterhouse & David Penhallow - Skateboarder's kunst. Van beton naar het doek

Skaten op een skateboard is geen hobby of sport, maar een levensstijl, en de kunst die door skateboarders wordt gemaakt is dan ook een speciale kunstvorm. Tenminste, dat beweren de auteurs van het boek Skateboarder’s kunst. Van beton naar het doek. Die bewering lijkt echter meer een manier om te verhullen dat hun boek een allegaartje is van stijlen.


Max Estes, 'Cowboy'. Afbeelding uit besproken boek.
Max Estes, ‘Cowboy’. Afbeelding uit besproken boek.

De kern van de ‘skate’levensstijl zit hem in de inventiviteit, ofwel in het constant zoeken naar nieuwe plekjes om stunts te kunnen doen, en in een doe-het-zelfmentaliteit. Van skaten is natuurlijk bekend dat er een hele subcultuur van wijde broeken en bepaalde (punk)muziek bijhoort, maar in hoeverre is het skaten nou precies van invloed op de beeldende kunst van skaters? Onder skateboards zijn soms de meest fantastische schilderingen aangebracht, en dat is ongetwijfeld het uitgangspunt geweest voor de bundeling van de 29 kunstenaars in dit boek, van wie er twee hun skateboarddesigns tonen naast hun andere werk. De ondertitel van het boek, Van beton naar het doek, wekt daarbij de verwachting dat de kunstenaars street art maken, die vergelijkbaar is met de graffitikunst die begin jaren negentig zo populair was.

Formule Taschen

Het boek is degelijk uitgevoerd in de door uitgeverij Taschen beproefde formule: na een korte inleiding zijn er voor elke kunstenaar, op alfabetische volgorde, vier pagina’s vol kleurenafbeeldingen en een korte biografie ingeruimd. Die alfabetische volgorde zorgt voor een opmerkelijke opener: Rob Abeyta Jr., die met zijn abstracte schilderijen in aardekleuren meteen maar bewijst dat skateboarder’s art in niks hoeft te lijken op street art. Dit is pure high art, hoewel niet heel erg fantastische. Abeyta is een beetje een buitenbeentje tussen de andere opgenomen kunstenaars, die toch wel duidelijke onderlinge overeenkomsten vertonen in hun beïnvloeding door de beeldcultuur van alledaagse en populaire kunsten, zoals graffiti, strips, reclame en tatoeages.

Onmogelijke classificatie

Simon Peplow, 'Don't Mess With Our Love'. Afbeelding uit besproken boek.
Simon Peplow, ‘Don’t Mess With Our Love’. Afbeelding uit besproken boek.

Die invloeden zijn dan ook genres waarin de kunstenaars hadden kunnen worden ondergebracht. Max Estes bijvoorbeeld, is met een graphic novel op zijn naam een echte stripmaker. Michael Sieben, Andrew Pommier, Stephan Marx en Travis Millard ontlenen hun beeldtaal ook direct aan deze kunstvorm. En hoewel D*Face en Simon Peplow op het eerste gezicht ook bij dit genre ingedeeld zouden kunnen worden, vertoont de kunst van de eerste ook wel erg veel overeenkomsten met graffiti en lijkt de tweede zich te laten inspireren door behangontwerpen. Uiteindelijk blijkt een alfabetische indeling dus zo gek nog niet, want wat moet je ook bijvoorbeeld met de nepadvertenties van Bob Kronbauer of de houtsnedes van Andy Jenkins?

Vandaag hip, morgen uit?

Het boek Skateboarder’s kunst. Van beton naar het doek blijft een beetje een allegaartje, maar biedt wel een interessant overzicht van hoe de hedendaagse beeldcultuur als inspiratiebron dient voor veel jonge kunstenaars. Het bijgevoegde internetadres van elke kunstenaar biedt daarnaast de mogelijkheid tot een leuk zoektochtje op het web naar meer skateboarderskunst. Of deze kunst als zodanig een lang leven is beschoren, is echter nog maar de vraag. Net als graffiti maakt skateboarderskunst deel uit van de jeugdcultuur, en die is zo beweeglijk als wat.