Boeken / Fictie

The plot thickens…

recensie: J.K. Rowling - Harry Potter and the Order of the Phoenix

.

~

Ja. Harry Potter is Harry Potter en het jongetje is nu eenmaal een enorme hype, vooral met die twee films en allerlei goodies er omheen. Maar de basis van de hype blijft nu eenmaal het boek. Dit vijfde deel, Harry Potter and the Order of the Phoenix, is voorlopig alleen in het Engels te lezen. Het duurt nog een maand of vijf voordat ook de Nederlandse vertaling in de winkel ligt, en Nederland echt opnieuw Pottergek wordt. Maar voor de nieuwsgierige aagjes hieronder alvast een tipje van de sluier.

Te lang

Laat ik beginnen met de opmerking dat 766 bladzijden voor een jeugdboek veel te veel is, zelfs al is het Harry Potter en wordt het ook gelezen door volwassenen. Rowling is niet direct een meester in de beperking. The Order of the Phoenix had met gemak tweehonderd pagina’s korter kunnen zijn. Veel uitweidingen, beschrijvingen en terzijdes zijn niet direct van belang voor het plot. Al die sidelines zorgen echter wel voor een heel kleurrijke schets van de magische wereld van Harry Potter.

Wanneer je eenmaal de eerste honderdvijftig pagina’s door bent (die zijn wat traag, daar kom ik zo op terug), vliegt het verhaal echter voorbij. De drie vrienden Harry, Ron en Hermione arriveren op school en vinden -als vanouds- problemen op hun weg. Een nieuwe leraar Defence Against the Dark Arts heeft niet veel goeds in de zin, en Hagrid is op raadselachtige wijze verdwenen. Dumbledore de hoofdmeester wil Harry niet meer spreken en Harry krijgt een aantal vreemde dromen. Het zijn de eerste tekenen van wat zich in de laatste honderdvijftig bladzijden zal ontrollen.

Show, don’t tell

Het eerste stuk van The Order of the Phoenix is moeilijk door te komen. Er lopen vele personages rond die je allemaal al tegengekomen bent in de vorige boeken, maar hun achtergronden zijn na een pauze van drie jaar wel wat vervaagd. Deel drie en vier nog een keer lezen is dan ook raadzaam voordat je begint aan dit vijfde deel.
Het eerste deel barst van de dialogen tussen half schimmige personages, maar er gebeurt hoegenaamd niets. De slogan ‘show, don’t tell‘ uit de filmwereld gaat blijkbaar ook op voor The Order of the Phoenix. Pas wanneer de kids naar school gaan begint het verhaal op gang te komen.

Chagrijnig

Een geweldige verbetering ten opzichte van de vorige vier boeken is het veranderde klimaat in tovenaarsland. Harry is door een uitgekiende lastercampagne niet langer de koene held en ‘The Boy Who Lived’. Het geeft ruimte voor kritiek op Potter, en eveneens ruimte voor verrassingen. Want jongens die alles goed doen zijn niet interessant.
Dat moet Harry’s moeder Rowling ook aangevoeld hebben, want Harry krijgt in The Order of the Phoenix last van slechte buien, chagrijn, jaloezie en woede. Kortom: de jongen begint te puberen. Dat is een geweldige opluchting. Niet langer is Potter een perfect schatje. Rowling hoedt zich er echter wel voor om Potter al te onaardig te maken. Op de cruciale momenten toont hij natuurlijk dat hij het hart op de juiste plaats heeft zitten.

~

Na The Order of the Phoenix komen nog twee delen. Het wordt tijd dat er wat eindjes aan elkaar geknoopt worden en we meer ontdekken omtrent het raadsel van Harry en zijn connectie met Voldemort. Op de achterkant van het boek staat een piepklein stukje dat je -natuurlijk- razend nieuwsgierig maakt:

Dumbledore lowered his hands and surveyed Harry through his half-moon glasses. ‘It is time,’ he said, ‘for me to tell you what I should have told you five years ago, Harry. Please sit down. I am going to tell you everything.’

Om eventuele frustratie te voorkomen: dit stukje komt uit de laatste dertig bladzijden. Het duurt dus nog een hele tijd voordat je te weten komt wat Harry al die tijd al had moeten weten.
Wat je wel al eerder ontdekt is waarom Potions-leraar Snape en Harry niet goed met elkaar overweg kunnen. De rol van Snape wordt heel mooi uitgediept en en passant komen we ook het een en ander te weten over Harry’s vader.

De kus en de dood

En dan de twee dingen waarover Rowling al een tipje van de sluier had opgelicht: de eerste kus en de dood van een personage. Ik moet heel eerlijk zeggen dat beide een beetje tegenvielen. Die zoen is vooral nat en wordt niet eens echt beschreven. Wel mooi is de aanloop ernaar. Harry en de vlinders in zijn buik dartelen door de pagina’s.
De dood van een van de personages zou vreselijk moeten zijn. In een interview vertelde Rowling hoe ze moest huilen toen ze hem/haar ‘vermoordde’. Ik zat daardoor te wachten op een uiterst dramatische sterfscène, maar helaas. Misschien was ik er ook niet goed op voorbereid. Laat ik zeggen dat het belangrijk is dat je je (opnieuw) ingelezen hebt. Deel drie en vier zijn bijna verplichte kost.

~

The Order of the Phoenix zit -op het eerste stuk na- vlot in elkaar. De verhoudingen tussen goed-kwaad worden niet alleen scherper, ook dieper. Dat is goed, want het geeft HP5 extra cachet. Maar daarmee begint The Order of the Phoenix ook een beetje te lijken op die twee andere epische verhalen: The Lord of the Rings en Star Wars. Het goed-kwaadthema heeft van beide verhalen wel iets weg. Wat precies kan ik natuurlijk niet zeggen.

Exponentieel dikker

Na het lezen van deel vijf kun je maar één ding doen: wachten op deel zes. Hoe lang dat zal duren is nog onduidelijk. Tot nu toe zijn de boeken overigens bij elk deel bijna exponentieel dikker geworden. Ik hoop dat Rowling zich een beetje in weet te houden, anders hebben we straks een Harry Potter and the Moment of Truth van bijna tweeduizend pagina’s.

In de tussentijd kunnen alle Harry-Potterlezers zich vermaken met discussies over wie met wie gaat trouwen, wie er nog meer het loodje legt en wat Harry gaat doen wanneer hij eenmaal afgestudeerd is, vooropgesteld dat hij dan nog leeft… Ik gok dat Harry nog lang en gelukkig leeft met Ginny Weasley, en dat er tussen Ron en Hermione ook nog wel wat moois opbloeit. De rol van Snape mag van mij nog een stuk groter worden en ik wil ook meer McGonagall. Dat Quidditch mag van mij wel afgelopen zijn en, en, en, en! Het wachten is op deel zes.