Boeken / Fictie

Ieder huis heeft zijn kruis

recensie: Hila Blum - Het bezoek

Bijna vijfhonderd bladzijden heeft Hila Blum nodig om te komen tot het uiteindelijke bezoek in Het bezoek. In de tussentijd legt ze de wortels van een samengesteld gezin bloot en weet ze de lezer mee te slepen door een moeras van liefdestwijfel en hartenpijn.

Plaats van handeling: Jeruzalem, Israël. Hoofdpersonen: Nilly en Natty, een getrouwd stel dat – ondanks hun tienjarige relatie – er nog steeds achter probeert te komen wie de ander eigenlijk is. Samen hebben ze een dochtertje, Asia. Natty heeft een puberdochter uit zijn eerste huwelijk, Dida. Tot zover de feiten.

Tien jaar geleden, kort na hun onstuimige ontmoeting, heeft Natty zijn prille liefde meegenomen naar Parijs voor een weekje romantiek. Tijdens het diner in een sterrenrestaurant ontdekt Natty dat zijn portemonnee is verdwenen. Ze worden uit de brand geholpen door een joviale Fransman, Duclos, die de rekening betaalt en, vreemd genoeg, ook zorg draagt voor de terugkeer van de portemonnee.

Prachtvrouw
Het eigenaardige voorval in Parijs is voor Hila Blum het startpunt om de relatie van Nilly en Natty onder de loep te nemen. De ontmoeting met de behulpzame Fransman heeft iets teweeggebracht dat het hele boek door zal blijven zinderen als kiem van onzekerheid en wantrouwen. Blum legt in zwervende, omcirkelende bewegingen de vinger op de zere plek die zich – al vanaf het begin – langzaam in dit huwelijk begint te manifesteren.

Maar hoe zit het met Natty? Wat is zijn probleem? Er is iets, ze weet alleen niet precies wat. Dingen die geen aandacht hebben gekregen, verwaarlozing, een wildgroei aan emotioneel onkruid. Ergens, altijd, een verborgen tuin.

Als Nilly aan die plek begint te krabben, weet ze niet meer van ophouden: de liefde die zo overtuigend begon, blijkt vele hindernissen te moeten nemen. Vanuit haar visie beschreven, maakt ze op een afstandelijke en vaak cynische manier duidelijk dat er heel wat mis is aan Natty. Hij is het type man dat zichzelf feliciteert met de geweldige vrouw die hij aan de haak heeft geslagen. Tot overmaat van ramp spreekt hij haar consequent aan met ‘hallo schoonheid’ en ‘prachtvrouw van me’.    

Andere vrouw
Het bezoek is een dynamische familiekroniek waarin Hila Blum alle ins en outs met terugwerkende kracht de revue laat passeren. Geen kroniek die door de ontwikkelingen in de familie uitwaaiert tot een breed spectrum van succesvol nageslacht. Het is juist andersom. Blum komt mondjesmaat met steeds meer details en voorvallen op de proppen die het gebeuren terugbrengen tot de meest essentiële vraag: waarom zijn deze twee mensen bij elkaar? De ruimte om met elkaar te manoeuvreren wordt gaandeweg steeds kleiner.

Ondertussen worden we deelgenoot van de barsten die dit huwelijk met zekerheid naar een einde zullen voeren. Zoals Asia, die als baby op een moment van onachtzaamheid uit een openstaand raam is gevallen; een drama dat blijvende gevolgen zal hebben voor het kind, alsook voor de onderlinge verhoudingen. Het heetste hangijzer is Dida’s ontdekking van Natty in een innige omstrengeling met een andere vrouw. Op dat moment wordt duidelijk wat het – vanaf het begin van de roman aangekondigde – bezoek voor invloed zal hebben.

Blum schrijft haar onderhoudende debuutroman in een beeldende stijl, waarin ze met fijngevoeligheid en bedekte humor de menselijke tekortkomingen ontmaskert. De overvloed aan pagina’s die nodig zijn om Nilly tot haar inzicht te laten komen, lijken overbodig maar brengen uiteindelijk wel de noodzakelijke helderheid:

Want de tijd herschept de mensen uiteindelijk wel. Hij doet het weliswaar heel traag, niemand zal hem erop betrappen, het is een soort omgekeerde vingervlugheid, maar alles wordt herschapen, en dat is de waarheid.