Twee smaken Batman, twee keer goed

Het klassieke thema van Bob Kane, dat al uit 1939 stamt, biedt nog steeds een stevige basis voor goede verhalen. Miljardair Bruce Wayne, die zijn ouders voor zijn ogen vermoord zag worden, heeft zijn leven gesteld in het teken van het uitroeien van de misdaad. Door dat duistere motief balanceert hij met zijn alter ego Batman constant op het randje van goed en kwaad.

Nauwelijks een superheld
In 1986 gaf Frank Miller, ook bekend als geestelijk vader van de Sin City-strips, een nieuwe impuls aan het oude verhaal. Zijn Batman is inmiddels in de vijftig en is gestopt met zijn strijd tegen de misdaad. Maar als de psychopatische Two-Face de bevolking van Gotham City bedreigt en een groep die zich de Mutanten noemt de straten onveilig maakt, keert hij terug als Batman.

De Batman van Frank Miller is rauw, bitter, maakt fouten en is nauwelijks een superheld te noemen. Hij leeft in een wereld met een Koude Oorlog, een geschifte president die beklemmend veel van Ronald Reagan wegheeft en een politieapparaat dat hapert door corruptie en onmacht. In deze duistere setting roept Miller dezelfde ongemakkelijke spanning op als in zijn Sin City-boeken. De terugkeer van de Dark Knight sluit af met een geweldige finale waarin hij het uiteindelijk opneemt tegen Superman, die verworden is tot een marionet van de regering.

Formidabel gespierd en volmaakte rondingen
In 2003 sloegen Jeph Loeb en Jim Lee voor een compleet andere richting in met de serie Hush. Waar de figuren van Frank Miller duister en ruw zijn vormgegeven, zijn de tekeningen van Jim Lee pure eye candy. Batman moet achterhalen wie het op hem heeft gemunt, en in die zoektocht komt een lange reeks mogelijke schurken voorbij, onder wie bekende types als de Joker en Poison Ivy. Batman wordt bijgestaan door Catwoman, met wie hij een moeilijke relatie onderhoudt.

De decors zijn gelikt, de mannen formidabel gespierd en de vrouwen tonen hun volmaakte rondingen in latex pakjes die niets aan de verbeelding overlaten. Toch is Hush zeker geen oppervlakkig verhaal; het mysterie rond de figuur Hush wordt mooi opgebouwd volgens de wetten van een slim detectiveverhaal en de wendingen zijn verrassend. Vergeleken met het verhaal van Frank Miller is het inhoudelijk minder interessant, maar de tekeningen compenseren dat prima.

Herrezen
Het contrast tussen de twee verhalen laat mooi zien hoe de Amerikaanse superheldencomics zich door de jaren heen ontwikkelen. De figuur Batman werd in de jaren zestig uitgemolken en in een campachtig jasje gestoken, wat bijna zijn doodsteek was. Maar de Dark Knight is knap herrezen, halverwege de jaren tachtig al, en op nieuw aan het begin van 21e eeuw. En nu eindelijk ook in kwalitatief hoogstaand vormgegeven Nederlandse versies.

Jeph Loeb, Jim Lee, Scott William (vert. Olav Beemer) • Batman – Hush • Uitgeverij de Vliegende Hollander • 368 bladzijden • 22,50 • ISBN 9789049501563