Boeken / Fictie

Schrijvers, filosofen, hoeren en anarchisten

recensie: David Vogel (vert. Kees Meiling) - Een Weense romance

Van David Vogel, in 1944 in Auschwitz omgekomen, verscheen in 2012 een recentelijk ontdekte roman: Een Weense romance. Een mooi boek, maar niet helemaal af.

David Vogel is één van de grote auteurs van het Interbellum, maar ook een van de minder bekende. Hij leefde in en schreef over dezelfde wereld als Joseph Roth, Sándor Márai en Robert Musil – het fin-de-siècle, het decadente Wenen, de ontgoocheling na het uit elkaar vallen van Oostenrijk-Hongarije. Maar deze auteurs zijn bekender. Misschien komt dat omdat Vogel in het Hebreeuws schreef in een tijd dat Israël nog niet bestond, waardoor zijn taal geen vaste thuisbasis had.

Nu is aan het postume Een Weense romance niet gelijk Vogels meesterschap te zien. Centraal in het verhaal is de affaire van de 18-jarige Michael Rost met de rijke, getrouwde Gertrude en zijn daaropvolgende liefde voor haar jonge dochter Erna. Dit alles speelt zich af in Wenen. Rost is ‘een blonde jongeling van rijzige gestalte zonder vast doel en zonder geld’, die eigenlijk op weg was ‘naar een land in het Nabije Oosten, een sinds tweeduizend jaar woest en verlaten land’.

Een man zonder eigenschappen
Hier klinkt de echo van Robert Musils Der Mann ohne Eigenschaften, vermoedelijk de meest invloedrijke roman uit het tijdperk. Het geeft Een Weense romance onmiddellijk de juiste sfeer. Rost heeft niet alleen geen vast doel en geen geld, ook reist hij niet door naar Palestina. Hij blijft in Wenen, en we vernemen nooit meer iets van zijn wens om verder te reizen.

In Wenen ontmoet Rost toevallig een rijke zakenman, die hem het nodige geld toestopt om een mooi leven te kunnen leiden. Het plezier in het beschrijven van de Weense society spat van de pagina’s. Schrijvers, filosofen en andere intellectuelen delen de stad met de beau monde en de aristocratie. Er zijn hoeren en dromers, acteurs en anarchisten.

Onevenwichtig
Dit alles kan niet verhullen dat Vogel deze roman misschien niet wilde publiceren en het boek daarom in een la heeft laten liggen. De roman voelt niet helemaal af en is onevenwichtig. Zo hebben de pro- en epiloog, gezet in Parijs vele jaren na het Weense avontuur, weinig met dat avontuur te maken. We zullen nooit weten wat Vogel geschrapt en veranderd zou hebben, een gedachte die een wat bittere smaak in de mond achterlaat. Gelukkig heeft Athenaeum ook David Vogels meesterwerk Huwelijksleven heruitgegeven.

Van Huwelijksleven verschijnt binnenkort een recensie.