Geschiedenis die je raakt
Wat is nu precies die VOC-mentaliteit? Gelukkig hebben we de Engelse schrijver David Mitchell om dat de huidige Nederlandse lezer uit te komen leggen. Met De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet verhaalt de auteur over de wederwaardigheden van enkele Oost-Indiëvaarders aan het begin van de negentiende eeuw.
We volgen in deze nieuwe roman van de auteur van Wolkenatlas, Dertien en Geestverwantschap de klerk Jacob de Zoet. Om met zijn geliefde Anna te mogen trouwen moet hij van haar vader eerst rijkdom vergaren en scheept hij zich in richting de Oost. Hij wordt aangesteld op het eilandje Deshima voor de kust van Japan om aldaar de boekhouding aan een kritische blik te onderwerpen.
Verbanden
Veelal deelt David Mitchell zijn romans op in losse stukken: hoofdstukken die onderling met elkaar verbonden zijn, maar ook hun eigen invalshoek en bestaansrecht hebben. Ook in dit boek is dat enigszins het geval. De drie delen die de roman bevat benaderen de situatie op en rondom Deshima ieder op hun eigen wijze, maar de onderlinge verbondenheid van de hoofdstukken is uiteindelijk veel groter dan bijvoorbeeld in Geestverwantschap.
De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet geeft een prachtig tijdsbeeld van het einde van de gloriejaren van de VOC. Het is duidelijk dat David Mitchell zich behoorlijk verdiept heeft in de Nederlandse en Japanse cultuur en geschiedenis. De Engelsman weet het tijdsbeeld uitzonderlijk knap neer te zetten. De beschrijvingen van het Nederland van weleer zijn dusdanig kundig weergegeven, dat je als lezer te maken denkt te hebben met een authentiek Hollandse schrijver uit vervlogen tijden. Aan de beschrijvingen van de Zeeuwse luchten alleen al merk je dat Mitchell meer dan een jaar in Nederland is geweest om onderzoek voor dit boek te doen.
Prijzige zinnen
Sowieso is Mitchell een meester in het produceren van mooie zinnen. Simpele beschrijvingen als “Vogels staan in de lage lucht gekerfd. Het najaar wordt oud.” zijn geniaal door hun eenvoud. Je voelt de sfeer, ruikt de luchten, ziet de kleuren van een dergelijke dag. Als deze zinnen vervolgens gecombineerd worden tot een meeslepend verhaal over onmogelijke liefdes en de wisselwerking tussen diverse culturen, krijg je automatisch een voortreffelijke roman. Een feit dat bewezen wordt door de emotionele brok in de keel van de lezer als hij het einde van het boek nadert. Mitchell weet je te raken met zijn proza en dat voel je tot diep in je vezels.
Mitchell komt elke keer weer op de proppen met een fantastisch boek. En zijn nominatie voor de Man Booker Prize is dan ook ondertussen bijna een vanzelfsprekendheid. Het wordt hoog tijd dat hij deze prijs ook daadwerkelijk een keer in ontvangst mag nemen. Al was het alleen al vanwege het Nederlandse aspect van deze, letterlijk, historische roman.
