Weergaloos spannend, en dat zonder plot

Juni vorig jaar was het Zweedse thrillerduo in Amsterdam om de voorganger van Drie seconden, Het meisje onder de straat te promoten. 8WEEKLY trof twee vermoeide, maar opgewekte vijftigers. Het had ook een komisch duo kunnen zijn, die zwijgzame, vierkante ex–crimineel Hellström en de magere, springerige oud–televisiejournalist Roslund. Roslund&Hellström, ook voor feesten en partijen.

Hun boeken zijn minder gezellig. Al zo lang de twee samenwerken, is er succes. In Europa en sinds kort ook in de Verenigde Staten. Met Drie seconden bereikt het duo een nieuw hoogtepunt. In het nog bescheiden eigen oeuvre van vijf inktzwarte thrillers, maar ook in de wereldwijde misdaadliteratuur staat dit boek op zich.

Beter dan Stieg
Drie seconden is het verhaal van Piet Hoffmann, een ex–crimineel die namens de Zweedse politie infiltreert in een Poolse misdaadorganisatie. Doel is om de bloeiende drugsverkoop in de gevangenissen van Stockholm lam te leggen. Piet krijgt carte blanche van de hoogste bazen van politie en justitie en laat zich opsluiten. Hij weet zich gesteund door de top.

Ewert Grens is R&H’s vaste rechercheur. Een klassieke speurder: een onaangepaste workaholic, met een bijna romantisch rechtvaardigheidsgevoel. Wanneer Grens een dodelijke schietpartij probeert op te lossen, komt hij de naam Piet Hoffmann tegen. Wanneer hij Hoffmann echter wil verhoren, wordt Grens consequent tegengewerkt. Langzaam maar zeker komt hij erachter dat hij niet strijdt tegen de Poolse maffia, maar tegen zijn eigen collega’s.

Drie seconden behoort zonder meer tot het allerbeste en het allerspannendste wat er tot nu toe vanuit Scandinavië onze kant op is gekomen. Een schrijver als Henning Mankell mag stilistisch nog ietsje beter zijn, bloedstollender dan Roslund&Hellström heeft Zweden op dit moment niet. Iedere uitgever doet zijn best mee te liften op de inderdaad behoorlijk sterke Millennium–trilogie, maar Roslund&Hellström zijn niet de nieuwe Stieg Larsson; ze zijn gewoon een klasse beter.

Meer, meer, méér
Minpunten zijn er nauwelijks, of het moet de afwezigheid van een op te lossen raadsel zijn. Drie seconden werkt niet toe naar een ontknoping, maar naar een climax. Anderzijds is dat juist de grote kracht van thrillers als deze: niet rustig meepuzzelen, maar je gewoon laten meedrijven op een golf van adrenaline.

Een combinatie van uitgebreide research – het traditionele ‘Dankwoord van de auteur’ achterin beslaat vier pagina’s – de aanwijsbare ervaring van de schrijvers in gevangenis en criminaliteit, een schrijfstijl die zich kenmerkt door korte zinnen en de tijd die genomen wordt om situaties en gedachtegangen uit te werken; dat maakt Drie seconden tot een thriller van een thriller. Een boek waar je hele zinnen in overslaat, om maar eerder de pagina en het hoofdstuk uit te hebben. Meer wil je, meer, méér. Tot je de laatste bladzijde omslaat en verzadigd bent. Voor even.