Di streepje rect

~

Moeder kan niet snel genoeg dood

In Familie zien we een ouder echtpaar, Jan en Els, een chalet huren om een gezellig weekend met hun kinderen en partners door te brengen. Els heeft door kanker nog twee maanden te leven en daarom wil ze de familie nog één keer bij elkaar zien. Els wacht gedurende de film op een moment om goed nieuws te kunnen vertellen, maar dat moment lijkt maar niet te komen. Er is namelijk altijd wel weer iets aan de hand. Eerst blijkt de chalet zelf al niet echt fantastisch te zijn.
De oudste zoon Nico heeft duidelijk onverwerkte wrok jegens zijn moeder en zet het in een nabij gelegen dorp op een zuipen. Zijn vrouw probeert constant hun kinderen te bereiken, maar die nemen niet op. De zus van Nico is een nogal zweverig type die het niet met haar constant bellende schoonzus kan vinden. Haar man Von is een mislukt schrijver, iets wat hem door Els regelmatig wordt ingepeperd. De spanningen lopen gedurende de film op naar een maximaal kookpunt, en komen dan tot ontploffing. Met als gevolg scènes waarin een volwassen man zijn oude moeder toebijt: “Moeder, doe ons allemaal alsjeblieft een lol, en ga snel dood.”

Allemaal tegen moeder

Vooral de tweede helft van de film, waarin de bom van het gedwongen samenzijn barst, is magistraal. Het eerste uur zit je je echt op te vreten aan het gedwongen samenzijn van deze familie en de irritaties die maar niet echt willen loskomen. Als het dan toch gebeurt, voel je je – net als de karakters in de film – behoorlijk vrij. Wat dat betreft weet de film de juiste emoties te raken. De haat en wrok richt zich vooral jegens de zieke moeder en is werkelijk in de zaal voelbaar. Als kijker begin je Els daarom een ontzettend [censuur]wijf te vinden.

De uiteindelijke ontknoping is bedoeld om die gevoelens in perspectief te plaatsten en de kijker over zijn gevoelens na te laten denken, maar of de film daarin slaagt, daar moet je zelf maar achter komen. Voor iedereen die eens totaal iets anders van een film wil.

~

Maar deze dromen zijn verslavend, en om ze in stand te houden zijn er hulpmiddelen nodig, en ook nog in steeds grotere hoeveelheden. Wat begint als een stap in de richting van het geluk, eindigt als een nachtmerrie. Misselijkmakend, ontgoochelend, angstaanjagend en intens droevig tegelijk zien we hoe Sara geterroriseerd wordt door haar koelkast, hoe Harry en Tyrone alles op het spel zetten voor hun dagelijkse dosis en hoe Marion zich tot het uiterste vernedert om te voorkomen dat ze wakker wordt uit haar droom.

Repetitie

Het is moeilijk te beschrijven wat je precies ziet. Regisseur Darren Aronofsky blijft de kijker verrassen met technische hoogstandjes, die niet alleen symbolisch zijn, maar de kijker ook het idee geven dat hij zich in een hallucinatie bevindt. Aronofsky gebruikt splitscreens om geestelijke verwijdering te laten zien, sequenties van steeds weer dezelfde beelden om routine uit te drukken. Steeds weer zijn er die staccato shots: de voorbereiding, de spuit of het opgerolde bankbiljet en de spiegel, de verwijde pupillen. Het is een steeds terugkerend refrein in een steeds droeviger wordend muziekstuk.

~

In een allesomvattende climax waar je maag van omdraait worden tenslotte drie van de vier de dromers ruw wakkergeschud. De vierde zal zich voor altijd in een toestand tussen slapen en waken bevinden. Het is een onthutsend beeld wanneer Marion op de bank haar pakje drugs in de armen klemt om zo in slaap te vallen. Deze mensen zijn zo echt, hun ellende is zo tastbaar en hun lot is zo immens droevig, dat ik knock-out in mijn stoel zat en niets tegen al die tranen kon doen. Een chemische droomwereld houdt nooit stand. Deze hallucinatie op celluloid blijft echter dagenlang werken.

Het boek Requiem for a Dream is al evenzeer de moeite waard. Lees hier de boekrecensie

~

Whoopi is dood

Stu is in een soort droomwereld terecht gekomen. Zijn stripheld Monkeybone is er ook, en samen proberen ze de weg terug te vinden. Stu ontdekt dat deze wereld een soort wachtkamer is voor mensen in coma. Red je het, dan word je met een schietstoel het leven weer in gelanceerd, maar anders stuurt de dood (vertolkt door Whoopi Goldberg) je door naar het hiernamaals. Al snel komt Stu erachter dat de wereld veel gelijkenissen vertoont met zijn ergste nachtmerries. Als hij dan eindelijk zijn felbegeerde ticket naar aarde bemachtigd heeft, keert Monkeybone zich tegen hem, en gaat er met het ticket aan de haal. Op aarde komt het tekenfilmfiguurtje in het lichaam van Stu terecht…

Monkey Trouble

Op aarde gaat Monkeybone zich in Stu’s lichaam behoorlijk te buiten aan allemaal ongein. Hier krijgt Fraser de ruimte om een soort Jim Carrey-act ten beste te geven, en dat doet hij naar behoren. Monkeybone heeft een duivels plan bedacht om de hype rond zijn strip afgrijselijk uit te buiten…

Mens vs. tekenfilm

Monkeybone doet vaag denken aan Tim Burton’s The Nightmare Before Christmas. Vaag, want deze film kan niet tippen aan het brilljante sfeertje wat Burton wist op te roepen. Fraser doet zijn best en redt de film een beetje. En dat is precies wat er schort aan deze film. Want een mens die de show weet te stelen qua rare capriolen tussen diverse tekenfilmfiguurtjes, dat kan toch niet?