Film / Films

The Lion King

recensie: The Lion King

Het was december 1994 en je zat in een donkere bioscoopzaal. Het Disneylogo kwam voorbij en toen werd het zwart. Je hoorde en zag niets. Maar net op het moment dat je je begon af te vragen of de film soms stuk was, werd je opgeschrikt door de eerste kreten Afrikaanse muziek en een roodgele zonsopgang. The Lion King was begonnen.

~

Er valt bijna niet over te twisten: The Lion King is de beste Disney-animatie ooit. En dat terwijl de film eerst als extra project gepland stond en Pocahontas alle prioriteit, de beste tekenaars en het meeste budget kreeg. Pocahontas faalde jammerlijk, maar The Lion King werd een enorm succes. Waarom?

Visueel hoogstandje

In de eerste plaats is de animatie natuurlijk geniaal. De openingsscène, met alle dieren die naar Pride Rock trekken om daar de nieuwe koning te aanschouwen, geeft je kippenvel. Details als water, mist, zonlicht, normaal heel moeilijk te tekenen, zijn strelingen voor het oog. Zelfs dingen die je alleen met een echte camera zou kunnen doen, zoals focussen, over de steppe vliegen en rond een obect cirkelen zijn in deze animatie verwerkt. Technisch ziet The Lion King er perfect uit.
De dieren in de film zijn voor het eerst in de geschiedenis van Disney echt als dieren getekend, niet als menselijke karakters met vier poten en een staart. Tegelijkertijd zijn deze dieren menselijker dan ooit, waarschijnlijk juist omdat ze er zo natuurlijk uitzien. Ze hoeven ook geen menselijke dingen te doen als rechtop lopen, in de handen klappen of iets met een poot optillen: hun menselijkheid is beperkt tot wat ze zeggen en denken.

De zin van het leven

~

Maar naast die visuele overdaad is het verhaal ook voor een groot deel verantwoordelijk voor het succes van The Lion King. Het verhaal werd (zeer) losjes gebaseerd op Hamlet en bevat elementen als verantwoordelijkheid, moed en hoop, thema’s die iedereen (bijvoorbeeld het kabinet Balkenende) aanspreken. Maar wie verder kijkt ziet dat ook zwaardere thema’s als dood en de zin van het leven behandeld worden: Koning Mufasa komt bij een “ongeluk” om het leven en zijn zoon Simba voelt zich schuldig. Hij vlucht en zou het liefst sterven, maar komt dan een tweetal tegen dat de oppervlakkige zijde van het leven vertegenwoordigt: Timon en Pumbaa, het duo dat het motto “Hakuna Matata” (“geen zorgen!”) eerbiedigt. Het blijkt niet genoeg voor Simba en hij worstelt met de vraag wat hij er nog toe doet. Op die vraag is gelukkig een antwoord te geven: Simba heeft wel degelijk een plaats in de kringloop van het leven, die hij uiteindelijk ook zal opeisen.

Toonbeeld van balans

Je kunt er lang of kort over uitweiden, maar één ding is zeker: The Lion King is het toonbeeld van balans: veel humor maar ook ernst, prachtige animatie en een goed verhaal, muziek die misschien wat al te gemakkelijk in het gehoor ligt maar zeker heel goed is. Feit is in ieder geval dat Disney die balans na The Lion King niet meer heeft kunnen evenaren. Pocahontas zat eveneens vol visuele overdaad, maar was te serieus, net als The Hunchback of the Notre Dame. Hercules was juist weer te luchthartig en commercieel, Mulan en Dinosaur waren te zoet en Tarzan werd veel te serieus aangepakt. Atlantis was enkel voor volwassenen. Het blijft kwakkelen.

Morning Report

Voor deze dvd-release heeft Disney weer een nieuwe scène in de film geplakt, net zoals ze dat eerder deden bij de SE van Beauty and the Beast. Wie zit daar op te wachten? Denken ze daar in Los Angeles soms dat niemand de film wil kopen als er niet iets nieuws op te vinden is?
Maar goed, de nieuwe scène heet Morning Report en hij is naadloos in de bestaande animatie gepast. Het is een humoristisch liedje en de animatie is niet te onderscheiden van de rest, maar het woord “overbodig” zingt harder door je hoofd dan Zazu. Het nieuwe stuk is echt geen verbetering van de bestaande film. Wanneer je de film opstart, krijg je trouwens automatisch de versie met nieuwe scène. Voor de originele versie moet je eerst via het setup-menu.

Extra’s

Beeld en geluid zijn vlekkeloos. The Lion King was voor Disney de eerste film die ze in Dolby Surround (5.1) uitbrachten, en dat spoor is via deze dvd te beluisteren, naast een speciale “home version”. Het beeld is opgepoetst en de kleuren en details spatten van het beeld.
Het audiocommentaar, van regisseurs Roger Allers en Rob Minkoff met producent Ron Hahn, is heel informatief en erg leuk. De drie mannen bespreken een flink aantal aspecten van de film: hoe het verhaal tot stand is gekomen (er is tot het laatst in geschoven en geknipt), technische details zoals computerprogramma’s en handmatige animaties, de stemmen van de acteurs en andere problemen. Een heel waardevolle track.

Doolhof

Op de eerste disc staan verder nog een drietal gesneuvelde scènes en een paar hele korte making-of-filmpjes. Er is nog een tweede disc, met daarop een karrevracht aan extra’s.
Die tweede disc is een doolhof. Onder de namen van de werelddelen vind je korte featurettes zonder play-all functie. Enige ordening op thema is nauwelijks te ontdekken. Onder de lijst met werelddelen staan kopjes als “Film”, “Verhaal”, “Toneel”, en “Muziek”. Het is raadzaam om die aan te klikken, want hier krijg je opnieuw de featurettes uit de werelddelen, maar dan wèl geordend. De filmpjes zijn veel te kort en bevatten te veel uitspraken als: “deze film was een fantastische ervaring was die zonder dit geweldige team niet was gelukt”. Je wordt er wee van. Een flink aantal spelletjes met Timon en Pumbaa moet ook het kinderspeelplezier verhogen, maar zijn slechts opvulling voor volwassenen. Onder het kopje “Toneel” zijn overigens een aantal zeer interessante (maar op MTV-tempo gemonteerde) beelden te zien van de musicalversie van The Lion King, die in Nederland in 2004 op de planken komt. Gaat die zien!

Dus?

De extra’s blijven steken aan de oppervlakte door hun geringe lengte en de versnippering. Een aantal lange documentaires hadden deze mijlpaal in de filmgeschiedenis veel beter tot zijn recht laten komen. Maar ondanks alles is deze special edition van The Lion King een absolute must-have. Prop die disc in je speler, doe de gordijnen dicht en draai de volumeknop van je surround-set helemaal open. Kies de originele bioscoopversie en laat je opschrikken door die eerste kreten Afrikaanse muziek en een roodgele zonsopgang. The Lion King zal je altijd kippenvel blijven bezorgen.