Film / Films

Laveren tussen lach en traan

recensie: Scoop

Scoop, de nieuwste film van Woody Allen, lijkt op een luchtige klucht na het duistere Match Point. Deze films bieden een indicator van Allens wisselende stemmingen die zijn carrière als regisseur zo typeren.

In Scoop is een onhandige en charmante Scarlett Johansson een studente journalistiek die door middel van bovennatuurlijke hulp op de hoogte wordt gebracht van een sensationeel nieuwtje. Via een overleden journalist krijgt ze te horen dat een van de telgen van de Britse Adel een mogelijke seriemoordenaar is. Deze toevallige revelatie gebeurt tijdens een tovenaarsshow, geleid door Woody Allen, waar ze de geest van rasjournalist Ian McShane ziet. Johansson trekt er vervolgens met Allen op uit om te zien of de primeur klopt. Maar als blijkt dat de potentiële moordenaar de knappe en gecultiveerde Hugh Jackman is, slaat de twijfel toe.

Komedie versus tragedie

~

Scoop vormt interessant vergelijkingsmateriaal met Allens vorige film, Match Point. Afgezien van het verschil in genre zijn er veel gelijkenissen, waardoor het haast lijkt alsof Allen variaties biedt op vaste thema’s vanuit de polen komedie en tragedie. Beide films spelen in Londen (een substituut voor Allens gebruikelijke New York) en draaien om crimes passionelles in de Engelse bovenlaag. Een andere gelijkenis vormt Allens voorliefde voor buitenstaanders die de kans krijgen om zich door sociale restricties te wurmen. In Match Point zijn Jonathan Rhys Meyers en Scarlett Johansson personages die moeten leven van hun charmes en schoonheid als compensatie voor hun lage komaf. In Scoop zijn Allen en Johansson beiden Amerikaanse outsiders in de Londense upper crust. De sluwe humor van Allen en de schijnbare onschuld van Johansson zorgen ervoor dat ze door kunnen dringen tot allerlei lagen die sociaal en cultureel gesloten circuits vormen.

Stemmingsmeter

Het grootste verschil met Match Point is de gitzwarte conclusie van die film en de totale afwezigheid van humor. Match Point neigt daarmee naar Allens serieuze kant die verder op te merken is in de films Interiors, September en Another Woman. Maar deze pogingen worden nog altijd gemengd ontvangen. Allens karakteristieke humor werd in deze films ingeruild voor pretentieuze psychologische inzichten over liefde en relaties die in veel gevallen teruggrepen op de cinema van Ingmar Bergman en de toneelstukken van Anton Tsjechov.

~

In Allens oeuvre lijken deze twee zeer afwisselende polen te gelden als stemmingsmeters. Melinda and Melinda lijkt het beste voorbeeld van Allens twee kanten verenigd in één film. In die film bood Allen een komische en een tragische versie op het leven van één vrouwelijk personage. En zo zijn de moorden die in Match Point een diepe tragiek hebben in Scoop een excuus voor een komedie die ouderwets aandoet.

Allen biedt met Scoop verder weinig nieuws in een carrière die al lang speelt met deze schijnbare dichotomie. Scoop heeft een voorspelbaar verhaal en Johanssons spel blijft steken in komische maniertjes. Wat verder een tragisch feit vormt is Allens verouderde verschijning. Hij lijkt op een bejaarde karikatuur van zijn komische alter ego’s uit Annie Hall en Manhattan. Scoop is daarmee lichte kost die voor Allen lijkt te dienen als een komisch intermezzo na het moreel uitzichtloze Match Point. Zo zal er voor Allen altijd een kleine marge blijven bestaan tussen humor en tragiek.