Film / Films

Sprookjesachtige rommelfilm

recensie: The Brothers Grimm

Voor een heldere verhaallijn hoef je niet naar een film van Terry Gilliam te gaan; de ex-Python moet het vooral hebben van een sfeervolle en visueel interessante aankleding en een vleugje absurdistische humor. En omdat hij meestal wars van alle conventie zijn eigen gang gaat kan Gilliam daarmee prima uit de voeten. The Brothers Grimm, zijn eerste film sinds zeven jaar, is echter in de eerste plaats een Hollywoodproduct. Met het sprookjesachtige avonturenverhaal lijkt Gilliam een breed publiek voor zich te willen winnen.

~

Zoals de titel al zegt zijn de hoofdrollen in deze film weggelegd voor de gebroeders Grimm, de beroemde Duitse sprookjesschrijvers. Gilliam vertelt het verhaal over de jonge jaren van Wilhelm en Jacob (respectievelijk gespeeld door Matt Damon en Heath Ledger), die met list en bedrog geld proberen te verdienen aan het bijgeloof van de plaatselijke bevolking. En dat bijgeloof tiert welig op het Duitse platteland van 1812. De bewoners van afgelegen dorpjes zijn als de dood voor heksen, demonen en andere nare wezens. De gebroeders Grimm bevrijden hen graag van deze (niet bestaande) nachtmerries, tegen een goede prijs uiteraard. Als een Napoleontische generaal die met zijn legermacht het land bezet houdt de broers oppakt en hen beveelt om te kijken wat er in het dorpje Marbaden aan de hand is, komen ze in aanraking met échte mysterieuze zaken.

Stuurloos

Tot zover is het nog prima te volgen. Daarna verandert het verhaal in een stuurloze potpourri van bekende sprookjes, vreemde figuren en absurde wendingen. Als kijker kun je weinig anders doen dan achterover leunen en de gebeurtenissen met verbazing over je heen laten komen. Gelukkig is Gilliams film, zoals altijd, een lust voor het oog. Het sfeervolle, spookachtige decor, dat doet denken aan de films van Tim Burton, komt door het camerawerk goed tot zijn recht. Interessant zijn ook de bijrollen. De rol van generaal Delatombe wordt met flair gespeeld door Jonathan Pryce, maar Peter Stormare steelt de show met zijn rol als de overdreven dramatische Italiaanse beul Cavaldi.

~

Af en toe vallen er verwijzingen naar het Monty Python-verleden van de regisseur te ontdekken. Rochelende ouwe besjes en andere miserabele armoedzaaiers passeren de revue. Erg Pythonesk zijn ook de martelingen die de hulpjes van de gebroeders Grimm moeten ondergaan. De absurde humor van Gilliam is vermakelijk, maar komt in deze film niet helemaal tot zijn recht. Het verhaal van The Brothers Grimm is op zich erg humorloos en leent zich weinig voor Gilliams komische uitspattingen.

Toverbonen

Wat in deze film nog het minst tot de verbeelding spreekt, zijn de karakters van de gebroeders Grimm zelf. Damon legt in zijn rol nog wel enige humor en zelfspot, maar Ledger (The Patriot, Monster’s Ball) is slechts beeldvulling en is op geen enkel moment boeiend om naar te kijken. Dan is er nog een tenenkrommend jeugdtrauma aangaande ’toverbonen’ dat koste wat kost tot een goed einde gebracht moet worden. En natuurlijk is daar weer de onvermijdelijke love interest waar beide broers om strijden. Daarmee is het probleem van de film wel aardig samengevat: Gilliams film heeft potentieel, maar raakt verstrikt in de formules waar een Hollywoodfilm als deze blijkbaar aan moet voldoen. De regisseur kan in het vervolg beter weer zijn eigen plan trekken. Met deze film heeft Gilliam de verwachtingen van zijn fans niet waargemaakt, en de bioscoopgangers die zijn werk nog niet kennen zal hij maar met moeite kunnen enthousiasmeren.