Noodkreet voor de illegale arbeider

De dag van Jesus en Fausto ziet er eentonig uit. In de ochtend wachten ze samen met een aantal andere Mexicaanse mannen op een straathoek tot er iemand langs komt die werk voor ze heeft. Aan het einde van de dag drinken ze samen een biertje in het park. Deze dag is echter anders dan andere dagen. Jesus en Fausto nemen in de ochtend een opdracht aan van een man die zijn ex-vrouw door hen wil laten vermoorden. In de avond sluipen ze het huis in van alleenstaande moeder Karen, waarna een beklemmende en angstige avond volgt.

Lange shots
Visueel gezien is Los bastardos een interessante film. De film zit vol beelden die bijna poëtisch zijn. Zwijgzaam zwoegende Mexicanen die een bouwplaats aan het voorbewerken zijn vormen een verstild en compositorisch mooi beeld dat in zijn simplisme ontroerend is. De lange shots werken goed in het trage tempo van de film en vormen een groot deel van de kille sfeer die Escalante neerzet. Maar ook inhoudelijk zit de film goed in elkaar. De inzet van twee Mexicaanse arbeiders, die letterlijk van straat geplukt zijn, in plaats van acteurs maakt de hoofdpersonages authentiek en geloofwaardig. In de making-of komt naar voren dat de personages heel dicht bij de persoonlijkheden van de twee Mexicanen liggen.

De spanningsopbouw is de derde prestatie van Escalante. Hij weet deze extreem lang uit te rekken zonder gebruik te maken van clichés of bombastische muziek. De stilte en het constant gevoede unheimische gevoel maken de tweede helft van de film een zenuwslopende krachttoer. De regisseur speelt met de verwachtingen en onzekerheden van de kijker, waardoor lange tijd onduidelijk is hoe de avond zal eindigen. De uiteindelijke afloop komt daardoor als een mokerslag aan.

Het is duidelijk dat Escalante met deze film een aanklacht tegen racisme voor ogen had. Toch komt deze boodschap niet geheel uit de verf. De regisseur behoudt een te grote afstand tot de personages om hun beslissingen inleefbaar te maken. De aanklacht wordt echter geïllustreerd door een schrijnend gegeven dat naar voren komt uit de making-of. Hoofdrolspeler Rubén Sosa wordt onderweg naar het filmfestival in Cannes door de douane aangehouden en ondervraagd, omdat de politie niet gelooft dat hij is uitgenodigd voor het festival. Betere pr kon Escalante zich niet wensen.