Cultureel dwalen en vermaakt worden

13 augustus

Festival Boulevard heeft een geslaagde week achter de rug. Met een eigenzinnige en gevarieerde programmering van meer dan zeventig voorstellingen op verrassende locaties, een groeiend bezoekersaantal, waaronder meer jonge toeschouwers, en een prima sfeer staat Den Bosch weer op de theaterkaart. Het was goed toeven onder de torens van de Sint Jan.

Stichting Matzer – Tij

Foto: Joep Lennarts.

Na een welkomstbittertje aan dek van een klipperaak neem je plaats op de witte leren banken in het ruim. Daar ontwaken net een jonge vrouw en een oudere man uit de roes van hun one-night-stand. Wat begon als aangenaam pleziertje zie je ontaarden in een grimmige maar ook spetterende en tedere krachtmeting, waarin alles op het spel wordt gezet. Het schip koerst inmiddels de rivier af, er is geen ontkomen meer aan. De beide acteurs, met het publiek op de lip, staan op scherp. De tekst is helder maar suggestief. En de boot met de schipper achter het roer, het uitzicht door de patrijspoorten, en de toeschouwers worden subtiel opgenomen in het spel. Regisseur Jutten-Matzer bewerkte eerder Hokwerda’s kind voor het toneel, en de thematiek van Tij heeft veel met die van deze roman gemeen. Foute mannen liegen en bedriegen en laten zich niet kennen. Wat maakt ze toch zo onweerstaanbaar? Zijn vrouwen soms gewoon zo onverdraaglijk onnozel? Stichting Matzer kiest geen partij, maar licht een boeiend tipje van de sluier op. (Ellen op de Weegh)

Wende Snijders – Wende

Foto: Anne de Beus.

Kun je naar La valse a mille temps luisteren en Brel bijna vergeten? Ja, dat kan, als je Wende ziet zingen. Wende Snijders is al veel bejubeld – en terecht. Haar prachtige stem combineert ze met een sensuele, bezielde vertolking van het Franse chanson. Behalve van Brel zingt ze nummers van onder anderen Piaf, Barbara en Montand. Zelfs als ze fluistert neemt ze moeiteloos de hele zaal in bezit. Haar gedreven performance en de opbouw van het programma (meerdere nummers achter elkaar zonder applaus) zorgen ervoor dat de voorstelling meer wordt dan enkel een serie liedjes. Ook de muzikanten (een altviolist, violiste, celliste, pianist en een percussionist die ook bugel en accordeon speelt) dragen hier aan bij met hun sterke spel en presentatie. Wende zong slechts één nummer in het Engels, en sprak heel even Nederlands, maar ook zonder de Franse taal die haar zo op het lijf lijkt geschreven, blijft haar talent overeind. Een vakvrouw met de vanzelfsprekende allure van een echte diva. (Ellen op de Weegh)

12 augustus

Het festivalterrein van Boulevard ziet er dit jaar bijzonder fraai uit. Behalve de bekende houten banken staan er ook ligstoelen onder de bomen en liggen er grote rubberen banden op kunstgras om lui in te hangen. Hoewel het bezoekersaantal boven verwachting is, is het nooit te druk om een hoekje te vinden waar je lekker kan zitten, kijken en napraten.

Het Syndicaat – Hoofse liefde/harde porno

Foto: Digibaan.

“Ik zie,” zegt schilder/acteur Niek van der Horst terwijl hij de zaal rondkijkt, “dat er vanavond weer veel mensen op de titel zijn afgekomen.” Tijdens Hoofse liefde/harde porno ben je getuige van het ontstaan van een schilderij. De performance en het schilderij zijn iedere avond anders, omdat van der Horst zich laat inspireren door de improvisaties die componist Ivar van Urk ten gehore brengt. Het grote witte doek, waar het publiek omheen zit, vormt het speelvlak waarop schilder en muzikant het schilderij laten ontstaan. Van der Horst smijt de verf op de vloer, rent, kruipt en smeert. Van Urk speelt gitaar en synthesizer. Het lijkt een vrijblijvende improvisatie, deze twee mannen die wat rondlopen, wat spelen, wat doen, en veel over vrouwen praten. Maar de muziek is meeslepend en staat als een huis, en het schilderij dat je langzaam ziet opdoemen is krachtig en expressief. Er ontstaat iets dat groter is dan de makers zelf, en hoewel je er met je neus bovenop zit, blijft het scheppingsproces mysterieus. Er lijkt gevoeligheid en zoeken voor nodig te zijn, maar ook drift en confrontatie. Hoofse liefde/Harde porno is een mooie, fascinerende performance. (Ellen op de Weegh)

Relax

Waar de bands op het jongerenpodium regelmatig te kampen hebben met een beroerd podiumgeluid, hebben de Nederlandse soul/hiphoptoppers van Relax nergens last van. Ze staan als afsluiter op het Muziekpodium, midden op de Parade. De band, met als enthousiast middelpunt rapper Llewy is Sell, speelt enthousiast, maar zelfs hits als Mr. Sleeves krijgen het publiek nauwelijks mee. Ook de ingezette polonaise kan geen wonderen verrichten. (Linda van Loon)

11 augustus

Bij de halte van de pendelbussen naar de verschillende festivallokaties staat Frits. Gehuld in een fluorescerend oranje wegwerkershort, voorzien van pretogen en een stem als een klok zorgt Frits er hoogstpersoonlijk voor dat iedereen in de juiste bus terechtkomt. Het is aangenaam wachten bij de bushalte, bij Frits en zijn geregel. Zo aangenaam, dat twee nietsvermoedende mevrouwen nieuwsgierig dichterbij komen. ‘En waar wilt u graag heen?’ buldert Frits vriendelijk, ‘naar de Brabanthallen of de Verkadefabriek?’ De mevrouwen zwijgen en giechelen wat. Ze hoeven nergens heen, ze wachten op de voortzetting van deze leuke straattheateract. Maar ook dat kan geregeld worden. ‘Wilt u mijn achterkant dan misschien ook even zien?’ stelt Frits voor. De mevrouwen knikken besmuikt. Frits draait langzaam een rondje en krijgt applaus.

Silence is Sexy en Tom Musca

Speciaal voor jongeren heeft Festival Boulevard dit jaar een aparte plek ingericht. Bij Het Bossche Broek is naast een (concert)podium, ook een skateramp en ruimte voor graffitiartiesten te vinden. De lokatie is prachtig gekozen: aan de rand van het centrum, bij de oude stadswallen. Eén van de bands die hier spelen is Silence is Sexy. Deze formatie, die eerder al op Metropolis en Parkpop speelde, brengt nu-wave die momenteel behoorlijk populair is. Ofwel, deze Utrechtse heren gaan verder waar Joy Division ophield. Ook invloeden van Radiohead zijn duidelijk hoorbaar. Geheel in het zwart gekleed zetten ze, ondanks het matige geluid, een goede show neer. Silence is Sexy onderscheidt zich van bands als Interpol door de goede meerstemmige zang en het opvallende gitaarspel (met hulpstukken). (Linda van Loon)

Tom Musca houdt het bij zang en gitaarspel. Helaas heeft ook hij te kampen met een slecht geluid. Het volume staat te laag, waardoor de muziek van deze singer/songwriter naar de achtergrond wordt verdreven, en dit terwijl hij het best verdient om gehoord te worden. Zijn teksten worden echter onverstaanbaar en ik vraag me dan ook af of de mensen achterin door hebben dat er iemand speelt. (Linda van Loon)

Dries Verhoeven – Uw koninkrijk kome

Foto: Dries Verhoeven

Als ik na twintig minuten de witte bouwkeet weer uit duikel waar ik deze voorstelling heb beleefd, ziet het festivalterrein er ineens heel anders uit. Mijn ogen kijken anders, want mijn hart is gestolen. Verschrikt realiseer ik me dat er ook nog een stukje geschreven moet worden. Glad vergeten netjes op te letten. Met minieme middelen, met grote zorg voor details, met veel humor en een perfecte timing zorgt Uw koninkrijk kome ervoor dat je oprechte tederheid gaat voelen voor een onbekende, argeloze, willekeurige medebezoeker. Die overigens even verwonderd glimlachend de wereld weer in zweeft als jij. Dries Verhoeven is scenograaf en tovenaar en heeft haast niets nodig voor deze wonderlijk indringende ervaring. Hij zet enkel fijnzinnig en vakkundig je eigen verbeelding aan het werk. Op het Festival aan de Werf bewees hij overigens met Spoorzoeken dat hij ook in de gigantische ruimtes van het monumentale Spoorwegmuseum moeiteloos onder je huid kan kruipen. Wegens het succes van vorig jaar wordt Uw koninkrijk kome nu opnieuw op Boulevard getoond. Van mij mag dat volgend jaar best nog een keer. En in de tussentijd graag dit witte bouwkeetje op wintertour langs alle marktpleinen van Nederland. (Ellen op de Weegh)

Buringh, Bonarius en Nollen – Pain Perdu

Pain Perdu speelt zich af op een ‘geheime locatie’: een idyllisch binnenplaatsje, zo blijkt, waar de vogels zingen in het groen, de kippetjes worden gevoerd en een potje wordt gekookt. Er redderen twee vrouwen rond, wier leven een andere wending neemt met de komst van een energieke vreemdeling. De landelijke eenvoud krijgt een steeds raadselachtiger karakter en naarmate de voorstelling vordert, blijken de gebeurtenissen van een heel andere aard dan je in het begin had vermoed. Punten voor het vindingrijke toneelbeeld, het geluid en de verrassende special effects. Er werd niet veel toegevoegd aan de bestaande locatie, maar de uitwerking is maximaal. Het verhaal blijft echter luchtig, het vileine, de poëzie en de humor van de vertelling komen niet altijd even goed uit de verf. Wellicht komt dat omdat het spel van met name de twee actrices soms te wensen over laat. Met Pain Perdu krijg je een amusant sprookje op een bijzonder mooie plek voorgeschoteld. Met een geheimzinnig hapje toe. (Ellen op de Weegh)

10 augustus

Tot dusver zijn de weergoden Boulevard gelukkig goed gezind geweest. Met name bij voorstellingen die in de openlucht plaatsvinden blijft het altijd spannend hoe het weer uitpakt. Maar tot nu toe leek het soms zelfs op een zwoele zomeravond in de Brabantse hoofdstad. Als het tot zondag elke avond droog blijft, dan mag de organisatie van Boulevard wat dat betreft terugkijken op een geslaagde editie van het theaterfestival.

Fanfare Savale

Het grote muziekpodium op het festivalplein de Parade wordt woensdag afgesloten door Fanfare Savale. Dit Gypsy Speed-Brass-orkest uit een dorpje in Roemenië brengt met veel plezier haar snelle Balkanmuziek. De fanfare bestaat vooral uit wat oudere mannetjes die hun blaasinstrumenten buitengewoon goed beheersen. Jammer genoeg is niet de hele band aanwezig; enkele leden bleven in Roemenië, vanwege de hevige overstromingen daar. Toch komen de vaak enorm snel gespeelde nummers goed over. Men speelt nog Mesecina en Kalashnikov, die bekendheid verwierven via de soundtracks van Goran Bregovic. Waar de hippe Cubaanse band van een dag eerder nog wel wat heupen in beweging bracht, is de publieksparticipatie bij Fanfare Savale bedroevend. Snelle Balkanmuziek heeft kennelijk nog weinig zieltjes gewonnen in Nederland. Maar misschien ligt het ook wel aan het aanwezige publiek, waarvan minstens tachtig procent geen notie neemt van de muziek en voortijdig vertrekt. (Koen ter Heegde)

JUDKA – Lily

Foto: J. Venrooij

Voor het waargebeurde verhaal Lily maakte regisseur Judith Bruynzeels een rondreis door Europa, op zoek naar de geschiedenis van haar oma Lilian Cziffra. De ouders van Lilian waren Joodse zigeuners uit Hongarije. Sofie van der Vleuten speelt in een monoloog de rol van hun kleindochter Lily. Lily vertelt ons dat bij haar de feiten moeten kloppen tot in het kleinste detail. Als iets niet klopt, dan wil ze dat uitzoeken. Wanneer blijkt dat zowel geboorte- als overlijdensdatum van haar oma volgens de burgerlijke stand van de gemeente anders zijn dan zij dacht te weten, krijgt Lily twijfels over de waarheid. De regisseur gaat echter niet dieper in op de vragen die dat gegeven oproept: waar die verschillende data vandaan komen blijft een raadsel. De monoloog speelt zich af in een tuin. Het publiek komt daar binnen onder begeleiding van Hongaarse zigeunermuziek. Het verhaal van Lily is aangenaam om naar te luisteren, maar ook niet meer dan dat. Het half uur durende theaterstuk heeft een niets-aan-de-hand-sfeer. Niet spannend, maar wel een stuk met een sfeervol, zelfs romantisch karakter. Over het algemeen is dat acceptabel voor een echte zomeravondvertelling bij knetterend kampvuur. (Yoerak van Voorst)

9 augustus

Het theaterpubliek van festival Boulevard struint van de ene locatie naar de andere, om telkens weer nieuwe avonturen op cultureel gebied te beleven. Maar ook de gezelligheid is heel voornaam. Elke voorstelling laten we voorafgaan door een kopje koffie, als dat tenminste verkrijgbaar is. Helaas moet er nog wel eens naar gezocht worden. En na afloop doet een goed glas wijn wonderen bij het verwerken van alle culturele versnaperingen.

Het Loodztheater – Haverdromen

Wie graag verrast wil worden op Boulevard, moet naar Haverdromen gaan. Deze voorstelling wordt gespeeld op een geheime locatie. Het Loodztheater, dat voor de productie van Haverdromen verantwoordelijk is, begeleidt het publiek vanaf het festivalplein naar een achtertuin. Het decor is het huis van een jong stel dat kampt met relatieproblemen. De relatie van Oscar (Emile Jansen) en Sofia (Miriam van de Wiel) lijkt niet meer te lijmen. In een laatste poging neemt Sofia een week vakantie en gaat Oscar een week in therapie. Bij terugkomst doen beiden hun uiterste best om aardig te zijn. Woede-uitbarstingen gaan over tot liefkozingen. Dat wisselt soms erg snel en niet realistisch. Na een bekentenis dreigt het echt mis te gaan. Totdat Oscar en Sofia dan uiteindelijk de ‘haverdromen’, zelfgebakken koekjes, eten. Of hun relatie daardoor echt gered is? Daarover mag het publiek haar eigen oordeel vellen. Van oorsprong is Haverdromen, van de Zweedse schrijver Peter Barlach, een hoorspel. Het Bredase gezelschap Het Loodztheater heeft het stuk opnieuw bewerkt, waarbij de regisseur het intieme en voyeuristische karakter heeft behouden. Haverdromen is confronterend, ontroerend en intrigerend. Het is maar goed dat de voorstelling op vijf minuten lopen van het festivalplein wordt gespeeld, want juist die tijd is nodig om het verhaal te verwerken. (Yoerak van Voorst)

8 augustus

Het leuke aan festival Boulevard zijn de vele, soms verrassende, locaties waar de voorstellingen worden gespeeld. Het festivalplein op de Parade is het centrum en van daaruit kan de culturele zoektocht beginnen. Er rijden bussen langs alle locaties, maar je kunt natuurlijk ook op de fiets of lopend enkele voorstellingen bezoeken. Tenminste, als het niet om een geheime locatie gaat, want dan is het gezamenlijk vertrekken vanaf de Parade.

Compagnie KAiET! – Tour de Force

Hoera, de tour komt voorbij! De Belgische theatergroep Compagnie KAiET! verbeeldt in Tour de Force de wielrennerij van vlak na de oorlog. De burgemeester van een Belgisch dorpje in de buurt van Roubaix wil de bevolking na de zware oorlogstijd opvrolijken met brood en spelen. De Tour de France moet dat jaar het dorp passeren en of dat nog niet genoeg is, zal de zoon van de bakker meedoen. Zijn enige opdracht is het uitrijden van de Tour en als eerste over het dorpsplein rijden. Als hij daarin slaagt, wacht er een verleidelijke beloning op hem. Geert Hautekiet neemt het publiek mee naar 1948, en doet dat in zijn eentje. Hij neemt alle rollen op zich, en hij zingt, vertelt en bespeelt vele muziekinstrumenten. Erg leuk om te zien, is dat hij al fietsend een spoortreintje van wielrenners laat rijden. Als Nederlander is het eventjes wennen aan het platte Vlaamse accent van Hautekiet, maar na een kwartier weet je niet beter. Je hoeft geen fanatieke sportliefhebber te zijn om van deze voorstelling te houden. Het gaat om de kunst en charme van de wielersport. De monoloog eindigt met een soort balkonscène van de bakkerszoon. Met een fietspomp haalt hij geluid uit een langspeelplaat van Chopin, waardoor vrouwelijk schoon als verleidelijke beloning in het raam verschijnt. Met een vleugje humor en de melancholiek van 1948 is het spel van Hautekiet indrukwekkend voor elke theaterliefhebber. (Yoerak van Voorst)

7 augustus

Voor wie na de Parade zijn buik vol heeft van het flaneren, de ontelbare liters rosé en de (al te) licht verteerbare voorstellingen, is theaterfestival Boulevard in Den Bosch een verademing. Op het gezellig drukke festivalplein kun je gemakkelijk een plekje vinden, genieten van het gratis straattheater of je met ingenieuze behendigheidsspelletjes vermaken. De sfeer is gemoedelijk, de voorstellingen zijn prikkelend en zonder valse pretenties.

Theatergroep Max. – Vallende Meisjes

Foto: Joep Lennarts.

Boem! Daar vallen twee meisjes uit de lucht. Ze zijn terechtgekomen op aarde, in de woestijn. Waar komen ze vandaan, wat moeten ze doen op aarde en hoe komen ze weer terug op hun planeten? Over wat er gebeurt als er zomaar twee meisjes uit de lucht komen vallen maakte de Delftse jeugdtheatergroep Max. een schattige kleine voorstelling: Vallende Meisjes, geïnspireerd door Le Petit Prince, voor iedereen vanaf zes jaar. Kinderboekenillustratrice Annet Schaap vervult de rol van verteller en illustrator van het verhaal. In de loop van de voorstelling tekent ze het sprookjesachtige universum van de meisjes op een groot vel papier waar het publiek omheen zit. Het is spannend om te zien hoe de tekeningen van planeten, sterren en hun bijzondere bewoners geleidelijk aan vorm krijgen. De twee meisjes (José Kuijpers en Daniëlle van de Ven) willen terug naar hun planeten. De ene is rotsachtig met vulkanen, op de andere staat een bloem. Een kist, sterren tellen, een koning en een eeuwig ondergaande zon: op een luchtige, vrolijke manier worden de verhaallijnen uit De Kleine Prins in de voorstelling geweven. Met mooie, eenvoudige vondsten weten ze toeschouwers van alle leeftijden te verrassen. Jammer is echter dat de meer trieste passages uit het boek achterwege zijn gelaten, terwijl de vele wijsheden erin zijn gebleven. Want door een gebrek aan conflicten komen die wijze uitspraken net zo plotseling uit de lucht vallen als de meisjes zelf, en zo wordt Vallende Meisjes wel èrg zoet en schattig. (Sara van der Kooi)

De Bloeiende Maagden gaan vreemd met Bambie – Waan zin

Mime en cabaret. Twee theatergenres die ogenschijnlijk mijlenver uit elkaar liggen. Wat zou er gebeuren als je die twee samenbrengt? De meiden van het controversiële cabaretduo de Bloeiende Maagden en de jongens van de experimentele mimegroep Bambie stellen zich die vraag tijdens festival Boulevard. Iedere avond presenteren ze onder de noemer Waan zin de voorlopige vruchten van hun onderzoek. En hoewel nog lang niet rijp, zijn die vruchten zondermeer overrompelend.
Als inspiratiebron voor het onderzoek hebben deze vier theaterbeesten de film The Idiots van Lars von Trier genomen. Een groep mensen doet zich bewust voor als gekken omdat zij het gevoel hebben dat hun ‘binnenkant’ niet bij hun ‘buitenkant’ past. Met dit uitgangspunt zijn de Maagden en de Bambies aan het improviseren geslagen. Een waanzinnige keten van absurdistische, rauwe, smerige en vaak ontroerende scènes is het resultaat. Op de meest uiteenlopende manieren keren de spelers zich -fysiek en mentaal- binnenstebuiten.
Niet elke scène is even goed geslaagd: soms vervallen de spelers in hun bekende maniertjes van cabareteske teksten en slapstick en zakt de spanning weg. Maar op de momenten dat ze echt iets nieuws uitproberen en de grenzen van de theatraliteit opzoeken, spatten het spelplezier en de inventiviteit er vanaf. En gelukkig zijn er heel veel van dit soort momenten, want deze veelzijdige theatermakers halen echt alles uit de kast. Wie gefascineerd is door lelijkheid, rauwheid, zwarte, absurde humor en de schoonheid van het theatrale zoekproces mag dit kijkje in de keuken niet missen. (Sara van der Kooi)

6 augustus

Bekende plekken in de Bossche binnenstad bijzonder maken of bijzondere plekken bekend maken bij het theaterpubliek; dat heeft de organisatie van het theaterfestival Boulevard als doel gesteld. Een tent op het dek van een boot, een klein podium op het plein van de parade en de diverse theaters in de binnenstad van Den Bosch zijn de locaties waar de voorstellingen plaatsvinden. Het publiek wordt uitgedaagd om dagtochtjes langs deze voorstellingen te maken.

Kommil Foo & Katinka Polderman – Liedjes aan de keukentafel II

Foto: Diana Broeders.

Vorig jaar maakten we tijdens Boulevard al kennis met Katinka Polderman. Zij was één van de gasten aan de muzikale keukentafel onder leiding van Gerard van Maasakkers. Dit jaar mag Katinka een publiekstrekker genoemd worden; in februari won zij immers het Leids cabaretfestival. Samen met de Vlaamse broers Mich en Raf Walschaerts, bekend als Kommil Foo, staat de kleinkunstenares drie avonden in het Koningstheater in Den Bosch. Polderman en de gebroeders Walschaerts leerden elkaar kennen tijdens academielessen en optredens. Als snel bleek de theatrale vonk over te slaan. Voor hen is het dan ook geen probleem om elkaars repertoire te spelen. Om er één nummer uit te lichten: Polderman zingt onder begeleiding van de Vlaamse broers over zinloos geweld. Over de hoop nooit te worden doodgeslagen, al is het alleen maar om te voorkomen dat er dan stille tochten, briefjes en bloemen voor haar zouden volgen. De drie kleinkunstenaars waren blijkbaar wel bang dat drie kwartier te lang zou zijn om louter liedjes te zingen. Het publiek moet ook vermaakt worden met cabareteske scènes, die bedoeld lijken als een adempauze. Het publiek moest er wel een beetje om lachen, maar echt hartelijk ging dat niet. Na het applaus kwam de verrassende toegift Uit moeders fotoalbum, dat echter niet zomaar een liedje bleek te zijn. Een toegift die meer laat zien dan muzikale woorden en klanken kunnen teweegbrengen. Ontroerende, gevoelige en leuke liedjes aan een gezellige ‘keukentafel’ op de Bossche Boulevard, waar Vlaamse en Nederlandse kleinkunst goed samen blijken te gaan.Naast Kommil Foo & Katinka Polderman wagen ook andere cabaretiers zich aan Liedjes aan de keukentafel II: André Manuel & Pepijn Koole en Theo Nijland & Pieter Derks. (Yoerak van Voorst)