Theater / Achtergrond
special:

Jeroen van Merwijk wint Annie M.G. Schmidtprijs

Op zondagmiddag 9 april 2006 is de Annie M.G. Schmidtprijs uitgereikt aan Jeroen van Merwijk (50). Hij wordt onderscheiden voor zijn theaterlied Dat vinden jongens leuk. De Annie M.G. Schmidtprijs wordt in samenwerking met de Vereniging Buma georganiseerd en uitgereikt aan de tekstschrijver, componist en uitvoerend kunstenaar (in dit geval alledrie Van Merwijk zelf) van het mooiste theaterlied van het voorafgaande seizoen. Een verslag van de prijsuitreiking.

De middag wordt gepresenteerd door theaterliefhebber Hans van Willigenburg in het Amsterdamse Theater Bellevue. Voorafgaand aan de prijsuitreiking zingen vier studenten van de Kleinkunstacademie een deel uit hun liedjesprogramma Willem Wilmink… Goochelaar! (te zien van 11 t/m 12 april in Theater Bellevue). Daarna is het tijd voor het juryrapport en de bekendmaking van de winnaar.

Foto:AKF
Foto:AKF

Juryrapport

De jury bestaat dit jaar uit Martine Bijl, Jacques Klöters, Rinske Wels en Robert Jan Stips. Juryvoorzitter Frits (Spits) Ritmeester zegt over Van Merwijk: “Hij is gezegend met een groot gevoel voor humor en timing, een perfecte vertolker van zijn eigen teksten. Hij vindt zijn liedjes belangrijk, dat merk je. Bovendien bewijst hij de wetten van het klassieke cabaretlied goed te kennen.” Verder roemt de jury het feit dat hij zijn eigen eigenzinnige gang gaat met een heel persoonlijk, intelligent, verrassend, soms schokkend, maar zeer betrokken programma.

Venijnig staartje

De onderscheiding, een bronzen borstbeeldje naar beeltenis van Schmidt, wordt officieel aan Van Merwijk overhandigd door staatssecretaris van Cultuur Medy van der Laan. Zij noemt Dat vinden jongens leuk een lied met een venijnig staartje waar je “toch ook een beetje buikpijn van krijgt.” De felicitatie door Van Merwijks agentschap, Kik Productions, komt via een audioboodschap omdat ze zich op het moment van de uitreiking in Duitsland bevinden, onder andere om Van Merwijk bij onze oosterburen te promoten. Van Merwijk neemt de prijs ogenschijnlijk nonchalant in ontvangst en hoewel Van Willigenburg aankondigt dat de winnaar een aantal liedjes zingt, trekt Van Merwijk zijn eigen plan. Vanwege het overlijden van een van zijn grootste inspiratiebronnen, Gerard Reve, een dag voor de prijsuitreiking, draagt hij een stukje tekst voor van de man “zonder wie het cabaret nooit geweest zou zijn wat het nu is” en leest hij een column voor. Toch ontkomt hij er niet aan het winnende lied ten gehore te brengen. Maar niet voor hij nog mompelt: “Goed, dan nog even het liedje, dan hebben we het weer gehad.”

Papieren pijltjes door een keukenraam
Grapjes op een achternaam
Een opgezwollen zwellichaam
Een omgewaaide haringkraam
En rozenbottelpitjes in een meidennek in de hoop op moeilijk bij te komen jeuk

Dat vinden jongens leuk

En kattenkwaad begaan
Boven op een salamander staan
En een vrouw met weinig aan
Zomaar zonder reden ergens tegen slaan
Een bananenschil, een blinde oude vrouw, een glijpartij, een gecompliceerde breuk

Dat vinden jongens leuk

Een beetje rondhangen op straat
En stoere jongenspraat
En vreemdelingenhaat
Met zijn allen tegen de draad
En oeverloos gemoppentop, eindeloos gebierdrink en dan even
snel nog wat geneuk

Dat vinden jongens leuk

En samen naar een oorlog gaan
Met allemaal dezelfde pakjes aan
Lekker doen wat je nooit eerder hebt gedaan Met je voortplantingsorgaan Alles toegestaan Vastgebonden mannen slaan Boven op een bijna dode oude vrouw gaan staan Met een soldatenlaars een plaggenhuttendeur intrappen en een goedgelukte plaggenhuttenvredebreuk Een brandwond op een lichaam maken met een uitgedrukte sigarettenpeuk Met een mes je eigen naam in vrouwenruggen kerven of een zelfverzonnen spreuk

Dat vinden jongens leuk
Dat vinden jongens leuk
Dat vinden alle jongens altijd overal
Leuk

Dat vinden jongens leuk, 2005

Jeroen van Merwijk is t/m mei in verschillende theaters te zien met zijn programma Dat kunnen alleen de héle groten. Klik hier voor een complete speellijst.

Biografie Jeroen van Merwijk

Het ligt voor de hand Jeroen van Merwijk een cabaretier te noemen, maar hij is meer dan alleen dat. De tekstschrijver annex hoorspelacteur annex beeldend kunstenaar begint zijn carrière in 1978 met het schrijven van radiocolumns voor verschillende programma’s van de KRO. In 1983 komt zijn eerste hoorspel op de radio. Het is het begin van een lange reeks programma’s voor, naar eigen zeggen, zo’n beetje alle omroepen met uitzondering van de VPRO. Hij schrijft teksten voor Karin Bloemen en verleent tekst-medewerking aan Hans Dorrestijn en Harrie Jekkers. In seizoen 1989/90 maakt hij zijn eerste theatervoorstelling Geef mij m’n sperma terug. Daarna volgen de theaterprogramma’s Een AVRO-lid is ook een mens, Van Merwijk legt het nog één keer uit, Het podiumbeest is terug, Van Merwijk werkt!!, De Omgekeerde Wereld (samen met Bavo Galama), Jeroen van Merwijk; uw betrouwbare partner in cabaret en Ik ben blij dat ik mezelf niet ben. Het grote publiek kent Van Merwijk vooral van het radioprogramma Spijkers met Koppen en als presentator van de televisiecursus Mannen voor Vrouwen van de RVU. Ook exposeert Van Merwijk regelmatig met zijn schilderijen.