Theater / Achtergrond
special: Amsterdam Fringe Festival

Een stortvloed aan vernieuwing

.

Van donderdag 3 tot en met zondag 13 september vindt voor de vierde keer het Amsterdam Fringe Festival plaats naast het Theater Festival. Zijn tijdens TF de succesvolle voorstellingen van afgelopen seizoen te zien, Fringe toont theater, muziektheater en performance voor de avontuurlijke toeschouwer die graag op de hoogte wil blijven van de allernieuwste ontwikkelingen in theaterland. De organisatie van het festival stelt geen artistieke criteria, voor Fringe geldt: wie het eerst komt die het eerst maalt.

~

Het Amsterdam Fringe Festival ontstond vier jaar geleden als antwoord op de officiële theaterselectie. Bezoekers kunnen zich tien dagen onderdompelen in de theatrale jungle van de Fringe. Meer dan 60 gezelschappen krijgen dit jaar de kans om hun werk te presenteren. De Fringe-voorstellingen zijn door de hele stad te vinden. In de bekende kleine zalen zoals de Nieuwe Anita, in de Tolhuistuin, in het Fijnhouttheater en op minder voor de hand liggende locaties zoals clubs en huiskamers. Voor een aantal van de voorstellingen geldt ‘language no problem‘ en je kunt nagenoeg overal voor minder dan een tientje naar binnen.

8WEEKLY zag eerder: Niets is echt moeilijk – Theatergroep WAK en Actie Teddy – Zie!duif.

Lees de recensies van: BAL! – De nacht van de vergeten toneelprijzenHet Eeuwige Nachtcafé – Circus TreurdierScala – Theatergroep Ponies | Sean – Theatergroep Raddostie

BAL! waardeert ook de kleine bijdragen

BAL! – De nacht van de vergeten toneelprijzen
Rozentheater • 13 september 2009

~

Wie denkt dat hij op BAL! – De nacht van de vergeten toneelprijzen was, is genept. Terwijl in de Amsterdamse Stadsschouwburg de Toneelprijzen werden uitgereikt, was in het Rozentheater een speciale editie van WOOF! aan de gang. Onder het mom van het uitreiken van de vergeten toneelprijzen die zij zogenaamd wèl uitreikten, werden bezoekers naar het Rozentheater gelokt.

WOOF! heeft een patent op uitlopen, zoals spreekstalmeester en programmeur Oscar Kocken zelf zegt. Hij is de man achter WOOF!, de tweemaandelijkse avonden vol (jong) talent van het Rozentheater! En dus loopt ook dit keer het programma flink uit. Maar dat maakt voor de gezelligheid in de zaal weinig uit. Ruim een kwartier later dan gepland opent Supercity het BAL! met een mix van muzieksoorten.

Prijzenbal

Ondanks de happening in de stadsschouwburg is er belangrijk publiek naar het Rozentheater gekomen. Oscar Kocken en Likeminds hebben de handen ineen gestoken om één van de spraakmakende avonden mogelijk te maken. Tussen het publiek staan de winnaar van de Amsterdam Fringe Award 2009 Bert Hana en de Vlaamse theatermaakster Leen Braspenning. De laatste heeft de BNG Nieuwe Theatermakers Prijs 2009 voor haar voorstelling Disco Pigs gekregen.

Maar de avond staat natuurlijk in het teken van de winnaars van de vergeten toneelprijzen. Dit keer geen beker, lintje of enig ander kunstwerk. De winnaars gaan naar huis met een heuse boksriem, zoals vele grote vechters ze ook al vaak hebben om gekregen. Bij de uitreiking van de Gouden Bouwmeester – de prijs voor de beste voorstelling van het seizoen, een initiatief van Constant Meijers (hoofdredacteur TheaterMaker) en Wilfred Takken (NRC Handelsblad) kwam bij regisseur Johan Simons/NT Gent de bokser in hem naar boven. Op het toneel ging zijn overhemd uit om de riem om te kunnen doen. Hij maakte meteen van de gelegenheid gebruik om het publiek uit te dagen met hem te sparren. Helaas voor hem verkoos iedereen zijn bier en drank boven de uitdaging. De Tien Geboden van NT Gent was een stuk dat indruk maakte bij de juryleden Meijers en Takken. Overigens ook de enige twee juryleden.  

Betonnen Duw-in-de-rug

Naast de uitreiking van de Gouden Bouwmeester waren daar ook de uitreiking van de Betonnen Duw-in-het-ruggetje door Marcus Azzini aan Peerke Malschaert. Volgens de jury heeft zij de aanmoediging het hardst nodigt. De Gipsen Gymschoen voor beste theaterprogrammeur kreeg Lode van Piggelen uit handen van Melle Daamen. Tenslotte reikte Hans Kemna de Glazen Stage voor de meest indrukwekkende stagiair van het afgelopen seizoen. En dat is Marwan Kenzari ook wel bekend als Chico.  

Tussen de uitreikingen waren er bijdragen van The Tunes, Katinka Polderman met onder andere haar grootste YouTube hit PiPaPijpen en duo Nachtschade met hun smartlappen. Na de muzikale intermezzo’s was het aan Ursul de Geer de eer om de Gouden Kniertje aan en de Vergulde Gijsbrecht aan uit te reiken aan respectievelijk de beste actrice Maria Kraakman en acteur Saddetin Kirmiziyuz in een kleinezaalproductie.

Muziek tot laat

Na de laatste uitreiking ging het feest in de grote zaal en de foyer nog een tijdje door. Chiron Holwijn beklom zijn trap om de aanwezigen op de hoogte te brengen van de dingen in zijn leven via lijstjes. Met het collectief Triomf, bekend van Eighties Verantwoord en 90’s Now werd tot in de laatste uurtjes nog keihard doorgefeest.

Het is de eerste editie van de nacht van de vergeten toneelprijzen. Kocken streeft ernaar om van de uitreiking een jaarlijks terugkerend evenement te maken. (Mariëlla Pichotte)
Terug naar boven

Rariteiten in het Eeuwige Nachtcafé

Het Eeuwige Nachtcafe – Circus Treurdier
Theater Bellevue • 10 september 2009

Foto: Tom Bakker

Foto: Tom Bakker

In het Eeuwige Nachtcafé krijg je bij binnenkomst een stempel op je hand van een man in een wit konijnenpak. Zo kun je voor altijd heen en weer blijven lopen tussen theatraal absurdisme in de kroeg en saaie werkelijkheid van het echte leven.

De kleine zaal van theater Bellevue is normaal gesproken al een gezellig cafeetje qua opzet, maar theatergroep Circus Treurdier tilt het naar een nog hogere dimensie. Overal staan tafeltjes met kaarsjes en glazen met lipstick. Aan de muur hangen de cliché kroegfoto’s en de drank vloeit rijkelijk. In de hoek zit een kleine orkestformatie en op het podium zingt een hoogzwangere vrouw in een knalrode jurk terwijl ze sensueel met haar heupen schudt. In dit rariteitenkabinet wemelt het van de vreemde figuren. Een jongen met een zwarte clownsneus roept tegen iedereen die hij tegenkomt: ‘Aaaaaah’ en een bruidje aait apathisch haar zwarte rat. Er hangen stronken broccoli in de lucht en in een kooi van een meter zit een rubber varkentje. Naast de zangeres speelt een travestiet Super Mario na zichzelf eerst uitgebreid te hebben bewonderd in een spiegel.

Het Eeuwige Nachtcafé is erg leuk bedacht. Met hoe meer vrienden je gaat, hoe leuker het wordt, want het is en blijft een café. Af en toe is er vertier op het podium en vertelt er iemand een verhaal (over het googlen van namen bijvoorbeeld) of wordt er nog een liedje gezongen (een medley van liedjes uit de jaren zestig), maar de pauzes ertussen zijn lang en dan moet je jezelf vermaken. Als je toch al een avond barhangen op het menu had staan, dan is het Eeuwige Nachtcafé daarvoor de perfecte locatie. (Diana van der Sluis)
Terug naar boven

Hysterie onder een blonde pruik

Scala – Theatergroep Ponies
Rozentheater • 10 september 2009

Foto: Marieke Wijntjes

Foto: Marieke Wijntjes

Was het de wijn? Of was het het tafelkleed? Of was het toch iets anders? Een vrouw probeert in een verwoede poging te achterhalen waardoor ze bij volle bewustzijn haar verstand verliest. Op een gewone avond heeft de vrouw met een vriendin afgesproken in een restaurant. Vanaf het moment dat ze binnenkomt neemt ze het publiek mee in haar denkwereld. Anna Hermans speelt de hoofdpersoon. Haar vriendin zit ogenschijnlijk rustig aan tafel zonder een woord te zeggen. En als ze wat zegt, gaat het via Hermans. De monoloog speelt zich af in een geheel grijze omgeving. De spelers zijn in het grijs, het decor is in het grijs en zelfs de gedekte tafel grijs, maar de spelers zijn totaal geen grijze muizen. Vanaf het eerste moment speelt Hermans energiek, waarmee ze de bezoekers betovert. De hoofdpersoon is een bijna hysterische persoon die drie kwartier zonder ophouden blijft praten en vertellen. Soms bijna hysterisch, soms op een rustige en vriendelijke toon, maar altijd heel duidelijk verstaanbaar. Scala wordt in het Engels gespeeld, maar zou een ‘language no problem‘-voorstelling kunnen zijn. Zelfs als Hermans Chinees of Russisch zou praten, dan zouden de bezoekers het verhaal nog begrijpen. Het is niet alleen de articulatie en mimiek van Hermans waardoor je als toeschouwer geboeid naar de gebeurtenissen op de vloer blijft kijken. Het geheim is waarschijnlijk de blonde pruik die zij opheeft. Op het moment dat zij de pruik in een vlaag van waanzin afzet, wordt de betovering verbroken. Dan staat ineens de actrice Hermans als een gek te schreeuwen op tafel. Ondanks haar stille performance is Lize van Olden niet over het hoofd te zien. Zij is de stille kracht naast Hermans. Haar rust en stilte naast de hysterie van Hermans doen de monoloog leven. Scala is een ingrijpende voorstelling, die je niet snel vergeet. Het Utrechtse gezelschap werd in 2005 opgericht. Ondanks of dankzij hun korte levensjaren stond Theatergroep Ponies vorige maand nog op het Fringe festival in Edinburgh in het kader van het ‘Meesterlijk project’. Met Scala vertegenwoordigt Theatergroep Ponies al het nieuwe en het spannende in de Nederlandse theaterwereld. (Mariëlla Pichotte)
Terug naar boven

Psycho

Sean – Theatergroep Raddostie
Perdu • 9 september 2009

Foto: Mariska van der Werf

Foto: Mariska van der Werf

‘Ik ben alcoholist, een junk, ik ben een crimineel’, zegt Sean wanneer hij zijn probleem erkent in de nieuwste voorstelling Sean van theatergroep Raddostie. De theatergroep heeft een vreemde obsessie met psychotische karakters. Hun eerste voorstelling, Patrick, was een solovoorstelling gebaseerd op de roman American Psycho. De solo Sean is geïnspireerd op het personage Sean Bateman, het broertje van Patrick, de seriemoordenaar in American Psycho. Op zijn zevende dronk Sean stiekem zijn eerste slokken alcohol en op zijn achtentwintigste gaat hij dood aan zijn overmatige drank- en drugsgebruik. Justin le Bruyn speelt op indringende wijze het karakter Sean. Met zijn zachte kinderlijke gezicht met reebruine ogen is Justin een contrast met het personage dat verwoest is door de drank en drugs en een gapend gat in zijn wang heeft. Hij ziet er meer uit als Sean in de gedaante van een engel die ons meeneemt wanneer hij terugkijkt op de periode in de kliniek. De tragedie van zijn leven wordt bewust of onbewust versterkt door kleine details tijdens de voorstelling. Terwijl Sean de tijdlijn van zijn verslaving opsomt, klinkt op de achtergrond het indringende gehuil van een kind. Tot aan zijn zogenaamde opname in de kliniek blijft het gehuil hoorbaar. Ook de klikkende hakken op de gang naast de zaal geven je het gevoel dat je echt op zijn kille, grijze kamer bent. De verschillende gevoelens en sferen worden deels gecreëerd door het lichtspel, dat regisseur Tony Minnema goed heeft uitgewerkt. Wanneer het personage zijn geloof verliest in de kliniek, onderstreept de grote tatoeage van een kruis op zijn linkerarm zijn tragische verhaal. Het contrast tussen de lange magere in zwart geklede gitarist Jelmer van der Wal, die voor de geluideffecten zorgt, en Justin laten soms de rillingen over je rug lopen. Alsof Magere Hein zelf op de gitaar speelt. Naast het drama en tragedie is er ook ruimte voor romantiek, al is dat van korte duur. Le Bruyn switcht probleemloos tussen de verschillende rollen en scènes thuis, in de kliniek en andere plekken. Hij weet tot zijn laatste snik de focus van het publiek vast te houden. (Mariëlla Pichotte)
Terug naar boven