Fysieke geluidsschetsen voor het industriële niemandsland van David Lynch
Met de verschijning van het derde seizoen van Twin Peaks in het vooruitzicht neemt de aanwezigheid van cineast David Lynch op het publieke toneel geleidelijk weer toe. Vorig jaar was bijvoorbeeld in Brisbane al een retrospectieve viering op het werk van Lynch waar ook de fotoserie Factory Photographs getoond werd: een serie zwart-witte beelden van leegstaande fabrieken, een industrieel niemandsgebied.
Toen David Lynch Lawrence English en Xiu Xiu-frontman Jamie Stewart benaderde voor een soundtrack bij de fotoserie Factory Photographs was de beslissing snel gemaakt. Daar ontstond HEXA, volgens English een onderzoek naar de fysiologische en psychologische impact van geluid op het menselijk lichaam. Vorig jaar zag een cassettebandje met twee schetsen het licht en inmiddels is de volledige soundtrack op plaat verschenen: Factory Photographs. Tien brute, inktzwarte en hoogst ongezellige sfeerschetsen.
Via het Berlijnse promohuis Dense Promotion komen we terecht bij de Australiër Lawrence English. Jamie Stewart bevindt zich in de promotiemolen voor het volgend jaar te verschijnen Forget en is niet in staat aan de uitwisseling deel te nemen.
Kun je een omschrijving geven van je huidige omgeving? Welke geluiden hoor je?
“Ik bevind me nu in een huis, in Brisbane, Australië. Het is rond middernacht en ik zit achter de computer. Ik hoor een trein, de ventilator van de computer, een ventilator elders in het huis, geruis van verkeer, de roep van een uilnachtzwaluw en mijn vingers op het toetsenbord.”
In een interview op ZoomTV geef je aan dat je veel geluidsideeën opdoet door naar locaties te gaan en daar actief te gaan luisteren. Hoe heb je dat gedaan bij Factory Photographs?
“Een groot deel van het ‘luisterwerk’ dat vooraf is gegaan aan deze plaat is mentale inbeelding geweest. De foto’s van David Lynch dragen een enorm krachtig geluid in zich – een geluid dat je hoort als je de foto’s heel aandachtig bekijkt. Dat geluid is precies datgene wat die foto’s voor mij zo essentieel en sprekend maken.”
“Ik heb eerder in een groot aantal fabrieken en industriële omgevingen geluid opgenomen. Wat ik meeneem uit dergelijke locaties zijn niet zozeer de geluiden op zich, maar vooral de indruk van uitgeoefende fysieke druk; machines en mensen onder druk. Voor HEXA zijn we dus op zoek gegaan naar bepaalde frequenties, geluiden en texturen die niet zozeer op een emotioneel of psychisch niveau invloed uitoefenen, maar juist op het fysieke, lichamelijke vlak. Muziek die het lichaam letterlijk onder druk zet. Dit is één van de leidende principes voor de plaat en de live-presentatie.
Wat is voor jou de schoonheid van Lynch’s Factory Photographs?
“Deze fotoserie is één van mijn favoriete werken van Lynch. Wat Lynch met deze foto’s heeft vastgelegd, is de laatste adem van het industriële tijdperk. Als je de foto’s chronologisch bekijkt zie je nog duidelijker dat ze reflecteren op de laatste momenten van een levenswijze die kenmerkend is geweest voor zoveel mensen en dorpen in de westerse wereld.”
“Voordat de industriële revolutie losbarstte klonken overal economische heilbeloftes: de massaproductie van de twintigste eeuw zou bijdragen aan een betere levenskwaliteit voor iedereen. In bijvoorbeeld Noord-Amerika bestaat het industriële erfgoed tegenwoordig grotendeels uit roest, hulzen en kapotte beloftes. De foto’s van Lynch schrijven de necrologie op de gemaakte, uiteindelijk holle beloftes.”
Kun je iets vertellen over de texturen en geluiden van de plaat? Bepaalde geluiden waar je met tevredenheid op terug kijkt?
“Ik ben erg tevreden met het eerste geluid, de eerste textuur, op opener ‘Sledge’. De compressie van die eerste slag. Lichaam in de machine en de machine neemt het over. Precies het soort geluid dat we gedurende het vervolg van de plaat verder uitwerken.”
“We hebben een groot deel van de geluiden op Factory Photographs ontwikkelt op basis van onze eerste HEXA-show, waarvoor we bijvoorbeeld een grote, metaalplaten percussie-constructie hebben gemaakt. Op de één of andere manier is Jamie erin geslaagd om het ding aan stukken te slaan tijdens de show (op een intens moment). Jamie en ik hebben het trouwens erg goed als we samen muziek maken. Zo ook tijdens het maken van Factory Photographs: veel donuts, veel koffie, vogels spotten en woestijn-hiken.”
Nacht
Voor wie het retrospectieve overzicht van David Lynch heeft gemist haalt met Factory Photographs alsnog een bijzonder fysieke Lynch-ervaring in huis. Net zo benauwd en immens als het industriële maanlandschap van Eraserhead, de cultklassieker uit ‘77 die het begin markeerde van Lynch’ loopbaan als filmmaker. Factory Photographs bevat gelijkaardige, loodzware muziek waar het laatste beetje licht, lucht en menselijkheid uit is gevlucht. In de buik van de machine is er alleen nog maar ruimte voor de nacht.
