Rijke prostituees en sterke vrouwen

Met Chéri keert Frears enigszins terug naar de wereld van Dangerous Liaisons, de film die zijn grote doorbraak betekende. Michelle Pfeiffer, die ook in die film een belangrijke rol speelde, is in Chéri weer van de partij en Christopher Hampton tekende, net als twintig jaar geleden, voor het scenario. ‘Sinds Chris en ik 20 jaar geleden samenwerkten bij Dangerous Liaisons, zijn we altijd goede vrienden gebleven en spraken we vaak over diverse filmplannen. Toen hij naar me kwam met het idee een film te maken die gebaseerd was op de verhalen van Colette, was ik direct geïnteresseerd.’

In Chéri gaat het om de courtisane (een chique prostituee) Lea de Lonval (Michelle Pfeiffer) die er met de jaren niet jonger op wordt en worstelt met haar ouderdom. Lea lijkt de pensioengerechtigde leeftijd inmiddels te hebben bereikt en is financieel ook onafhankelijk, maar gaat onder druk van een vriendin (Kathy Bates) toch een relatie aan met de veel jongere Chéri (Rupert Friend). De relatie houdt zes jaar stand totdat Chéri gedwongen wordt er uit financiële overwegingen mee te stoppen. Pas dan beseffen Lea en Chéri wat ze voor elkaar hebben betekend.

Geen diepere lagen

‘Voor ik Chéri maakte, was ik nog niet erg bekend met het werk van Colette, maar het scenario sprak me direct aan. Het is een verhaal dat je op verschillende niveaus kunt bekijken en ik vond het idee om een film te maken over rijke prostituees ook erg interessant’. Wat snel duidelijk wordt in het gesprek is dat Frears geen voorstander is van het bespreken van diepere lagen in zijn werk. Vragen over de personages in Chéri of de thematiek van de film wimpelt hij snel af. ‘Dat zou je allemaal aan de scenarioschrijver moeten vragen. Als regisseur is het mijn taak om het scenario dat mij interesseert zo goed mogelijk over te brengen op film. Daarvoor huur ik een team professionals in die ik door en door vertrouw en met wie ik samen tracht het tijdperk van het verhaal goed over te brengen, en trouw te blijven aan het scenario.’

Opvallend genoeg wordt de ironische voice-over van de film ingesproken door Frears zelf. ‘Het was niet mijn originele idee om zelf de vertelstem in te spreken of om überhaupt een verteller in de film te incorpereren. Gaandeweg het proces werd het me echter duidelijk dat de wereld die Colette heeft geschapen zo bizar is dat we een afstandelijke verteller nodig hadden die het geheel wat relativeerde en aan de kijker uitlegde. Toen ik in de studio een opzetje maakte, werd me verteld dat mijn stem erg goed in de film paste en hebben we het maar zo gehouden.’

De gelijkenissen tussen het personage Lea de Lonval en vertolkster Michelle Pfeiffer geven de film een extra dimensie. Pfeiffer, een van de grootste Hollywoodsterren van de jaren ’80 en ’90, is de vijftig inmiddels gepasseerd en moet zich net als Lea zien te handhaven in een wereld waarin uiterlijke schoonheid van immens belang is. Was het in die zin een confronterende rol voor haar? ‘Dat viel reuze mee’, stelt Frears. ‘Natuurlijk is het zo dat er gelijkenissen zijn tussen Lea en Michelle, maar als actrice moet je daar overheen kunnen stappen en in het personage kruipen. Dat deed Michelle uitstekend.’

Sterke vrouwenrollen

In zijn carriére regisseerde Stephen Frears al zes actrices naar Oscarnominaties. Drie jaar geleden won Helen Mirren zelfs het felbegeerde beeldje voor haar rol in The Queen. Het heeft Frears de status van acteursregisseur opgeleverd. Is het toeval dat hij vooral op actrices een positief effect heeft? ‘Het is inderdaad opvallend dat vooral vrouwen in mijn films zulke goede prestaties neerzetten. Als ik terugredeneer waarom dat zo is, denk ik dat ik me simpelweg meer aangetrokken voel door vrouwelijke personages. Het betekent niet dat ik beter met vrouwen dan met mannen kan werken, maar wel dat in mijn films vrouwen vaak de belangrijkste rol hebben en derhalve ook kunnen uitblinken.’

De loopbaan van Stephen Frears karakteriseert zich door een enorme diversiteit. Frears maakte sociaal-realistische drama’s als My Beautiful Laundrette en Dirty Pretty Things, westerns (The Hi-Lo Country), kostuumdrama’s (Chéri, Dangerous Liaisons), en ook de zeer Amerikaanse mannenfilm High Fidelity (gebaseerd op het boek van Nick Hornby). Is er door deze films heen een rode draad te onderscheiden? ‘Dat zou ik niet zo snel kunnen zeggen. Het is ook niet mijn taak een rode draad te vinden, dat laat ik over aan het publiek en de critici. Mijn onderbewuste interesses zullen best wel meespelen als ik een film maak, maar daar maak ik me niet druk om. Ik probeer gewoon altijd een zo goed mogelijke film te maken.’

Lees hier een recensie van Chéri.