Film / Achtergrond
special: Een interview met David Lammers, de regisseur van Langer licht

‘Ik wil gewoon films maken’

Langer licht, David Lammers’ ode aan Amsterdam-Noord, werd een paar maanden geleden tijdens het Filmfestival van Rotterdam genomineerd voor een Tiger Award. Geen geringe prestatie voor een film van Nederlandse bodem, hoewel hij uiteindelijk niet won. Een gesprek met de regisseur.

Ben je teleurgesteld dat je de Tiger Award [hoofdprijs op het Internationale Film Festival Rotterdam, red] niet won met
Langer licht?

Nee, ik was niet teleurgesteld. Anderen bestempelen je film als favoriet. Er waren nog zoveel andere goede films, de competitie was heel zwaar dit jaar. Het leuke van het Film Festival is als het over de film gaat, dat mensen de film zien en hem waarderen. Als journalisten hem mooi vinden, is het ook prachtig. Natuurlijk ben ik er blij mee als critici hem mooi vinden. Zij hebben gezegd: dat is een kanshebber. Dat is hun opvatting en de jury heeft daar weer andere ideeën over. Het is goed dat Langer licht aandacht krijgt. Maar het gaat uiteindelijk om het publiek.

Scène uit <i>Langer licht</i>
Scène uit Langer licht

Er wordt al gesproken over een nieuw soort Nederlandse cinema, waarbij het verhaal niet zo voorgekauwd wordt als bij al die boekverfilmingen die ons om de oren vliegen. Voorbeeld: de Nederlandse films Diep en Guernsey zijn in binnen- en buitenland heel goed ontvangen. Zie jij jezelf in het rijtje van Simone van Dusseldorp [Diep, red.] en Nanouk Leopold [Guernsey, red.], qua vertelstructuur en stijl?
Ik vind onze films niet zoveel op elkaar lijken. Simone is bovendien zeven jaar voor mij afgestudeerd, dus al bijna van een andere generatie. Ik ken ze wel allebei en ik spreek ze ook, we hebben het dan natuurlijk veel over film. We zijn alledrie films aan het maken nu, inderdaad, maar je noemt een heleboel mensen ook niet.

Hoe ben je eigenlijk aan je stijl gekomen? Is dat een kwestie van simpelweg heel veel films kijken en daar het één en ander van gebruiken?
Ja, ik heb natuurlijk veel films gezien, maar ik wil geen films over films maken. Ik haal m’n inspiratie uit de buitenwereld. Ik wil mensen in beeld brengen. Ik maak geen plotgedreven films, het gaat me niet alleen maar om het verhaaltje. Je kunt je met Langer licht identificeren, omdat je je afvraagt wat de hoofdpersonen beweegt. Waarom doen ze wat ze doen? Je vraagt het je af… dus je gaat er in mee.

Scène uit <i>Diep</i>
Scène uit Diep

Je vorige films [o.a. Snacken en De laatste dagen van Alfred Maassen, red] gaan net als Langer licht over pubers en jong volwassenen. Heb je daar iets mee?
In mijn eindexamenfilm [De laatste dagen van Alfred Maassen, red] heb ik iets genomen uit mijn vrij directe omgeving: de student. Omdat ik een eenvoudig verhaal wilde gebruiken en om vooral bezig te zijn met beeld, montage, om daar volledig mijn aandacht op te richten. Bij Snacken wilde ik een film maken over meisjes, gewoon om te kijken of ik een scenario kon schrijven over meisjes. En nu is het weer een typisch vader-zoon verhaal.

Hoe kwam je aan die acteurs van Langer licht?
Via castingbureaus en via via. De vader vond ik bijvoorbeeld via iemand die ik kende. Hij is ook acteur. Maar de meeste acteurs komen via het castingbureau binnen.

In de film hoor je de hoofdpersonen lekker op elkaar los schelden. Staat dat in het script?
Als je het over de barbecuescène hebt, nee, die stond niet in het script. Maar de acteur die de vader speelt wist wel grofweg hoe die scène moest zijn. Dat laat ik dus aan hem over. Hij is een rasechte Amsterdammer, hij kent de taal van de straat, hij weet wel hoe dat gaat.

Scène uit <i>Langer licht</i>
Scène uit Langer licht

En die locaties? Waarom heb je gekozen voor Amsterdam-Noord? Je woont zelf in Bos en Lommer, waar ook heel veel gebeurt en misschien nog wel meer. Waarom dan toch Noord, en niet… Bos en Lommer, om maar wat te noemen?
Ik vind Noord wel een interessante omgeving, omdat het een dorp is binnen de stad. Het ligt aan de rand van de stad, maar het is wel onderdeel van de stad. Een beetje een harde mentaliteit ook. Dat zijn contrasten. Je hebt daar ook een heel andere architectuur dan in Bos en Lommer, en je hebt meer ruimte. Het zijn allemaal kleine huisjes.

Waar wil je jezelf in verbeteren?
Ik ga nu gewoon door, nog meer films maken, en dan neem ik daar weer dingen van mee, al die nieuwe ervaringen.

Verwerk je je eigen ervaringen eigenlijk in je verhalen?
Nee. Als je schrijft zoals ik schrijf, verhalen maakt die zich afspelen in het leven van mensen, dan zullen er automatisch dingen in zitten die je zelf snapt. Maar niet zozeer in de letterlijke zin, want ik ben niet getrouwd geweest, ik heb geen vrouw verloren… Ik wil geen autobiografische films maken, ik wil films maken over andere milieus, andere plekken. Maar je hebt natuurlijk wel je eigen ervaringen, waar haal je anders je verhalen vandaan?

De krant, het nieuws, alles wat je voorbij ziet komen? Als je wat in de krant leest, ga je dat dan niet gelijk visualiseren?
Nee, helemaal niet. Ik lees helemaal niet zoveel kranten. Ik kijk om me heen, naar de harde wereld om me heen en denk: Hé, dat is een mooi beeld.

Waar ben je nu mee bezig?
Ik ben wel weer plannen aan het ontwikkelen, maar ik ben nu niet concreet met een film bezig. Ik ben het afgelopen jaar fulltime bezig geweest met Langer licht. Nu is het klaar en ga ik weer verder kijken.

Maar hoe gaat het nu verder met Langer licht? Heb je kans dat je geselecteerd wordt voor Cannes?
Dat weet ik niet, dat wordt niet door mij bepaald. Dat bepalen ze daar, in Cannes. Kijk, er waren wat journalisten die zeiden: Ja man, je moet naar Cannes. Ik heb daar verder weinig tot geen invloed op. Dat is een hele wereld buiten mijn film om, daar houd ik me niet zo mee bezig. Ik wil gewoon films maken.

Lees ook de recensie van Langer licht.