Boeken / Achtergrond
special: Wonderbaarlijke maand

Ramsey Nasr & Corrie van Binsbergen Band

Corrie van Binsbergen is een gitariste, componiste en leider van de Connie van Binsbergen Band. In 2003 begon zij met haar projectencyclus ‘Schrijverconcerten’, avonden waarop zij het werk van verscheidene schrijvers en dichters begeleidde met zelf gecomponeerde muziek. Na onder meer Toon Tellegen, Remco Campert, Kees van Kooten en Renate Dorrestein verschijnt nu ook de samenwerking met Ramsey Nasr op cd: ‘Wonderbaarlijke maand’.

De cd begint weifelend. Een akkoord wordt ingezet alsof het een foutje is, direct gevolgd door de trillingen van andere toevallige losse snaren. De tonen klinken herhaaldelijk zonder een patroon te vormen, vervloeien met trage bastonen en een lichter, hoger riedeltje op het moment dat de bas een stappend ritme begin te vormen. Het lied begint, of nee, toch niet, weer die losse snaren. En dan valt het plotseling stil.

‘Geef mij het hoofd van de onnozel volhardende pletterloper, hij die hard op zwart, cypres op rood, dood op anijs laat rijmen,’ klinkt Nasr. Een onbegrijpelijke vraag die een even zo lastig te begrijpen gedicht inluidt. Credo is een monoloog van iemand die veel te vertellen heeft, maar niet in staat is zijn boodschap over te brengen. Maar toch, als Nasr de toverwoorden ‘ik geloof..’ uitspreekt, volgt de muziek hem ogenblikkelijk: dromerige, meeslepende strijkers onderstrepen zijn credo: ‘Ik geloof in waarlijke liefde. Er staat wat er staat’ – snel gevolgd door een weer even zo poëtisch afscheid: ‘Aan schuim hecht ik, in volle ijdelheid draag ik mijn nacht als een buidel.’ Pas dan durft de muziek los te barsten. De gitaarsolo jengelt minutenlang als een rockster, tot de basvoetstap het weer overneemt en er zachtjes met de muziek vandoor gaat.

Herinnering van een ervaring
Gelukkig zit er een pauzeknop op de cd, want er is geen tijd om de zware kost die hij serveert te verteren. Een minuut lang janken de instrumenten, en vallen wederom stil aan Nasr’s voeten als hij begint; ‘Dag Gijs. Het leven zit erop, mijn jong.’ Gijs is dood, zoveel is duidelijk. Dit zwaardere onderwerp brengt Nasr met een lichtheid die hij het leven niet gunt: ‘De hel is rot, maar alles is er gratis’. Ook nu wacht de band tot Nasr uitgesproken is alvorens het overtuigend losbarst. Ook nu sterft het zachtjes weg.

Het moet geweldig zijn om dit in het echt te zien gebeuren op een podium. Als cd brengt het niet de totaalervaring over van twee kunstenaars die samenkomen, van iets nieuws dat ontstaat. In een live performance met alle theatrale en visuele aspecten van dien komen de gedichten en muzikale begeleiding waarschijnlijk een stuk beter tot hun recht. Nu mist de totaalervaring die het schrijversproject zo bijzonder maakt. De cd is te zwaar om zomaar op te zetten–de luisteraar moet er echt voor gaan zitten – maar te eentonig om 45 minuten lang geconcentreerd te beluisteren.

Overrompelen en mompelen
Fragment uit Geen Lied is veruit het meest geslaagde stuk van de cd. Hier spelen muziek en gedicht werkelijk samen. De solo die in bijna elk nummer aan bod komt, is hier meer dan een uitbundige onderstreping van de grote gevoelens die Nasr beschrijft. Ze werpt, als kalme jazz, een nieuw licht op zijn ietwat pathetische gedicht. Voor één keer volgt de muziek de woorden niet, maar gaat ze haar eigen gang – en juist in die splitsing ontstaat een nieuw werk. ‘Ik week je los,’ zegt Nasr, ‘desnoods met deze tranen’. Tranen klinken dit keer als een rustige zomeravond op een klein balkon.

De cd sluit af met het gedicht van Remco Campert, Lamento. Dit gedicht leent zich veel beter voor de muziek. De korte, afgebroken zinnen en de vermoeide stem van Campert herhalen zich als een organische compositie; zoiets als hartslag of ademhaling. ‘Altijd maar, altijd maar’ wordt een melodie die rond zingt in je hoofd en er met je gedachten vandoor gaat. In één nummer slaagt Campert in wat Nasr niet gegeven is: de luisteraar meevoeren. Nasr overrompelt, slaat, schreeuwt, jengelt – maar krijgt nooit de volledige aandacht: hij vervalt tot een gemompel op de achtergrond. Campert begint als gemompel op de achtergrond, maar werkt zich moeiteloos naar boven tot muziek. Alles valt stil om hem te horen.

Ramsey Nasr en Corrie van Binsbergen Band • Wonderbaarlijke maand releasedatum 11-03-2009 •  € 17,50