Van vulvla tot geheimenhut

genreoverstijgende literatuurfestival heeft ten doel het literaire klimaat van Utrecht te presenteren en te stimuleren. Ondanks dat de gemeente Utrecht de letteren over het hoofd lijkt te zien – ze zijn vreemd genoeg niet opgenomen in haar cultuurbegroting – was het Utrechtse literair-kunstzinnige leven volop vertegenwoordigd.

Singer-songwriter Leine

Het literair-kunstzinnige leven? Ja, niet alleen traden veel Utrechtse schrijvers en organisaties voor het voetlicht, maar ook waren er literaire cross-overs naar andere kunsten te bewonderen, zoals de singer-songwriter Leine of het duo Inge Raadschelders en Naomi Blindeman dat poëzie en beeld combineert.

Er waren veel optredens te zien. Om een paar van de aanwezige auteurs te noemen: Elke Geurts, Arthur Japin, Vrouwkje Tuinman, Tjitske Janssen, Vickey Francken, Ruben van Gogh en de onlangs tot stadsdichter benoemde Ingmar Heytze. Ook waren veel literaire organisaties present: SLAU, Poëziecircus, Salon Saffier, Vorlesebühne en Wordsinhere. 

Beurtschipper
Zondag opende om twaalf uur het programma met het vocaal ensemble Coqu. Dit koor, dat per project haar liederen en dirigenten kiest, zong ‘De beurtschipper’ van de Utrechtse dichter Nanne Nauta. De tekst is oorspronkelijk geschreven ter uitbreiding van de madrigaalkomedie La Barca di Venezia a Padua van Banchieri (1568-1634), maar vormt evengoed een zelfstandig geheel. Dit bleek niet alleen uit de teksten, maar ook uit de uitvoering van het lied. De in veelkleurige blouses getooide koorleden wisten de impressies van de overtochten van de beurtschipper (een schipper die met een ander bij beurten een dienst tussen twee plaatsen onderhoudt) goed invoelbaar te maken.

Dichter Ingmar Heytze

Studium Generale organiseerde een debat tussen prof. dr. Renger de Bruin en Ingmar Heytze over de vraag of dichters kunnen bijdragen aan de geschiedschrijving van een stad als Utrecht. Dat bleek op verschillende manieren te kunnen. Zo gebruikt De Bruin vaak gedichten om zijn historisch werk te illustreren. Vooral de in 1972 overleden Utrechtse dichter Jan Engelman, voor wie hij zijn liefde niet onder stoelen of banken stak, noemde hij veelvuldig. Ingmar Heytze, van wie binnenkort een bundel stadsgedichten uitkomt, droeg verschillende gedichten voor. Een meerwaarde van gedichten is voor hem dat ze, anders dan mensen, in verschillende tijdsperioden tot leven kunnen worden gebracht. Zo kan poëzie een beeld oproepen van een bepaalde tijd.

Sensuele menselijke hompen

In de Previewshow, die op het debat van Studium Generale volgde, presenteerde de veelschrijver Frank van Oosterhout de vooruitblik op het nieuwe literaire seizoen. Bijvoorbeeld het Pessoafestival, dat de hele maand maart beslaat, en alle facetten van het leven en werk van de dichter Fernando Pessoa in beeld zal brengen. Daarnaast was er een optreden van een vijftal flarfdichters (dichters die zoekresultaten op internet gebruiken in hun gedichten), en stonden de bands Furlong en Dial Prisko op het podium. De Kaasschaafuitgeverij presenteerde in samenwerking met dichter Arnout Rigter het Ruk-boekje, een stripboekje vol ‘sensuele’ menselijke hompen, vergezeld van allerlei neologismen, zoals ‘vulvla’, ’testosteromp’ en ‘eikelkloof’. Miss Vormt maakte dit visuele protest naar aanleiding van de seksuele opwinding die sommige mensen krijgen van afgehakte lichaamsdelen.

Furlong

Naast optredens, waren er een aantal projecten waaraan de bezoeker zelf kon deelnemen. Zo gaf Anna Arov van Wordsinhere een korte workshop liefdesgedichten schrijven en voerde Casper Fioole in de hal van het Akademietheater zijn project Woordenspel uit. Langs de lange wand van de hal hingen aan knijpers foto’s van woorden die in de publieke ruimte waren gefotografeerd. Je kon je eigen gedicht samenstellen door de woorden over de hal te verspreiden. In de foyer stond in een hoek een zwarte vierkante geheimenhut. In de buik van deze constructie kon je geheimen op de wanden plakken. Hoe dieper de constructie, des te zwarter de geheimen.

Deze keur aan literair leven, samengebald in het tijdsbestek van twee dagen, doet je hunkeren naar alle literaire programma’s die dit jaar nog komen.