Boeken / Achtergrond
special: Een nieuw literair tijdschrift

Jongeren schrijven met andere zinnen

.

Redactielid Wouter de Vries, student Nederlands aan de Rijksuniversiteit Groningen: “Toen ik een jaar in Antwerpen studeerde, vatte ik het idee op om iets eigens, iets van mezelf op te zetten. Het zou leuk zijn dat er, als ik weg was, iets opgericht zou zijn wat er toe dóet.” Een literair tijdschrift dus. Via de studievereniging van Germanistiek leerde Wouter Ewald Peters kennen, die ook plannen had voor het oprichten van een tijdschrift. Een brainstormavond met Thijs Vannimwegen, ook student in Groningen, leverde een concreet plan en een subsidieaanvraag op en een rondgang langs de Antwerpse studentenkringen voegde Matthias Debruyn, Sofie van Dyck en Geert van der Hallen aan de redactie toe. Met de toekenning van de subsidie kon de redactie écht aan de slag gaan.

Grote ambities

~

En de redactie heeft grote ambities. Met Andere Zinnen wil een internationaal literair forum voor Nederlandstalige jongeren in Europa zijn. “De gevestigde tijdschriften richten zich veel te veel op oudere schrijvers én lezers. Dat is volgens mij een probleem,” aldus Wouter de Vries. Bovendien is er in Vlaanderen überhaupt geen literair tijdschrift dat min of meer op jongeren gericht is, waar in Nederland nog Pa§ionate en Krakatau bestaan. Met Andere Zinnen zal geen debuterend schrijver weigeren, zolang hij of zij maar tussen de 17 en 26 jaar is.

Maar de grootste troef van de redactie is de internationale oriëntatie van het tijdschrift. Uit praktisch oogpunt is het internationale aspect voorlopig beperkt tot Nederland en Vlaanderen, maar ook dat is boeiend. “Nederlanders en Vlamingen denken in dezelfde taal,” zegt De Vries, “en het is interessant om de literaire uitingen van beide gebieden bij elkaar te brengen om zo een wederzijdse beïnvloeding te bevorderen.” In de Vlaamse krant De Standaard woedt al enige tijd de discussie over of de Nederlandse en de Vlaamse literatuur één zijn of niet. Met Andere Zinnen mengt zich weliswaar niet expliciet in dit debat, maar neemt met haar uitgangspunt wel een standpunt in.

Met Andere Zinnen wil het niveau van de kleine, particuliere initiatieven ontstijgen en uitgroeien tot een internationaal tijdschrift waar rekening mee gehouden moet worden. Wouter de Vries zou graag zien dat het zich associeert met instanties als Doe maar, Dicht maar en de Kunstbende. Na deelname zou publicatie een volgende stap zijn.

Verworpen dogma’s?

Omdat Met Andere Zinnen zich breed richt op jongeren presenteert het zich als tijdschrift “zonder dogma’s”, het wil de hokjesgeest van de gezapige gevestigde literaire orde open breken. Dat was ook het uitgangspunt bij het uitschrijven van een literaire wedstrijd, de eerste activiteit van de redactie. 260 inzenders tussen de 17 en 26 jaar stuurden hun creaties naar de redactie die zich samen met een professionele jury beraamde over de prijzen. Opvallend genoeg bestond de jury, niet met opzet, volledig uit dichters, namelijk Peter Holvoet-Hansen, Geert Buelens, Serge van Duijnhoven, Bart FM Droog en Annelieke van Mens. Bij de inzendingen verhielden poëzie en proza zich als 3 staat tot 2. Wouter de Vries: “Het gros van de inzendingen bestond uit therapeutisch schrijven en dat was niet publicabel. Toch waren redactie en jury verrast door de hoge kwaliteit van de poëzie.” Bij de prijsuitreiking kwam dit tot uiting in de toekenning van 2 prijzen voor proza en 3 voor poëzie.

~

Op 18 februari vond de prijsuitreiking plaats, in de vorm van een literaire avond in Berchem, Antwerpen. Afgewisseld door nummers van de Antwerpse band Syndon en soms enigszins gestoord door een afgaand autoalarm droegen winnaars en juryleden voor uit eigen werk. Maar voor een tijdschrift zonder dogma’s waren avond en voorgedragen teksten behoorlijk traditioneel. Nooit sprong iemand uit de band, het publiek werd slechts dronken in een gedicht. Alleen de winnares proza, de Nederlandse Nicole Teunissen, week met haar stuk in vorm en spanningsopbouw in positieve zin af van de rest. Bovendien bracht zij als enige op de avond proza. Wouter de Vries beaamt dat de inzendingen allemaal het midden hielden tussen traditionele vormen en nieuwe experimenten. De nieuwe generatie dichters lijkt dus gematigd te zijn, of moet misschien gewoon nog groeien.

Grotere ambities?

Het eerste nummer van Met Andere Zinnen is volledig gevuld met het beste uit de inzendingen voor de wedstrijd, maar hoe zal het er in de toekomst uitzien? “Je kunt niet gaan zitten wachten tot mensen iets insturen. De redactie zal het tijdschrift dus actief onder de aandacht brengen bij universiteiten en kranten,” zegt De Vries. Ook de winnaars van de wedstrijd worden “warm” gehouden. “Het zal nog wel hard werken worden om de volgende nummers vol te krijgen.” Maar als het eenmaal loopt, wil de redactie ook meer aandacht gaan schenken aan beeldende kunsten zoals fotografie en tekeningen, zodat er meer spanning ontstaat. Daarnaast zullen er ook meer literaire avonden georganiseerd worden in Nederland en Vlaanderen. Op de website zullen stukken uit het tijdschrift gepubliceerd worden, maar het is niet de bedoeling dat de papieren versie hieraan ondergeschikt wordt.

Wouter de Vries zou ook graag een toename van het aantal geëngageerde schrijvers zien. Het viel hem tegen hoe veel inzendingen van de wedstrijd zich voornamelijk bezighielden met persoonlijk leed, waarbij liefdesverdriet het favoriete thema was. “Ik zou graag een taak zien voor de literatuur,” is Wouter de Vries’ mening. “Voor mij is duidelijk dat we in een andere wereld leven, dat we opnieuw onze plaats moeten bepalen en dat niets vanzelfsprekend is. Dat zou ik graag in de literatuur gereflecteerd zien.” Dat zijn wel grote ideeën voor een tijdschrift dat een neutraal podium wil bieden, zonder dogma’s en zonder poëtica.

Met Andere Zinnen, internationaal literair forum voor nederlandstalige jongeren
zie voor meer informatie de website van Met Andere Zinnen