Boeken / Non-fictie

‘Wijnig’ meerwaarde voor de leek

recensie: Jay McInerney - Een hedonist in de kelder

Voor niet-wijnspecialisten is Een hedonist in de kelder van Jay McInerney als een feestje waarop je niet bent uitgenodigd. Je staat buiten te kijken hoe ze zich daarbinnen amuseren, maar je kan en mag niet meedoen. Anderzijds zullen (tegendraadse) wijnliefhebbers aan deze levendige verhalenbundel allerminst een kater overhouden.

Eerst en vooral: Jay McInerney kan nog steeds schrijven. Dat bewees hij al meteen in 1984, met zijn overrompelende, van cocaïne stijf staande en generatiebepalende debuut en doorbraakboek Bright Lights, Big City. Die pittige schrijfstijl is ruim 30 jaar nog steeds intact, alleen is het onderwerp, net als de auteur zelf wellicht, heel wat braver en verfijnder geworden: van het witte poeder naar het veredelde druivensap. Van ‘big city’ naar chateau.

Mila Jovovich

In Een hedonist in de kelder worden eerder verschenen verhalen en essays gebundeld, aangevuld met enkele nieuwe teksten. Het resultaat is een aangenaam gistende, volle sensatie, op voorwaarde dus dat je wijnkenner bent. Want de terroirs, druivenrassen en wijnhuizen worden je om de oren geslagen – wie er niets van kent, zal er zich wellicht aan ergeren. De meeste metaforen en vergelijkingen mogen dan erg geestig en spitsvondig zijn – McInerney vergelijkt bijvoorbeeld graag wijnen met personen – maar even vaak vervalt de auteur in snobistisch en hoogdravend wijnjargon waar leken doorgaans van gruwen – het is geen toeval dat McInerneys essays populair zijn bij restauranthouders en wijncritici.

Beide uitersten liggen soms slechts een pagina van elkaar. Zo lezen we op pagina 143:

Coulée de Serrant, hoe bijzonder ook, is een mooi voorbeeld van de vele eigenschappen van Savennières, een heel klein appellationnetje (…), gelegen in de Loirestreek Anjou, die perfect geschikt lijkt, voor de druif chenin blanc.

Maar even later:

De 2008 was fluwelig en vol, bijna zoet maar krachtig, een jeugdige en uitgesproken schoonheid zoals Milla Jovovich in Resident Evil. De 2007 was weelderiger en decadenter, met een vleugje honing dat me doet denken aan Ava Gardner in The Barefoot Contessa.

Bij dat laatste kan een filmliefhebbers als ondergetekende zich tenminste wél iets voorstellen. Af ten toe passeert er ook een zin die blijft hangen en zelfs zo aan de muur kan, zoals wanneer een wijnboer dé tip geeft om wijnkenner te worden: “koop een kurkentrekker en gebruik hem”.

Rock ‘n’ roll

Kortom, wijnliefhebbers met enig gevoel voor rock ‘n’ roll zullen aan Een Hedonist in de Kelder zeker géén kater overhouden en de vele anekdotes over de verschillende wijnhuizen wellicht met smaak degusteren – zeker omdat ze goed geschreven zijn. Niet-kenners zullen wellicht iets opsteken over bepaalde druivenrassen, maar het doorgaans in Keulen horen donderen wanneer producentennamen worden opgesomd als “grote jongens als Zind Humbrecht, Domaine Leflaive, Movia en Araujo”. Maar goed, in het beste geval wordt die laatste groep aangestoken om er meer over te leren kennen. In die zin kan Een hedonist in de kelder zelfs als opstapje dienen.

Kortom, dit boek is zoals wijn zelf: je houdt ervan of je houdt er niet van, je kent er iets van of je bent leek, en je selecteert en degusteert – uit de verschillende verhalen – je favorieten.