Theater / Voorstelling

Toch een beetje Houellebecq bij Oostpool

recensie: Toneelgroep Oostpool - Het vierde rijk

.

Nee, natuurlijk niet. Schrijver Peer Wittenbols en regisseur Rob Ligthert moet niets van het utopiedenken hebben. Utopieën zijn illusies – hoe mooi ze er van buiten ook uit mogen zien. Neem Hans en zijn vrouw Hilde: Hans versterft in alle landelijke stilte als een denker. Hij denkt zelfs zoveel dat hij zijn eigen ongeluk niet eens meer opmerkt. Aan zijn vrouw knaagt wel iets, maar ook zij doorgrondt het gevoel nog niet.

Seksresort

~


De komst van een trio ondernemende en lawaaierige Nederlanders is nodig om de kluizenaars met de neus op de feiten te drukken. De drie rustverstoorders hebben het interview met Hans gelezen en hebben juist deze door Hans zo bejubelde plek uitgekozen om hun seksvakantieresort te vestigen. Even vrees je dan dat Het Vierde Rijk een slap Houllebecqaftreksel wordt, maar gelukkig hebben Wittenbols en Ligthert andere pijlen op hun boog. Het is niet de steeds verder afstompende Westerse samenleving die zij bekritiseren, maar het naïeve gelukszoeken wordt tegen het licht gehouden.

Alle utopisten in het stuk lijken hun eigen spiritueel aandoende drijfveren te hebben. Aan de Nederlandse keukentafel klonken alle plannen waarschijnlijk ook zeer aantrekkelijk. Maar eenmaal zo ver van de bewoonde wereld, op het paradijselijke stukje aarde, blijken ze domweg te mooi om waar te zijn. Hans heeft geen interesse meer voor intimiteit, terwijl Hilde juist smacht naar een aanraking. Hun collega-emigranten Edo en Hanna teren op het christendom, maar ook zij blijken niet sterk genoeg om alles te weerstaan.

Houellebecqiaans

~


De voorstelling begint met een tirade tegen Nederland en zijn inwoners, waarin de stille-tochten-cultuur wordt gehekeld. Aan het einde blijft ook niets meer over van hen die het land achter zich hebben gelaten. Misschien is Het Vierde Rijk stiekem toch wel een beetje een Houllebecqiaans vertelling: de moderne samenleving is ziek, en er van weglopen zal je niet helpen. Wittenbols en Ligthert vertellen hun boodschap op een mooie manier.

Het vierde rijk van Toneelgroep Oostpool is nog tot en met 1 mei te zien. Klik hier voor meer informatie.