Theater / Voorstelling

Pip Utton toont dynamisch en absurd tweeluik

recensie: Pip Utton - Kean / Labels

Eigenlijk zou de Britse acteur Pip Utton de show War of the Worlds spelen, maar vanwege auteursrechtelijke redenen staat hij deze avond in Tilburg met de dubbelshow Kean / Labels. De twee Engelstalige one-man shows zijn uiteenlopend in thema en sfeer, maar gelijk in acteerkwaliteit en publieksengagement. Jong en oud wordt meegesleept in deze twee dramatische, absurde en komische vertellingen.

Kean

‘De mensen willen niet dat ik aan hun tafel zit. Ze willen Othello, Richard of Shylock.’ Zo luidt de boodschap van Edmund Kean, de meest populaire, en volgens hem ook beste, Shakespeare vertolker van heel Engeland of misschien zelfs wel de wereld. Utton zet in Kean een man neer waar je als publiek bijna wel een hekel aan moet hebben. Hij is arrogant, schept op over zijn seksuele prestaties en slaapt met de vrouw van zijn beste vriend. Toch komt af en toe ook de getormenteerde acteur bovendrijven die moet vechten voor zijn plaats op het toneel en om als mens geaccepteerd te worden. Want waar hij schittert op het toneel, schiet hij op de bühne van het leven tekort.

Kean moet het als acteur van zijn woorden hebben, maar zijn sociale achtergrond schemert door in de platvloerse opmerkingen die hij vaak maakt. Regelmatig roept hij beroemde Shakespeare-monologen aan uit MacBeth, The Merchant of Venice of Othello die naadloos aansluiten op zijn gemoedstoestand op dat moment. Het (her)kennen van deze monologen – wie ze uitspreekt en op welk moment in het stuk – draagt zo zeker bij aan de beleving van Kean. Het is een wat serieuzer stuk over spel versus realiteit en het omgaan met succes en het verlies ervan. Het wordt met overtuiging en verve gespeeld. Hij betrekt het publiek erbij door het streng en beschuldigend toe te spreken over hun wispelturige aard wanneer zij Kean de acteur omarmen om vervolgens Kean de man weer uit te spuwen wanneer hij zich misdraagt. Zo ontstaat een dynamiek tussen publiek en acteur die de interesse op peil houdt.

Labels

~

In de pauze gaat de show gewoon verder. Utton heeft zijn acteursoutfit verruild voor korte broek, wit overhemd, sandalen met ruitjessokken en een wit visserspetje en loopt rond om zijn publiek toastjes met paté aan te bieden. Dan is het de beurt aan Labels.

De wat afstandelijke en beschuldigende sfeer van Kean verdwijnt als sneeuw voor de zon met het hoofdpersonage van Labels. Deze vriendelijke maar wat onnozel-komische man vertelt over een tijd dat mensen nog hobby’s hadden in plaats van voor de TV hingen. Verkleden, borduren, kikkers slakken voeren, of het afvoerputje bestuderen, men vermaakte zich wel. Zo raakt onze antiheld in de ban van een poezenfoto op een blikje kattenvoer bij de lokale supermarkt. Hij kan het blik niet weerstaan, koopt het, probeert thuis het label van het blik te weken en keert terug naar de supermarkt voor een tweede blik als dat mislukt. Maar de vlam is ontwaakt en hij heeft zijn niche gevonden als ‘Engelands grootste kattenvoerlabelkenner’. Langzaam wordt deze hobby zo’n obsessie voor hem dat zelfs zijn vrouw hem verlaat. Op zakenreis naar Frankrijk gaat het helemaal fout wanneer hij geraakt wordt door de fancy Franse blikjes met ingrediënten als ‘Lapin’ en ‘herbs de provence’ waarna zijn verzameling op de internationale tour gaat. Zonder vrouw, geld of baan zit hij aan de grond. Zijn enige bezit zijn de blikken kattenvoer en deze blijken uiteindelijk zijn redding als basis van een succesvol bedrijf.

In vergelijking met Kean is Labels absurder, komischer en veel lichter van toon. De onnozele onschuld van het personage werkt ontwapenend en daar reageert het publiek positief op. Met een publiek voor wie de taal een barrière kan vormen, spreken Uttons lichaamstaal en rekwisieten boekdelen waardoor dit tweede deel iets toegankelijker is dan het wat zwaarder op taal leunende Kean. Toch bewijst Utton zich als een begiftigd acteur die lichaam, taal en stilte manipuleert om een afwisselende voorstelling op de planken te zetten.

Utton belooft volgend jaar terug te keren naar Nederland en dan echt met War of the Worlds, dat waarschijnlijk nog meer tot de verbeelding spreekt. Op basis van Kean en Labels is het in ieder geval een voorstelling om in de gaten te houden en op tijd kaarten voor te reserveren.

Pip Utton is nog te zien op 2 april in CC Warenar in Wassenaar, op 4 april in het Oda Park in Venray, 7 april in het Griffioen Theater in Amstelveen en op 8 april in Theater Bellevue in Amsterdam met de voorstellingen Bacon of Chaplin. Klik hier voor meer informatie.