Theater / Voorstelling

Onbegrijpelijk intrigerend

recensie: Edward II, Ed is dead forever, Yours (NTGent)

Het decor van Edward II, Ed is dead forever, Yours is een wachtruimte met een glazen wand, drie deuren, een paar simpele stoeltjes, een afvalbak en een frisdrankautomaat. Op zich is er niets onheilspellends aan. Maar de allesdoordringende rode gloed waar het geheel in baadt, die maakt dat je het van het begin af aan niet vertrouwt. Dit rood moet haast wel een voorteken zijn van een bloederige afloop.

~

Een jongen en een meisje komen op. Schuchter stellen ze zich voor: hij is de kroonprins, Edward III, zij is gewoon het Meisje. Giechelend introduceren ze ook de andere personages: de koning, Edward II, diens geliefde Gaveston, de koningin en haar handlangers Mortimer en de Monseigneur. De homoseksuele liefde tussen de koning en Gaveston vormt volgens de laatste drie een bedreiging voor de monarchie en het vaderland.

Poëtisch

Edward II, Ed is dead forever, Yours is een radicale bewerking van het laatste stuk van de briljante zestiende-eeuwse toneelschrijver Christopher Marlowe – van wie wel gezegd wordt dat hij ook onder het pseudoniem William Shakespeare schreef. Het oorspronkelijke Edward II (1594) is een historisch drama dat de feiten nauwkeurig volgt. In Edward II, Ed is dead forever, Yours van de Vlaamse schrijver en theatermaker Peter Verhelst is de historiciteit van het drama echter niet belangrijk. Centraal staan de emoties die gepaard gaan met liefde en macht. Een groep piepjonge acteurs probeert hier gestalte aan te geven, en slaagt daar behoorlijk goed in.

~

Peter Verhelst (we recenseerden zijn roman Zwerm), bekend om zijn zinnelijke en poëtische taalgebruik, bewerkte Marlowe’s stuk rigoureus. De verhaallijn is zo goed als ondergeschikt gemaakt aan de morele en emotionele dilemma’s van de verschillende personages. Verhelst probeert, heel poëtisch maar soms moeilijk te volgen, inzicht te geven in hoe elk personage voor het blok wordt gezet en welke keuzes hij of zij vervolgens maakt. Ieder heeft zijn eigen subjectieve waarheid en daardoor is niemand goed of slecht.

Moord

Bewonderenswaardig aan de liefdesrelatie tussen Edward II (Servé Hermans) en Gaveston (Fabian Jansen) is de helderheid en complete eerlijkheid ervan. De twee mannen (met hun 25 en 23 jaar eigenlijk nog jongens) hebben elkaar domweg lief. Het is een lijfelijke en spirituele liefde zonder een spoortje ironie. Er valt geen speld tussen te krijgen, deze mannen kunnen niet zonder elkaar en tonen dat met een verterend nuchtere oprechtheid. In lyrisch-erotisch rijm bezingen zij hun liefde voor elkaar. Toch weten ze ook dat hun liefde niet eeuwig kan duren. “Het leven is te hard voor poëzie”, zegt Gaveston, andere machten aan het hof voelen zich ernstig door hem bedreigd. Het duurt dan ook niet lang voordat de minnaar vermoord is. Als de koning daarop in woede ontsteekt, kost hem dat ook het leven.

~

Het is dan aan de kroonprins Edward III, een spannende en complexe rol van Kristof van Boven, om een uitweg te vinden en het koninkrijk te redden. Uiteindelijk neemt hij door middel van “Waarheid, durven of doen”, een wrede, bloederige variant op het puberspelletje “Truth or Dare?”, de touwtjes in handen. Vervolgens is het gruwelijk maar onontkoombaar dat hij zijn moeder doodt met een gedicht, en dat hij daarmee de liefde voor poëzie van zijn vader verraadt om zijn dood te kunnen wreken.

Onevenwichtig

Aan deze voorstelling hebben drie regisseurs gesleuteld, en dat is te merken. Regisseur Domien van der Meiren moest vanwege familieomstandigheden verstek laten gaan, dramaturg Paul Slangen en artistiek leider Johan Simons zijn ingesprongen. Het resultaat is bevreemdend, verwarrend, onevenwichtig en toch intrigerend. De speelstijl is nonchalant maar zeer nauwkeurig, evenals de tekstbehandeling. De – duidelijk hechte – groep jonge, zeer talentvolle acteurs slaat zich er kranig doorheen. De eindzin van de kroonprins en het meisje luidt: “Was zo graag samengevallen, maar iedereen viel apart, alleen wij sprongen naar de sterren”. Deze zin is illustratief voor zowel het dramatische verhaal als de uiteindelijke voorstelling. Tekst, decor, mise-en-scène, het is allemaal niet samengevallen. En toch is Edward II, Ed is dead forever, Yours door de schoonheid van alle afzonderlijke elementen een sprong naar de sterren.

De voorstelling is nog tot en met 18 maart 2006 te zien. Klik hier voor de speellijst.