Theater / Voorstelling

Zelfs goede acteurs kunnen dit niet ophemelen

recensie: Hemelen (Joop van den Ende Theaterproducties)

Al eerder zagen we dat de dood van Pim Fortuyn wordt verwerkt in toneelstukken, bijvoorbeeld in Paars van Growing up in Public. Joop van den Ende Theaterproducties brengt nu het stuk Hemelen, waarin de politieke moord op de achtergrond een rol speelt. Toneelschrijver Haye van der Heyden was op vakantie in Dover, toen hij uit Nederland werd gebeld met de mededeling dat Pim Fortuyn was doodgeschoten. Een idee voor een toneelstuk was geboren.

~

Ook de vier hoofdrolspelers in Hemelen worden tijdens hun vakantie, op Ibiza, geconfronteerd met het nieuws. En dat terwijl de twee echtparen ook zo hun eigen problemen hebben. Eén van de meest vooraanstaande acteurs van Nederland (Carol van Herwijnen) ziet het allemaal niet meer zitten en wil uit het vak stappen. Zijn vrouw (Bea Meulman) heeft het ook wel gehad met hem. Dan zijn er nog de buren (Johnny Kraaijkamp en Irma Hartog), die elkaar belazeren tijdens het zogenaamde wekelijkse avondje bowlen. Eén en al relatieverwikkelingen en dan dat bericht via de gsm. Het is een gek gevoel: zij zitten daar terwijl heel Nederland op zijn kop staat. Wat nu?

Buitenstaander

~

Als toeschouwer verwacht je vanaf dat moment wat meer diepgang in het stuk, want tot dan toe ontbreekt het daar nogal aan. Deze komedie leunt op clichéopmerkingen en dat word je op een gegeven moment wel zat. Sommige grappen zijn zeker wel leuk gevonden, maar ze blijven maar komen en op den duur heb je genoeg van het (glim)lachen. De gesprekken van de stellen, of het over politieke gebeurtenissen gaat of over relatieproblemen, duren maar voort zonder dat je je er echt bij betrokken voelt en ook maar enig idee waar het heen gaat of wat de schrijver hiermee wil zeggen. Je kijkt er gedurende de twee uur als buitenstaander naar zonder er ook maar een beetje warm van te worden.

Fout aan de basis

Er is wel een keerpunt te ontdekken in het stuk na het bewuste telefoontje, dat zich uit in relatiebeslissingen die genomen worden of een (nieuw) doel in het leven. Stellen groeien van elkaar af en naar elkaar toe. Toch had er zo veel meer met zo’n stuk gedaan kunnen worden, maar het is al fout gegaan aan de basis. Van der Heyden is een fijne schrijver die al heel wat mooie relatiestukken op zijn naam heeft staan, maar met deze komedie slaat hij echt de plank mis. De reden waarom hij de moord op Pim Fortuyn erbij heeft gehaald, valt bijna niet te begrijpen. Of wel, want je zou zo’n mooie draai aan het stuk kunnen geven, maar niet daar op Ibiza en niet met deze vermoeiende mensen.

Interview

Over de uitvoering valt weinig te klagen. Er staan gewoon vier goede acteurs op het toneel, die zeker hun best doen. Vooral Herwijnen en Meulman leven zich lekker uit, maar zitten wel iets te strak in het karikatuurlijf dat hen opgedrongen is. Wat heel leuk bedacht is, is het van te voren opgenomen interview tussen een van de hoofdpersonen en Paul de Leeuw. Tussen de verschillende scènes (waarbij snel het decor wordt gedraaid) klinken stukjes uit dat interview: heel mooi gedaan!

Eind

Soms is het niet erg om van te voren al te weten hoe een stuk zal aflopen, als het maar blijft intrigeren. Bij Hemelen weet je na de eerste drie minuten ook al hoe het zal eindigen. De proloog begint op 9 mei en daarna wordt teruggeblikt naar de dagen die daaraan vooraf gaan. Een zucht valt niet te onderdrukken als het weer 9 mei is geworden. Zonde.

Hemelen wordt nog tot en met 20 maart 2005 in het land opgevoerd.