Theater / Voorstelling

Psychologische thriller voor het hele gezin

recensie: Het bewijs

Met een fles champagne in haar hand en in een groen shirt zit ze daar op de veranda van haar ouderlijk huis. Ze is jarig, maar blij kan ze er niet van worden. Ze denkt na over het leven, over haar vader die ze pas heeft verloren en waar ze niet los van komt. Zij, de 27-jarige actrice Carice van Houten, is de held van deze psychologische familie-thriller Het Bewijs (Proof).

~

Het hele toneelstuk draait om Catherine (Carice van Houten), de 25-jarige dochter van een wiskundeprofessor die ooit geniaal was. Ze heeft een nauwe band met haar vader en lijkt erg op hem. Niet alleen zijn fascinatie voor cijfers heef ze geërfd, ook zijn persoonlijkheid en angsten. De dood van haar vader doet veel stof opwaaien. Oudere zus Claire komt over om de erfenis te regelen en zich met het leven van Catherine te bemoeien. En Harold, een favoriete student van haar vader, komt in de boeken snuffelen in de hoop een uniek wiskundig bewijs te vinden. Als dat bewijs gevonden wordt, is het alleen de vraag of dat geniale stuk wel afkomstig is van Catherines vader.

Carice van Houten krijgt, na bijrollen in Hedda Gabler en Een Meeuw, eindelijk de kans om te laten zien wat ze daadwerkelijk in haar mars heeft. Deze eerste dragende toneelrol is haar buitengewoon goed op het lijf geschreven. Ze huilt, ze lacht, ze schreeuwt, ze is bang, ze is cynisch en ze zet zich af. Ze trekt de kar prima in haar eentje. De scènes die ze met haar vader (Jules Hamel) speelt zijn mooi en gevoelig. De andere rollen stellen niet veel voor; zijn bijzaak. De zus (Sandra Mattie) en de student (Joost Claes) zijn jammer genoeg te vet aangezet, waardoor het natuurlijke dat Van Houten in zich heeft bijna teniet wordt gedaan. Bijna, want wegcijferen kunnen de andere spelers haar niet.

~

En dan het verhaal: het heeft niet veel om het lijf. In zeven chronologische scènes, onderbroken door twee flashbacks, wordt het verhaal verteld op het simpele decor: de veranda van het huis. Het verhaal komt langzaam op gang en werkt pas kort voor de pauze toe naar het Bewijs, waar het hele stuk om draait. Het verhaal an sich klopt, maar de uitwerking had zoveel beter gekund. Je mist nog wat diepgang, wat meer psychologische elementen. Je kunt zelf nog genoeg vragen bedenken waar je geen antwoord op hebt gekregen in het stuk. Op zich hoeft dat ook niet, want je kan het stuk slikken zoals het is, maar er zit gewoon veel meer in dan dat er is uitgekomen. Zonde dat Amerikaanse schrijver David Auburn dat zelf niet heeft ingezien.

Proof (Het bewijs) werd in New York twee jaar lang onafgebroken gespeeld en was het daarmee het langst lopende toneelstuk op Broadway in twintig jaar. Het stuk heeft al een aantal prijzen (Tony Awards, Pullitzer Prize) in de wacht gesleept. Dat wil niet altijd meteen zeggen dat het een geweldig stuk is. Integendeel. Toch is Het bewijs, ondanks het dunne verhaal, de moeite waard om gezien te worden. En dat is te danken aan – een kei in het weergeven van emoties – Carice van Houten.

Het Bewijs toert tot en met 8 februari 2004 door Nederland.
Voor meer informatie: www.toneel.nl