De mens moet vergeven

Braambos is een stuk dat tot denken aanzet; niet alleen vanwege het hoofdthema vergeven, maar ook door de vele subthema’s zoals eenzaamheid, identiteit, spijt, verdriet, vertrouwen en godsdienst. De schrijver heeft het het publiek niet gemakkelijk gemaakt. Er komen zoveel gevoelens en boodschappen aan bod dat je soms de weg kwijt zou kunnen raken. Dat gebeurt niet, omdat het stuk een duidelijke rechte weg bewandelt. Toch wordt het stuk interessanter wanneer het zich zo nu en dan op de zijpaden begeeft. Enig nadeel is dat er zelden iets gerelativeerd wordt, waardoor Braambos zwaar op de maag ligt.

Bizarre dingen

In het stuk gebeuren een aantal bizarre dingen. De verkrachter van Lena (de tweelingzus van Guusje) komt een jaar nadat zij zich heeft opgehangen aan Guusje om vergeving vragen. Een onmenselijke vraag, zeker als hij vertelt wat hij Lena allemaal heeft aangedaan. De ontmoeting vindt plaats in het ouderlijk huis dat Guusje verkocht heeft aan een kunstenaar (en zijn vriendin), die toevallig ook vroeger het vriendje was van Lena. Uitgerekend in dit huis wil hij werken aan een grote opdracht: een schilderij over de kruisiging.

IJzersterk

Stuk voor stuk moeten ze vergeven en vergeten. En ze zetten dit ieder op hun eigen manier neer. Complimenten voor Ariane Schluter die Guusje speelt. Het is zeker geen gemakkelijk rol, maar ze is ijzersterk in het laten gaan en inhouden van haar emoties. Ze steekt uit boven de ander acteurs in dit spel, die het wel aardig doen, maar er net niet genoeg uithalen. En dan is er ook nog ene dokter Pion, een huisvriend die ook in het Braambos woont. Hij is zo nu en dan de verteller van het verhaal en komt met details. Daarnaast speelt hij ook mee in de dialogen. De manier waarop zijn verhaal en herinneringen verweven zijn in het toneelstuk is heel mooi gedaan.

Onbevredigend

Wat ook mooi is, zijn de dialogen. Het is niet voor niets vaak muisstil in de zaal. Braambos heeft een poëtisch karakter: niet zo raarals je weet dat Otten ook dichter is. In de loop der jaren heeft hij alle grote genres in de literatuur tot zijn werkterrein gemaakt: poëzie, verhalend proza, toneel, kritiek en essayistiek. In 1999 werd zijn gehele oeuvre bekroond met de Constantijn Huygensprijs. Otten gaat in Braambos de diepte in en stelt een paar vragen om over na te denken. Het is alleen zonde dat hij nog te veel vragen onbeantwoord laat en dat er suggesties worden gewekt, die niet uitgewerkt zijn. Dat zorgt voor een onbevredigend gevoel. Misschien wilde hij gewoon te veel.

Sec

Regisseur Willem van de Sande Bakhuyzen kennen we onder meer van de voorstellingen Cloaca (Het Toneel Speelt), Festen (’t Bos Theaterproducties) en The Prefab Four (Orkater). Ook hier heeft hij de touwtjes goed in handen en heeft hij van Braambos een toneelstuk gemaakt dat je van het begin tot het eind blijft boeien. Al heeft hij het zo hier en daar wel wat sec laten brengen; iets meer emotie in het spel had geen kwaad gekund.

Braambos is geen lichte kost. Er valt weinig te lachen, maar des te meer om over na te denken tijdens en na de voorstelling. Hoe makkelijk kan jij vergeven?

Braambos is nog tot en met 27 maart in het land te zien.