Geld maakt wél gelukkig

In de Money Projects onderzoekt theatermaker Dette Glashouwer haar relatie tot geld. Het publiek wordt in haar voorstellingen, die zij betitelt als ‘stand-up economy’, deelgenoot gemaakt van haar zoektocht.
De tweede theatervoorstelling Dette goes to Africa start in sneltreinvaart met een samenvatting van het voorafgaande onderzoek naar geld. Het eerste deel van de voorstelling is oude koek voor het publiek dat MoneyMoneyMoney gezien heeft. Maar door de vloed aan informatie die Glashouwer toen over haar publiek uitstortte, is het begin van deze voorstelling geen vervelende herhaling maar een prettige opfriscursus voor het terugkerende publiek. Glashouwer demonstreert opmerkelijke inzichten, zoals de relatie tussen geld en geluk: ‘Here you see happiness and money. And the more money you earn, the happier you are, until you earn 75.000 dollars a year. Happier you cannot be.’

In het tweede deel van de voorstelling brengt Glashouwer haar publiek naar Afrika. De vraag naar wat geld is en de zoektocht naar alternatieve geldsystemen leidde de theatermaker naar dit continent. Hier maakte zij kennis met de succesvolle handel in belminuten, die in Kenia als alternatief voor geld dienen. Door de beeldende manier van vertellen wordt het publiek door Glashouwer meegezogen in het Afrikaanse leven en deelgenoot gemaakt van haar belevenissen. Videomateriaal van een Skype-gesprek met een jongeman die zij tijdens haar reis ontmoet heeft, illustreert de familierelaties die omgekeerd zijn ten opzichte van de verhoudingen in ons land. Niet de ouders ondersteunen de kinderen, maar de kinderen ondersteunen hun ouders. Middels de webcambeelden dringt het zo ver van ons afstaande leven daar onze realiteit hier binnen.

Naast het videomateriaal wordt weinig gebruik gemaakt van extra middelen. Zowel in het eerste als in het tweede deel van de voorstelling worden de spaarzame rekwisieten effectief ingezet in het eenvoudige decor. Deze rekwisieten zijn niet alleen deel van het toneelbeeld, maar vertellen eveneens een verhaal. In het eerste deel doen de koffer en de waslijn met enkele kledingstukken dit, in het tweede deel wordt de achtergrond gevormd door Afrikaanse doeken en speelt Glashouwer met een Afrikaans masker op. Het spaarzame gebruik van middelen is een slimme keuze, dit laat Glashouwers verhaal des te sterker overkomen. In een voorstelling die zich kritisch verhoudt tot geld zou overdaad alleen maar schaden en een verkeerd signaal afgeven.

Het publiek als aandeelhouder
In tijden van steeds forsere bezuinigingen op kunst en cultuur is Glashouwers boodschap op twee fronten zeer relevant. Allereerst geeft zij haar publiek inzicht in de mechanismen die achter geld verscholen liggen. Daarnaast toont zij hoe het publiek succesvol deelgenoot gemaakt kan worden van het financieel realiseren van voorstellingen.

De voorstellingen die deel uitmaken van de Money Projects zijn kenmerkend voor de werkwijze die Glashouwer gestart is na het einde van haar gezelschap Suver Nuver, dat door het wegvallen van subsidie veroorzaakt werd. De aandeelhoudersvergadering die aansluitend aan de voorstelling gehouden werd, schept meer inzicht in de afkomst van de gelden waarmee de voorstelling mogelijk gemaakt is. Op inventieve wijze wordt, naast de bijdragen die verkregen worden uit subsidies, gebruik gemaakt van privaat geld. Het publiek kan aandeelhouder worden en een financiële bijdrage leveren aan de volgende voorstelling. Het is aan het publiek om te kiezen in welke richting Glashouwer haar onderzoek naar geld voortzet.