Amerikaanse humor in Vlaams doktersjasje

Het Belgische gezelschap Compagnie Marius is gespecialiseerd in groots openluchttheater, maar produceert nu een compactere voorstelling die beter langs de theaters maar ook de dorpshuizen kan trekken. Het decor is kleiner maar voor een klucht prima geschikt. Met een tafel, twee stoelen, een telefoon en de altijd onmisbare deur, bereik je al veel. De Sunshine Boys speelt in Amerika, waar het legendarische vaudevilleduo Willy Clark en Al Lewis de Sunshine Boys na jaren van ruzie weer de kans krijgt om nog eenmaal hun meest briljante sketch op te voeren voor tv: ‘De dokter komt direct.’ Clark ziet het niet zitten maar geeft uiteindelijk toe om zijn neef Ben, die bij de tv werkt, een plezier te doen.

Tijdens de repetities worden oude ruzies en ergernissen alleen maar heviger. Clark zit dagenlang binnen met zijn kapotte tv en koelkast vol bier en Lewis heeft ze ook niet allemaal op een rijtje. De repetitie loopt dan ook op een hilarische manier stuk op een simpel meningsverschil over de kwestie of de dokter ‘kom binnen’ of ‘binnen’ zou moeten zeggen. De tv-show komt er, maar zelfs in de studio maken de acteurs elkaar het leven zuur. Een dramatische wending zorgt ervoor dat het tweetal uiteindelijk hun ruzie bijlegt, al weet Clark niet of hij het wel zo’n goed idee vindt om meteen de rest van zijn gepensioneerde leven samen met Lewis in een tehuis voor bejaarde acteurs door te brengen.

Humor

De Sunshine Boys is een vertaling van het stuk van Neil Simon, een gevierde Amerikaanse komedieschrijver die ook wel ’the King of Comedy’ wordt genoemd. De scherpe tekst en vele grappen komen goed tot hun recht in de vertaling/bewerking van Kris van Trier en Waas Gramser, die tevens de hoofdrollen voor hun rekening nemen.

Met veel humor en goede timing zetten zij de komedievedetten in hun vergane glorie neer, met alle jaloezie en oude wrok die daarmee gepaard gaan. De kostuums zijn daarbij niet onbelangrijk. Clark zou zonder zijn eeuwige pyjama lang niet zo grappig zijn en de enorme jampotglazen van Lewis dragen voor een groot deel bij aan zijn onnozelheid. De mannen worden neergezet als typetjes maar blijven tegelijkertijd heel herkenbaar; dat maakt het stuk geestig. Daarbij functioneren Herwig Ilegems en Katrin Lohmann in hun bijrollen voornamelijk als aangevers. De humor ligt voor een gedeelte ook in het heerlijke Vlaamse taalgebruik. Hoewel het misschien niet zo bedoeld is, werkt de Belgische vertaling voor een noordelijk publiek waarschijnlijk nog beter dan een Nederlandse versie had gedaan. Uitdrukkingen als ‘nonkel Willy’, ‘stoempen en speken’ en een ‘aaa-stokske’ (een stokje waarmee de dokter in je keel kijkt) werken hier nu eenmaal extra op de lachspieren.

Dramatische wending

Het geheel is vermakelijk, maar het einde is niet helemaal bevredigend. De slapstickvoorstelling dendert lekker door, met tijdens decorwisselingen een typisch Amerikaans jaren-zeventig-muziekje op de achtergrond, maar het slot komt nogal onverwacht. Clark is door een hartinfarct aan bed gebonden, wanneer Lewis langskomt. Clark wil dat hij zijn excuses aanbiedt, maar dat doet Lewis niet. Uit het niets halen ze een paar herinneringen op en is alles weer koek en ei. Even later kibbelen ze als vanouds weer verder, waarna de voorstelling afgelopen is. In feite zijn alle verhaallijnen wel afgerond, maar toch voelt het alsof er nog losse eindjes zijn en het verhaal nog even door zou moeten gaan.

Wellicht hadden de mannen iets meer tijd moeten krijgen om naar hun verzoening toe te werken, dat had het slot overtuigender kunnen maken. Het is echter een klein minpuntje in een klucht die verder prima is uitgevoerd. Het stuk is grappig en hoeft ook niet meer te zijn dan dat. Clark maakt nog een interessante opmerking: ‘Ik heb mijn werk als komedieacteur nooit grappig gevonden. Als ik had willen lachen, was ik wel in de zaal gaan zitten.’ De vraag in hoeverre dit gevoel ook voor de acteurs in deze klucht van toepassing is, komt wel even op. Het is ze echter niet aan te zien; De Sunshine Boys wordt met veel plezier neergezet. Ook wel logisch, legaal bier drinken tijdens het werk is natuurlijk een voorrecht dat niet iedereen bezit.

De Sunshine Boys is nog tot en met 26 april 2009 te zien op verschillende plaatsen in de provincie Groningen en in België.

Voor de speellijst klik hier.