Portret van een gezin
De andere familie Klein begint zoals veel andere verhalen: met observaties van een dromerig kind dat vol verwondering naar haar vader, moeder en broertje kijkt. De afstand en verwarring waarmee ze dat doet worden echter steeds schrijnender.
Eerste hoofdstuk: een sobere scene aan tafel, waarin Amber kippenlevertjes moet eten uit solidariteit met de ter dood veroordeelde Amerikaan met wie haar moeder correspondeert. Een eigenaardige gezinstraditie. ‘Ze kauwt en kauwt, maar in plaats van te slinken, lijkt de massa alleen maar in volume toe te nemen. […] Haar slokdarm maakt een spastische beweging’. Behalve een herkenbare anekdote, ook een treffende samenvatting van de verstandhouding die Amber met haar ouders heeft.
Zenuwachtig
Amber benoemt haar gezinsleden als de vader, de moeder, het broertje. Ze doet een wedstrijdje met zichzelf: zo lang mogelijk de woorden papa en mama niet uitspreken. Er is niemand die het opmerkt. Er is alleen de vader die om onduidelijke redenen ‘de handen van haar af trekt’ en zijn dochter wekenlang geen woord zegt.
Op de momenten dat haar vader vriendelijk en luchtig is, schiet Amber in een paniekerige verbazing. Het maakt haar zo zenuwachtig dat er niets anders op zit dan zich de woede (en de klappen) van de vader zo snel mogelijk weer op de hals te halen. Om de verhouding te herstellen. De lezer moet het allemaal met lede ogen aanzien.
Opgesloten
De andere familie Klein is geen zielig boek, maar wel een dat jeukende vingers en kramp in de kaken veroorzaakt. Om dat kleine dappere meisje dat moet opgroeien in een zeldzaam disfunctionerend gezin, bij een onvoorspelbaar stel ouders. En dan vooral om hoe goed het opgeschreven is. Want hallo zeg, wat kan Marieke Groen schrijven. Wat een ontdekking is dit boek, zelden heb ik me zo opgesloten gevoeld in een verhaal.
Hoewel het op de eerste pagina’s nog wachten is tot er iets gaat gebeuren, raakt de lezer al snel verstrikt in de beklemmende sfeer van huize Klein. Amber kan nog enigszins, zoals alleen kinderen dat kunnen, vluchten in haar fantasie en in het huis van haar opa en oma, maar de lezer krijgt nergens adempauze. En daarmee heeft De andere familie Klein – een boek dat eigenlijk helemaal niet op het lijstje ‘te recenseren boeken’ stond – voorrang en vier sterren afgedwongen. Omdat het een onvergetelijk gezinsportret is en vele lezers verdient. Erewoord.
