Muziek / Album

Op naar rehabilitatie

recensie: R.E.M. - Around the Sun

R.E.M. lijkt een beetje met hetzelfde probleem te zitten als U2 ten tijde van Zooropa. De band is op een of andere manier niet meer in de gratie. Je leest en hoort tegenwoordig geregeld termen als ‘beste tijd gehad’ en ‘uitgerangeerd’ wanneer het gaat om deze voorlopers van de alternatieve gitaarmuziek. Terecht? Misschien voor het moment wel. Het nieuwe werkstuk Around the Sun is zeker niet het beste dat de band heeft voortgebracht. Het is weliswaar een typische R.E.M.-plaat met de karakteristieke voordracht van Michael Stipe en ambachtelijke popliedjes als Leaving New York. Maar toch…

~

Bij het verschijnen van de verzamelaar In Time 1988-2003 doemde de vraag al op: wordt het geen tijd dat R.E.M. eens een andere weg inslaat? Hoewel het hier een erg mooie verzamelaar betrof, blijkt dat het geluid van de band in die vijftien jaar niet bijster veel veranderd is. Vandaar dat de inflatie de kans heeft gekregen toe te slaan. Het gevoel is er nog wel, maar de liedjes zijn niet allemaal even krachtig. Around the Sun geeft je net te vaak het idee dat je het al wel eens gehoord hebt. Nummers als The Outsiders (met Q-Tip), Make It All Okay, Final Straw en I Wanted To Be Wrong klinken gewoon wat belegen.

Nieuwe weg

En toch is Around the Sun wel weer een plaat die zichzelf langzaam omhoogwerkt in aanzien. Het zijn met name de laatste vijftien tot twintig minuten die een hoop goedmaken. Vanaf de ouderwets melodische popsong Aftermath laten Michael Stipe, Mike Mills en Peter Buck toch nog even horen wat ze waard zijn. De spanning wordt opgevoerd, de sfeer wordt beklemmender en ineens vang je een glimp op van een stap vooruit. Ineens is daar het opstijgen, de spreekwoordelijke hogere sfeer.

Electronisch

Gooi die gitaar maar eens in een hoek meneer Buck, meneer Mills en meneer Stringfellow (ex-Posie, die R.E.M. de laatste jaren versterkte). Het rockstadium zijn jullie inmiddels wel gepasseerd. Eigenlijk past het dromerige stemgeluid van Stipe wel erg goed bij de geluidslandschappen die alleen maar gecreëerd kunnen worden via de electronische weg. Een weg al ingeslagen ten tijd van het in 1998 verschenen Up en die nu in 2004 op Around the Sun veel natuurlijker of bovennatuurlijker klinkt.

Contouren

Wanneer de volgende plaat van R.E.M. nog een stap of twee verder verwijderd is van dat geijkte gitaargeluid, dan gaan we in de richting van Radioheads Kid A, daar twijfel ik niet aan. R.E.M. gaat een snelle rehabilitatie tegemoet, net als U2 destijds. Het verrassende Pop was een bewonderenswaardige nieuwe stap, waarvan de contouren zich tijdens Zooropa al aftekenden. U2 werd de grootste band ter wereld. Around The Sun heeft niet de kwaliteit maar wel de contouren, zoveel is zeker.

R.E.M. staat op 3 februari 2005 in Ahoy’ Rotterdam.