Ouderwets

Het museum wil geen enkele kans voorbij laten gaan om te laten zien dat het mee kan doen in de wereldtop van musea. In de zogenoemde Collectie Eén waren de werken in chronologische volgorde gehangen. Je liep een rondje door de zalen en had de werken gezien vanaf de veertiende tot aan de eenentwintigste eeuw. De bezoeker van de huidige tentoonstelling kan verbanden leggen tussen tekeningen, prenten, schilderijen, sculpturen en gebruiksvoorwerpen uit dezelfde tijd. Het gaat niet alleen maar om ‘mooi’, het gaat dus om relaties. Op het eerste gezicht lijkt het alsof er niets is veranderd aan de collectie zelf. Wat in de eerdere collectie een topstuk was, is dit nog steeds. In vitrines die zijn bijgeplaatst zijn er nu wel andere objecten zoals tekeningen te zien. Het Boijmans is erg trots op de kwetsbare verzameling tekeningen die de ontwikkeling van de kunstenaars moeten laten zien.

Meesterwerken

Max Beckmann: portret van de familie Lütjens, 1944

Tegelijkertijd lijkt het Boijmans een ouderwets museum. Het is alsof er voor de opstelling een concept uit de achttiende eeuw is gebruikt. Op de cover van de plattegrond is de term ‘meesterwerken’ gebruikt. Wat zijn meesterwerken? Dit lijkt een term die oude gewoontes in stand wil houden. De zalen hebben vaak de naam gekregen van een bekende kunstenaar zoals Albrecht Dürer en zijn tijdgenoten of Bosch en Brueghel. Hierdoor lijken kunstenaars met een andere naam in het niet te vallen. Deze ‘onbekende’ kunstenaars hangen immers in dezelfde zalen. Jammer genoeg wil Museum Boijmans Van Beuningen de bezoekers een canon opleggen. Door van tevoren vast te stellen wat goede kunst is, worden verschillende kunstenaars en kunstvormen uitgesloten. De term ‘meesterwerken’ helpt hieraan mee.

De vrouw
De grootste teleurstelling is het ontbreken van vrouwelijke kunstenaars in de canon van Museum Boijmans Van Beuningen. Zijn die niet in het bezit van het museum of passen die niet in de canon? De eerste vrouwelijke kunstenaars zijn te zien in het begin van de twintigste eeuw. Een beetje ouderwets aangezien er toch veel aandacht wordt gegeven aan kunst van de vrouw. Er is toch sinds de jaren ’80 van de twintigste eeuw veel aandacht aan vrouwelijke kunstenaars gegeven. Deze kunstenaressen uit het verleden bestaan echt wel, ze zijn alleen niet bekend door de huidige visie op exposities in het museumwezen. Het Boijmans geeft zeker wel aandacht aan vrouwelijke kunstenaars in bepaalde tentoonstellingen. Jammer dat ze dan bij hun eigen collectie een steek laten vallen.

Bezoekers

Wieki Somers, Badkuip I

Ook de inrichting van De Collectie Twee helpt mee aan de ouderwetse manier van tentoonstellen. Je kunt kunst zien hangen tegen muren in bijvoorbeeld de kleuren taupe, groen en rood. Af en toe zijn er een aantal schilderijen boven elkaar opgehangen aan een muur. Speelse elementen, maar tegelijkertijd is het een modegril. Wat wil het Boijmans hiermee bereiken? Maakt deze populaire manier van tentoonstellen dat de bezoekersaantallen hoger zijn? Of is dit museum alleen voor de intellectuelen? De verandering lijkt een populaire maatregel.

Rik Wouters: Nel bij het raam

Is deze tentoonstelling de moeite waard? Zeker, maar het wordt zo langzamerhand tijd voor vernieuwingen in Museum Boijmans Van Beuningen. Jammer dat ze een concept hebben genomen dat ook bij andere musea te zien is. De opstelling en de canon zijn in onze eenentwintigste eeuw toch passé? Verbanden tussen verschillende objecten zijn tegenwoordig zeer gewild, omdat onderzoekers, maar ook bezoekers een beeld willen krijgen van de mensen en de kunstenaar achter het object. Hopelijk komt door deze opstelling die boodschap ook aan.