Kunst / Expo binnenland

Plastic tussen de bomen

recensie: Atelier van Lieshout - Overzicht van 10 jaar werk

Atelier van Lieshout, opgericht door kunstenaar Joep van Lieshout, houdt zich bezig met het ontwerpen en produceren van hedendaagse kunst, design en architectuur. Vaak zijn de objecten of installaties gemaakt van felgekleurd polyester of bouwmateriaal. Een thema dat veelvuldig terugkeert is autarkie, het onafhankelijk zijn. De expositie vindt plaats op het evenementen terrein achter in de beeldentuin. Ik zag en rook een boerderij. Een Mobile-Boerderij. Naast het grasveld tussen de bomen stonden iets chaotischer sculpturen, woninkjes, generatoren en andere objecten opgesteld.

~

De Mobile-Boerderij is eigenlijk de Pioniersset (1999). De set bestaat uit de boerderij, de stal, varkenshokken en een konijnenhok. Alles is ontworpen om zelfvoorzienend te zijn. “Wist u dat één enkel konijnenpaar 200 kilo vlees per jaar voortbrengt? Konijnen maken het gezegde waar!” Aldus de infostencils die in één van de containergebouwtjes te vinden zijn. Wat het Vissershuis (2000) midden op een grasveld tussen de pioniersset deed begrijp ik niet helemaal. Staan vissershuisjes niet aan een meertje? De Darkroom (2001) vond ik wèl weer aardig geplaatst tussen de plattelandsarchitectuur.

Terroristen-hangout
In het bos naast het veld werd het nog onduidelijker. Het Utopisch Hondenhok (2002), een Mercedes met 57mm Kanon (2003), Orgaansculpturen (2004) en een Werkskull (2005) staan kris kras door elkaar opgesteld. Het Utopisch Hondenhok is een prachtig goudkleurig huisje dat ooit in Korea – waar men hondenvlees beslist kan appreciëren – stond opgesteld. De Werkskull is een schedelvormig plekje waar je ongestoord kunt werken. Het is het laatste design product van Atelier van Lieshout dat in China wordt geproduceerd. Maar is het eigenlijk niet een object dat moet worden opgesteld in een drukke omgeving? En wat hebben deze objecten in het bos met de Terroristische Hangout te maken? De Mercedes met 57mm Kanon heeft op een expositie gestaan in Rabastens, Frankrijk. De burgemeester aldaar sloot de expositie omdat deze te aanstootgevend zou zijn voor de lokale dorpsbewoners. Zoiets valt te verwachten als je met 4 mensen in de laadbak van een pick-uptruck sigaren rokend en whisky drinkend rondjes door het dorp scheurt.

Orgaanpoppen

~

Waar het atelier in de afgelopen 10 jaar vaak een interessante draai gaf aan de dagelijkse werkelijkheid, wordt dat in het Kröller-Müller af en toe nagelaten. De Terroristen Hangout die in het bos was uitgestald, was slechts een schim of verbeelding van een Terroristen Hangout. Ik had er graag een keer één in werking gezien. Een prangende vraag die mij door het hoofd bleef spelen was: Waarom stonden de boerderij en de Terroristen Hangout niet in het park buiten het museum opgesteld? Er zouden wellicht mensen de boerderij draaiende kunnen houden. De dreiging van de terroristen zou reëel kunnen zijn. Het is begrijpelijk dat een natuurpark daar niet één, twee, drie mee in zou stemmen, maar wie niet waagt wie niet wint. Kortom, kon de autarkie niet net iets beter worden uitgespeeld? Het werk dat de reis naar Otterloo de moeite waard maakt is het Baarmoederhuis (2004). Het is een combinatie van de orgaansculpturen en de autarkische mobilehomes. Ik betrapte mijzelf op een soort gênant gevoel dat ik sinds de biologielessen op de middelbare school – toen de plastic orgaanpoppen bij de voorlichtingslessen werden betrokken – niet meer had gehad. Het baarmoederhuis is de een functionele eenheid die functioneert als een technische kern van een huis. In de baarmoeder bevindt zich een bed, verwarming, airconditioning, elektrische systemen, keuken en douche terwijl de eileiders het toilet en minibar herbergen. Het enige dat het verder nodig heeft is een dak en, als het weer het afdwingt, muren. Het werk is zoals bijna de gehele expositie een fascinerende mengeling van wat een mens nodig heeft, prettig vindt en nog net ietsjes meer.