Kunst / Expo binnenland

Geslaagde samenspraak tussen eigentijdse beelden

recensie: ArtZuid. Internationale Beeldenroute Amsterdam

Het lijkt of ze willekeurig in de plantsoenen van de lanen zijn neergezet. Maar schijn bedriegt; er zit wel degelijk samenhang in de plaatsing van de zeventig beelden bij ArtZuid, de jaarlijkse internationale beeldententoonstelling in Amsterdam.

Je kunt de samenhang zoeken in de overeenkomst qua grootte: enorme sculpturen die het kunnen opnemen tegen de bomen die langs de Apollolaan, Minervalaan en Zuidas bij het WTC staan. Of je benadrukt het feit dat bij deze vierde editie van ArtZuid vooral figuratieve beelden te zien zijn en beelden op de grens tussen figuratie en abstractie. Maar interessant is het om juist op combinaties te letten, op gesprekken die ze onderling lijken te voeren.

Markus Lüpertz

KAWS – ALONG THE WAY © ARTZUID JW KALDENBACH

KAWS – ALONG THE WAY © ARTZUID JW KALDENBACH

Neem het beeld van de componist Salieri van Markus Lüpertz aan de ene kant van een plantsoen aan de Minervalaan, en aan de andere kant ervan een tweede beeld dat dezelfde kunstenaar maakte van een rivaliserende vakgenoot: Mozart. Het formele verschil zit in het standbeen. Bij Salieri is dat het linker, bij Mozart het rechter been. Hun gezichten staan niet naar elkaar toegewend maar naar die van de bezoeker; de vete tussen de twee lijkt nog niet voorbij en de toeschouwer wordt er bij wijze van spreken in betrokken. Net zoals bij twee beelden van KAWS, die elkaar over de kruising van de Apollo- en de Minervalaan, over de hoofden van de automobilisten, fietsers en voetgangers heen lijken aan te kijken.

Oorlog

A.R. PENCK – FUTURE OF THE SOLDIERS © ARTZUID JW KALDENBACH

A.R. PENCK – FUTURE OF THE SOLDIERS © ARTZUID JW KALDENBACH

Een andere samenhang lijkt het thema oorlog te zijn. Met aan de ene kant van de Apollolaan een Wachter van Shinkichi Tajiri, en aan de andere kant Future of the soldiers van A.R. Penck. Ook bijvoorbeeld twee sculpturen uit de serie Untitled Enemies van Thomas Schütte aan de Minervalaan passen binnen dit al dan niet toevallig tot stand gekomen thema. De aandacht voor Lüpertz, Schütte en andere vrienden en bekenden van de samensteller van de beeldententoonstelling kan niet missen, als je weet dat de keuze van de werken voor ArtZuid is gemaakt door Rudi Fuchs, oud-directeur van onder andere het Stedelijk Museum in  Amsterdam, en diens assistent Maarten Bertheux. Het feit dat Fuchs veel, zo niet alle vertegenwoordigde kunstenaars kent, en in het geval van Schütte ook lanceerde, maakte deze tentoonstelling ongetwijfeld mede mogelijk.

West-Europese kunst

RUDI FUCHS

RUDI FUCHS

Want laten we wel wezen: je kunt natuurlijk kniezen over het feit dat er praktisch alleen West-Europese, figuratieve beeldhouwkunst valt te zien en dat Nederland slechts met één naam is vertegenwoordigd: Klaas Gubbels, als je de Nederlands-Amerikaanse Tajiri van Japanse afkomst niet meetelt. Maar het is vast geen sinecure om anno 2015 zo’n grote, geslaagde expositie met werken van hoog niveau in de publieke ruimte neer te zetten, zodat in ieder geval het eerste argument genuanceerd dient te worden; de kosten zouden alleen al door het vervoer anders de pan zijn uitgerezen. Amsterdam mag blij én trots zijn op zo’n tentoonstelling binnen zijn grenzen!