Film / Films

Wachten in een dor landschap

recensie: L'enfant endormi

In de Maghreb-cultuur heerst een oud geloof, waarbij men het mogelijk acht de geboorte van een baby uit te stellen door de foetus te laten ‘inslapen’. In L’enfant endormi toont cineaste Yasmine Kassari hoe een jonge vrouw zich overgeeft aan deze bizarre vorm van witte magie.

Zeinab en Halima, twee jonge vrouwen die leven in een commune in het dorre noordoosten van Marokko, zien hun echtgenoten voor onbepaalde tijd vertrekken naar Spanje op zoek naar werk. Als de kersvers getrouwde Zeinab ontdekt dat ze zwanger is, stelt haar schoonmoeder voor de foetus te laten ‘inslapen’ en hem pas weer te wekken wanneer haar man terug is. Helaas duurt het wachten wel erg lang.

Dor

~

Het dorre, heuvelachtige landschap kan gezien worden als metafoor voor zowel het kind in Zeinabs buik als de vreugde- en uitzichtsloze toestand waarin de hoofdpersonen zich bevinden. Zolang hun mannen weg zijn, staat hun leven stil. De situatie waarin de vrouwen verkeren is in diverse opzichten meelijwekkend. Ze worden niet alleen verlaten en wijs gemaakt dat de groei van een foetus tijdelijk stopgezet kan worden, maar ook nog eens onder de duim gehouden. Zeinab krijgt de foto die ze speciaal voor haar man bij een fotograaf in de stad heeft laten maken door hem teruggestuurd met de mededeling: “Ga nooit meer naar de stad zonder mijn toestemming.” Zelfs het kleinste pleziertje in hun sobere, eentonige leven wordt hun misgund.

L’enfant endormi is geen film die het moet hebben van interessante plotwendingen. De film is behoorlijk traag en er gebeurt relatief weinig. In feite is dat ook voor een deel de kracht van de film. Met het verstrijken van de tijd verliezen de vrouwen langzaam hun hoop, waardoor de verstikking steeds groter wordt. Als kijker voel je hun wanhoop en hun verlangen om te vluchten uit de beklemmende situatie, maar je weet dat dit een optie is waarvoor zij waarschijnlijk nooit zullen kiezen. Dus in plaats van te denken: “Vlucht vrouw!”, denk je: “Wat ben ik blij dat ik niet in die positie zit.”

Geestig

~

Ondanks alle ellende kan er af en toe ook nog gelachen worden en wel om de grootmoeder. De manier waarop zij constant alles en iedereen van onversneden commentaar voorziet, is erg geestig. Te meer omdat ze stekeblind is en dus compleet afhankelijk van haar omgeving. Haar ik-kan-alles-maken-mentaliteit bereikt het hoogtepunt als zij een klas kinderen uit de les ontvoert, om bij haar te komen eten. Als de leraar zegt dat dit onmogelijk is, maar voorstelt om de kinderen na schooltijd uit te nodigen, luidt haar onverbiddelijke antwoord: “Nu is het brood warm. Straks niet meer.”

Met L’enfant endormi heeft Yasmine Kassari niet zozeer een prachtige of bijzondere film afgeleverd, maar ze is er wel in geslaagd de kijker te laten voelen hoe het is om als onderdrukte, Marokkaanse vrouw onzeker achtergelaten te worden in niemandsland.