Vrij en Vrolijk

Deze ‘combo’ uit 1947 is eigenlijk ontstaan als gevolg van de Tweede Wereldoorlog. In mei 1940 begonnen de tekenaars bij Disney aan de animatie van Jacob en de bonenstaak, met Mickey in de rol van Jacob. In de zomer van 1941 was de film, die om en nabij een half uur duurde, klaar, maar Europa had op dat moment wel wat anders te doen dan kijken naar vrolijke filmpjes over Mickey, Donald en Goofy. Mickey en de Bonenstaak werd op de plank gelegd.
Niet lang daarna begon Disney aan een verhaal over een circusbeer genaamd Bongo. Het zou een film zonder dialogen worden, waarbij de muziek en de voice-over verzorgd werden door de toentertijd populaire zangeres Dinah Shore. Maar op 7 december 1941 vielen de Japanners Pearl Harbor aan en ook de Verenigde Staten waren nu in oorlog. Disney werd, volgens de documentaire op deze dvd, min of meer gedwongen propaganda-filmpjes te maken.
In 1947 werd besloten Mickey en de Bonenstaak en Bongo te combineren tot een avondvullende tekenfilm. De ‘combo’ kwam in de bioscopen onder de naam Fun and Fancy Free, in het Nederlands: Vrij en Vrolijk. Het zijn twee aardige films, vooral voor heel jonge kinderen. De live-action tussen de twee films komt van de ‘bekende’ buikspreker Edgar Bergen, die zijn poppen op vrij volwassen wijze cynische commentaren laat geven. Vrij en Vrolijk is oppervlakkig en simpel, maar de documentaire op de disc is zeker de moeite waard.

Melody Time

Dennis Day, Roy Rogers, The Andrew Sisters, wie kent ze (nog)? Wie nu meteen “o ja!” roept, zal veel plezier beleven aan Melody Time, een compilatie van zeven kortere animatiefilmpjes, voorzien van muziek door coryfeeën uit 1948 of daaromtrent. Maar ook zonder idolaat te zijn van bovengenoemde sterren is deze dvd heel aardig. De verhaaltjes zijn opnieuw simpel en geschikt voor de allerkleinsten, al is een muzikaal gedicht over de glorie van God en zijn schepping ‘de boom’ wat minder op zijn plek.
Het leukste van de zeven verhaaltjes is wel de legende van Pecos Bill, gezongen en verteld door countryzanger Roy Rogers en zijn vrienden. Pecos Bill is een ruige cowboy uit Texas, die persoonlijk verantwoordelijk is voor het aanleggen van de Rio Grande, het kleuren van de Painted Desert en andere geografische hoogstandjes.
De overige filmpjes zijn wat zoetsappig en de aankondiging is zeer belegen en gedateerd, maar het is een leuk initiatief om ook deze minder bekende films op dvd uit te brengen.

Merlijn de tovenaar

Wie de boeken van T. H. White heeft gelezen, voelt zich zwaar beledigd door deze verfilming. Alle subtiliteit en gelaagdheid is verdwenen en het hele verhaal van de jongen Wart die opgroeit
met de wijze lessen van zijn leermeester Merlijn is in een summier notendopje geperst. Maar wie dat allemaal niet weet, kan best veel lol beleven aan de soms absurde humor van de tovenaar, die naar eigen zeggen ‘achteruit’ leeft en de middeleeuwse Wart laat kennismaken met treinen, horloges en andere moderne vondsten.
Er zijn aardig wat extra’s aanwezig op deze disc: twee tekenfilms uit de oude doos (Het dappere kleermakertje en Ridder voor een dag) en een tweetal sing-along-songs. Een korte documentaire over de Sherman Brothers, die de muziek en liedjes van Merlijn de tovenaar schreven, is leuk en informatief. De Sherman Brothers zijn te herkennen aan hun handelsmerk: onzinwoorden. In Merlijn is het de toverspreuk “Higitus Figitus”, in Mary Poppins “supercalifragilisticexplialidocious” en in Bedknobs en Broomsticks “Traguna Macoides, Tregorum Satis Dee”. De Sherman Brothers zingen en spelen in de korte documentaire alle liedjes uit hun hoofd, zelfs al is het dertig jaar geleden dat ze die schreven.

Taran en de toverketel

The Black Cauldron, de originele naam van deze film, is een duister sprookje over een Gehoornde Koning die met behulp van een magische ketel een leger ondode soldaten wil opwekken om de heerschappij over de aarde te verkrijgen. De enigen die hem kunnen stoppen zijn Taran, het helderziende biggetje Hen Wen en de hoogblonde prinses Elonie.
Het klinkt moeilijk en dat is het ook. Taran is een warrige film vol magie met snufjes Tolkien erin, maar helemaal niet zo goed als je zou vermoeden bij het horen van die naam. Daar komt bij dat de beeldkwaliteit korrelig en vlekkerig is, wat het kijkgemak ook niet bevordert. De film is overigens wel in breedbeeld op schijf gezet.
De extra’s zijn summier. Er is een animatiefilmpje met Donald Duck en een spel waarbij je vragen moet beantwoorden. Ook met puur gokwerk kom je een heel eind. Wanneer je gewonnen hebt, komt er de zin ‘wacht op je prijs’ in beeld, waarna de dvd je doorschakelt naar… dat filmpje van Donald Duck! Heb je daar nou al die moeite voor gedaan?

Hercules

Eigenlijk is Hercules zo’n film die niemand echt leuk vindt, omdat hij eigenlijk helemaal nergens op slaat. De humor in deze film is veel te slapstick, de tekenstijl is absurd afwijkend (met veel Griekse krullen) en de mythologie waar het verhaal op gebaseerd zou moeten zijn is helemaal, maar dan ook helemaal door elkaar gehaald.

Maar wie al die stuitende onjuistheden voor lief neemt kan eigenlijk best lachen met deze film. Bij de originele stemmen vinden we Danny DeVito en James Woods, en vooral deze laatste leeft zich uit in de rol van slechterik Hades. Ze maken genoeg woordgrapjes op-het-randje om Hercules het bekijken waard te maken. Ze praten alleen wel heel erg snel, dus let goed op.
De extra’s zijn al net zo stuitend incorrect als de film zelf: de EncyclopeDisney voor de Griekse mythologie noemt die verhalen van vroeger ‘saai’ en ‘intellectueel’, en meent dat die alleen met humor leuk gemaakt kan worden. De eigen misinterpretaties worden zonder omhaal als de juiste versie gepresenteerd.
Verder zijn er nog wat korte, reclame-achtige filmpjes, zoals een Making Of en een spotje dat onder de naam Videogalerij een aantal aspecten van de ontwerpfase laat zien. Blijkbaar was Gerald Scarfe, een kunstenaar die nauw betrokken was bij The Wall van Pink Floyd, een grote inspiratiebron voor de tekenaars van Hercules. De instructievideo Maak zelf een Griekse vaas tenslotte is in het Frans (!) en toont je hoe je van papier maché zelf een urn in elkaar knutselt.

Lang niet alle Disney-dvd’s zijn de moeite waard, maar wanneer je de rotte appels laat voor wat ze zijn, of gewoon liefhebber bent, kun je er best wat plezier aan beleven. Uit bovenstaande selectie zou ik Merlijn de tovenaar en Melody Time in ieder geval van harte aanbevelen.