Film / Films

Misantropie of humanisme?

recensie: Import Export

.

~

Seidl gaat ver in wat hij toont en choqueert ook bewust. Er zijn momenten in de film die bijna te pijnlijk zijn om te zien. Een gevoel van plaatsvervangende schaamte ligt voortdurend op de loer. Hij slaagt erin de vraag bij de (westerse) kijker op te roepen of de gebeurtenissen ‘echt’ en herkenbaar zijn en weet daarmee identificatie met de uitbuitende partij te realiseren. Tegelijkertijd zijn er scènes waarin intimiteit en zeker ook humor de boventoon voeren. Door dat contrast creëert Seidl een ragdun koord waar hij zichzelf, zijn personages en ook de kijker op laat balanceren. In vergelijking met zijn eerste lange speelfilm Hundstage roept Import Export een minder eenzijdig en pessimistisch wereldbeeld op. Hundstage bood mensontwaarding aan de lopende band, met de ene meedogenloze scène na de andere, waarin de kijker wel moest (grim)lachen om zich wat lucht te verschaffen.

Ontpopte humanist
Seidl laat in Import Export weliswaar zien dat kolonialisme ook in de 21e eeuw gewoon verdergaat, maar weet zijn personages toch nog zicht te bieden op een menswaardig bestaan. Olga toont een bewonderenswaardig doorzettingsvermogen en als Pauli zich letterlijk van Michaels wangedrag afkeert lijkt er ook voor hem verlossing in het verschiet te liggen. De regisseur lijkt zijn eenzijdige misantropische blik uit zijn eerdere werk iets te verbreden, waardoor de optimist zelfs zou kunnen zeggen dat de film een pleidooi is voor een menswaardig bestaan voor iedereen. Ontpopt Seidl zich alsnog tot een humanist?