Film / Films

Hitler-musical uit evenwicht

recensie: The Producers

.

Tijdens de rest van de film proberen Bialystock en Bloom de juiste – oftewel: de slechtste – omstandigheden te creëren voor hun stuk. Niet dat dat zo lang duurt: dat zijn hoogstens drie of vier hilarische scènes. Alles bij elkaar slechts een minuut of twintig (in de extra’s wordt duidelijk dat een aantal onbeschrijflijk grappige dingen gesneuveld is op de snijtafel, zodat je je afvraagt of er niet het één en ander verkeerd is verdeeld). De anderhalf uur die overblijven, besteedt regisseur Susan Stroman aan de aanloop en de afwikkeling.

Nomen est omen

~

Gekke naam, Stroman. Het is haast alsof… iemand anders de film maakte… En ook de titel klinkt bekend… Het kan ermee te maken hebben dat The Producers enkele jaren écht een Broadway-musical was. Die werd trouwens ook geregisseerd door Stroman. Maar dat was niet de slechtste musical aller tijden: de voorstelling won de meeste Tony-awards ooit! En dat voor een bewerking van een Mel Brooks-film uit de jaren zestig.

– Jawel, een Mel Brooks-film, had ik dat niet gezegd? The Producers (1968) is een oude Mel Brooks-film. Hij kreeg er een Oscar voor, maar het was z’n grootste flop (de boekverfilming The Twelve Chairs niet meegerekend – bijkans nog onbekender, en ook prijswinnaar, van de Writers Guild of America). Alle andere films werden dusdanig verguisd dat er geen sprake kon zijn van waardering in de vorm van een Broadwayshow, laat staan van een remake. Blazing Saddles, de western spoof uit 1974 met Gene Wilder (die ook Bloom speelde in de eerste The Producers) is ontzettend grappig – maar alleen te zien op RTL5, ’s nachts, na de seksreclames. En Space Balls: je had gehoopt, met de nieuwe Star Wars-films, misschien soms eens, gewoon op zondagmiddag? Maar niks hoor. Het lach-of-ik-schiet-genre zal wel altijd tot de marge veroordeeld blijven. (Tenzij je de Scary Movie-reeks waardige opvolgers wilt noemen van Brooks en de zijnen.)

Dodelijke politieke correctheid

~

Broderick en Lane komen moeizaam op gang, maar herstellen zich gaandeweg. De toneelschrijver annex nazi wordt gespeeld door de zwaar overschatte Will Ferrell. Uma Thurman doet een bijrol als de Zweedse secretaresse Ulla, maar die lijn komt niet echt van de grond – waarschijnlijk vanwege de eerdergenoemde snijtafel. Waarom moeten Ulla en Bloom verliefd worden? Om Bialystock vrij te pleiten, nadat die is opgepakt voor fraude? Dat einde had er sowieso niet aan gehoeven. De film lijkt dan zowaar oprecht te worden – nogal vreemd, daar Brooks’ werk niet bepaald bekend staat om de politiek correcte moraal. The Producers is daarvan zo’n beetje het summum: een musical over Hitler! Wat vreemd dan, dat het geluk van de personages zo belangrijk wordt gemaakt. Als het geen remake was, zou je denken dat Brooks soft werd. (Hij wordt wel oud: komend jaar viert hij zijn eenentachtigste verjaardag.)

Het zwabbert in The Producers. Van constante kwaliteit zijn echter de sets, het licht, de cameravoering, de dansjes, de liedjes. De techniek, met andere woorden. En de extra’s op de dvd zijn uitmuntend. Een making of waar zowaar chocola van te maken valt – hoe vaak gebruiken filmmaatschappijen niet vervelende, en slecht aan elkaar geknipte talking heads? De commentaartrack is ook goed, hoewel Stroman haar opmerkingen hier en daar lijkt voor te lezen. Maar ze zit er tenslotte alleen, dat is lastig improviseren. Waarom hebben ze Brooks er niet naast gezet? Wat de verwijderde scènes betreft: die compenseren als gezegd ruimschoots de onevenwichtige hoofdfilm.