Film / Films

IJslandse herinterpretatie

recensie: Beowulf & Grendel

Regisseur Sturla Gunnarsson en scriptschrijver Andrew Rai Berzins (beiden hebben een achtergrond in tv-werk) schreven een interessante herinterpretatie van het Oud-Engelse epische gedicht Beowulf. De latere ontwikkelingen van het verhaal zijn achterwege gelaten: de film beslaat de strijd tussen de moordende Grendel, de vertwijfelde koning Hrothgar en ridder Beowulf.

~

Met dit nieuwe narratief laten de makers de fantastische elementen van het epos grotendeels achterwege: ze weigeren om van Grendel het monster te maken dat hij in het oorspronkelijke verhaal is, en tonen hem als een menselijke (zij het reusachtige) barbaar, die wraak neemt op Hrothgar, de man die zijn vader van kant maakte. Zo krijgt de film een geheel nieuw soort pathos mee, dat dankzij de gepast intense acteerprestatie van de IJslandse theateracteur Ingvar Sigurðsson als Grendel meeslepend genoeg werkt. Gunnarsson besefte tegelijkertijd dat een humorloze adaptatie van het verhaal niet zou werken: Beowulf & Grendel heeft een flink aantal visuele en tekstuele grappen, die voor een zeer fraaie relativering van de sobere sfeer zorgen.

Vals

Op andere fronten is de film een evidente mislukking. De overige acteerprestaties zijn mat – alleen Stellan Skarsgårds rol als Hrothgar, een uitbreiding van zijn exact gelijke rol als grommende despoot in King Arthur, heeft nog enig cachet. De locaties zijn vals: de spectaculaire kliffen, bergen en dalen van IJsland moeten doorgaan voor het in werkelijkheid vlakke landschap van Denemarken. Veel scènes zijn niet voltooid en continuïteit hapert soms: de film is allesbehalve sluitend.

Adembenemend

~

En toch is dit een eigenzinnig staaltje non-conformisme, met een aantal overdonderende scènes. Het pathos van de tragedie is indringend, vooral door de buitengewoon sobere sfeer (Gunnarsson is van oorsprong IJslands, en de invloed van de oude, realistische IJslandse viking-‘westerns’ is duidelijk). Als je voor lief neemt dat het spectaculaire landschap vals is, zijn de natuuropnames ronduit adembenemend. Gunnarsson geeft toe dat het idee van locatie eerder kwam dan het verhaal, maar het uiterst onherbergzame IJslandse landschap, waar de film onder erbarmelijke omstandigheden op veel verschillende locaties opgenomen is, vormt een perfecte achtergrond voor de tragedie. Geheel gepast neemt de spaarzame fantasy pas de overhand in de ronduit schitterende slotscène aan de voet van een reusachtig klif.

De steelbook-uitgave van deze film blijkt gebakken lucht: de extra’s stellen niets voor en de film is in slechts matige beeldkwaliteit opgenomen.