Film / Films

Letterlijk en figuurlijk een draak

recensie: Eragon

Filmmakers hebben de laatste jaren een nieuwe markt gevonden: het verfilmen van fantasyboeken. Peter Jackson bewees met de Lord of the Rings-trilogie dat het grote publiek smult van zulke spektakelstukken, en ook de – tot nu toe vier – Harry Potter-films deden de kassa’s rinkelen. Jackson heeft inmiddels de rechten gekocht van de Temeraire-trilogie (Naomi Novik), en boeken als His Dark Materials (Philip Pullman) en Stardust (Neil Gaiman) staan op het punt om ook op het witte doek te verschijnen. Maar eerst is het de beurt aan Eragon.

Eragon, een boerenjongen uit een klein dorpje, vindt ’toevallig’ een wel heel bijzondere steen: een drakenei. Er werd gedacht dat draken uitgestorven waren en dat hun baasjes, de Dragon Riders, ook niet meer bestonden. Deze legendarische drakenrijders brachten ooit voorspoed en welvaart in het land, maar de slechte koning Galbatorix bracht daar verandering in. Aan Eragon en zijn draak om de legende weer nieuw leven in te blazen.

Teleurstellend

~

Eragon (2003) is geschreven door Christopher Paolini, die 15 was toen hij begon met het schrijven ervan, en het boek werd een onverwacht groot succes. Inmiddels is ook het tweede deel, Eldest, van de beoogde trilogie verschenen. Voor de filmwereld weer een flink aantal bladzijdes aan inspiratie. Hoewel; de film Eragon lijkt in vrijwel geen enkel aspect op zijn geschreven naamgenoot. Uiteraard kan niet alles even gemakkelijk van schrift naar film worden getoverd, maar nieuwbakken regisseur Stefen Fangmeier heeft wel erg veel filmische vrijheid genomen. Geen enkel detail klopt meer, van de leeftijd van Eragon tot het teleurstellende einde.

Fangmeier neemt ook geen moment rust om zijn karakters te introduceren, op Eragon (nieuwkomer Ed Speleers) na. Zijn mentor Brom (Jeremy Irons, al eerder in de drakenflop Dungeons and Dragons) is er gewoon, en het publiek moet maar geloven dat hij een indrukwekkende achtergrond heeft. Alle karakters blijven eendimensionaal en de kijker kan op die manier onmogelijk met ze meeleven, iets wat cruciaal is voor een beoogd episch verhaal als dit. Het verhaal springt van de hak op de tak en de reis die wordt afgelegd door Eragon en zijn vrienden lijkt maar een week of wat te duren, terwijl deze in het boek ruim een half jaar in beslag neemt. Sleutelpersonage en de lieveling van boekenfans Murtagh (Garrett Hedlund, Troy) heeft niet meer dan een paar onbenullige regels tekst. Aan het script is sowieso bar weinig aandacht besteed, de dialogen zijn krom en behoorlijk standaard.

Schaduwdraak

~

Het is moeilijk te geloven dat Fangmeier de special effects supervisor was bij films als Twister, Galaxy Quest of Lemony Snicket, want draak Saphira (met de stem van Rachel Weisz) is zeker niet de mooiste of beste draak ooit op het witte doek. Pas bij het laatste gevecht komen de special effects tot hun recht, als Eragon op Saphira vecht tegen slechterik Durza. Opvallend is dat Durza eigenlijk de grootste schurk is, terwijl John Malkovich is gecast als vileine koning Galbatorix. De koning mag wat onzinnige clichés spuien op zijn troon, wat al meer is dan in het boek – daar komt zijn personage niet eens in voor, hij wordt alleen bij naam genoemd.

Eragon had een degelijke film kunnen worden. Paolini is bij lange na niet de beste schrijver van zijn genre, maar het verhaal, hoe standaard ook, spreekt veel mensen aan en de boekenreeks heeft een grote aanhang. Toch is er, op misschien de casting na, want de acteurs proberen er zeker het beste van te maken, niets positiefs aan deze verfilming. Liefhebbers van het genre kunnen beter een half jaar wachten op de vijfde Harry Potter, en fans van de boeken kunnen Eragon beter nog maar een keer uit de kast trekken, dan naar deze draak van een film te gaan.