The Rules Of Attraction

Het verhaal draait om een aantal studenten aan een college in New England: de drugs dealende Sean Bateman (het broertje van Patrick Bateman uit American Psycho), de bisexuele Paul en de onzekere Lauren. Het zijn bijna allemaal egoïstische, onsympathieke figuren die verveeld en decadent door het leven gaan. Ze liggen allemaal met zichzelf in de knoop, maar kunnen daar niet mee omgaan. Ze neuken, zuipen, gebruiken drugs en geven niets om elkaar – behalve als ze verliefd zijn, wat binnen hun onvolwassen wereld soms desastreuze gevolgen heeft. Een scène waarin iemands zelfmoordpoging alleen irritatie bij een van de hoofdpersonen losmaakt – hij heeft haast en geen zin om hulp te halen – zegt wat dat betreft genoeg.

Nihilisme

Het is bizar, erg komisch, soms schokkend en bij vlagen hilarisch, maar daar blijft het bij. Wie op een cult-alternatief voor American Pie hoopt, zal zich daar niet aan storen – dat maakt de film in de eerste tien minuten al waar, maar wie meer diepgang verwacht moet wel teleurgesteld zijn in het resultaat. Aan de afzondelijke betrokkenen ligt het niet. James van der Beek is een acteur met nogal beperkte capaciteiten die het mispunt Sean Bateman speelt als Dawson met een mean streak. Dit is echter zo vermakelijk dat je zou hopen dat het lulletje rozenwater uit Dawsons Creek wat meer weg had de überegoïst Bateman. De schrijver van het boek, Bret Easton Ellis, is een begaafde cynicus die zijn duistere pessimisme scherp weet uit te beelden in personages als bovengenoemde. Regisseur Roger Avary is een eigenzinnige regisseur met nihilistische neigingen, die het bizarre en riskante nooit schuwt.

Vorm boven inhoud

De perikelen van Ellis’ antihelden worden in de film samengevlochten door middel van een arsenaal aan flitsende foefjes als split-screens, surreële uitstapjes, versnelde scènes, terugspoelend beeld, enzovoorts. Bovendien gebruikt hij een ingewikkelde vertelstructuur: de film begint aan het einde en wisselt voortdurend in perspectief en tijd. Dit houdt de film aan de ene kant wel boeiend, maar het is ook waar het fout gaat: Avary richt zich zozeer op de buitenkant dat hij de essentie van zijn bronmateriaal vergeet. Zijn debuut Killing Zoe (1994) had ook geen inhoud, maar was in al zijn glorieuze nihilisme wel fascinerend en indrukwekkend. Ook de films Pulp Fiction en True Romance, die hij met Quentin Tarantino schreef, verkiezen vorm boven inhoud, maar dat zal niemand hen kwalijk nemen. Nu Avary een boek geadapteerd heeft (hij schreef het scenario zelf), gaat die vlieger helaas niet op.

Onverschillig

De Amerikaanse auteur Bret Easton Ellis (American Psycho, Glamorama, Less Than Zero) beschrijft op gedetailleerde en realistische wijze egoïsme en materialisme, onverschilligheid, wellust en hebzucht, en houdt de westerse mens daarmee een spiegel voor. Zijn boodschap is een uiterst serieuze, die hij in al zijn boeken overbrengt door middel van bijtend, extreem sarcasme. Daar valt in deze verfilming zeker wel wat van te bespeuren, maar Avary is te druk bezig om het er allemaal flitsend uit te laten zien, zodat van Ellis’ achterliggende moralisme bar weinig overblijft. Dit doet de film de das om: het is een halflege huls, als een parodie die zijn eigen onderwerp vergeet. Ellis’ boeken zijn ook grappig, maar dat gaat nooit ten koste van de duistere en vaak huiveringwekkende moraal die je erin terugvindt. Bij Avary is dat, op één prachtig akelig zelfmoordscène na, helaas wel zo. Wat hij doet is choqueren zonder er zelf al te serieus over te zijn. Je kunt wel lachen om het relaas van de personages in de film, en blijft bij de leest door Avary’s visuele aanpak, maar uiteindelijk blijf je net zo onverschillig voor de hier geschilderde werkelijkheid als de personages zelf.