Film / Films

Een nieuw avontuur

recensie: Up

Zoals elke film van animatiestudio Pixar is Up met een simpel idee begonnen. Regisseur Pete Docter vertelt in een van de documentaires op de dvd dat het beeld van een chagrijnige oude man met een hoop vrolijke ballonnen in zijn hand hem intrigeerde. Wie is deze man, wat is zijn verhaal en waarom is hij zo boos op de wereld? Om die vragen draait het in Up, de tiende en meest volwassen film van Pixar.

~

Voor het eerst spelen menselijke personages van vlees en bloed de hoofdrol in een film van de animatiestudio. De 78-jarige Carl Fredericksen, die na het overlijden van zijn vrouw Ellie zijn zin in het leven heeft verloren, vormt de spil van Up. Als ballonnenverkoper Carl, na een incident met bouwvakkers die hem uit zijn huis willen krijgen, gedwongen wordt intrek te nemen in een bejaardentehuis, besluit hij dit niet over zijn kant te laten gaan. Hij bindt duizenden ballonnen vast aan zijn huis en vliegt weg naar Paradise Falls, een plek die hij met zijn vrouw altijd al wilde bezoeken. Eenmaal in de lucht ontdekt hij dat hij gezelschap heeft van het kleine padvindertje Russell, die zich op zijn veranda had verstopt. Samen beleeft het onwaarschijnlijke koppel een avontuur dat hun beider levens zal veranderen.

Ontroerend begin


Het blijft keer op keer bewonderenswaardig dat de mensen van Pixar, met een budget van honderden miljoenen dollars tot hun beschikking, de verleiding weten te weerstaan uit te pakken met overdonderende visuele spektakels. Juist in de minutieuze aandacht voor details en de kleine, menselijke verhalen schuilt het meesterschap van de animatiestudio die met Up een voorlopig hoogtepunt bereikt. Dit wordt duidelijk in de schitterende eerste tien minuten van de film, die velen waterige ogen zal geven nog voor de film goed en wel is begonnen. De scène waarin het leven van Carl en zijn grote liefde Ellie in vijf minuten – met slechts de prachtige muziek van Michael Giacchino  ter ondersteuning – wordt samengevat, is zeldzaam ontroerend en cruciaal voor de band die zich vormt tussen de kijker en Carl, een op het eerste oog knorrig en weinig sympathiek personage.

~

Het is een gewaagde zet een kinderfilm zo dramatisch te beginnen, en het zou ook onrealistisch zijn van de makers te verwachten dat ze deze toon vasthouden. Zodra Carl en Russell aankomen in Zuid-Amerika, gaan avontuurlijke en komische elementen dan ook meer de boventoon voeren. Waar dit in een mindere film de aandacht had kunnen afleiden van de personages, daar waken Docter en coregisseur Bob Peterson er handig voor dat dit in Up gebeurt. De ontwikkelingen in dit deel van de film zijn beurtelings al spannend en erg komisch, maar door enkele perfect gekozen emotionele momenten blijft duidelijk dat dit verhaal vooral draait om de figuurlijke reis die Carl moet afleggen om het verlies van zijn vrouw een plaats te geven.

Perfectie


Up is dan ook zo’n zeldzame film waaraan alles lijkt te kloppen. Van de, zoals altijd, buitengewoon fraaie animaties tot de levensechte personages die binnen enkele minuten je hart veroveren; het is allemaal af. Het rechtvaardigt de conclusie dat in hun voortdurende streven naar perfectie, Pixar nooit dichterbij is gekomen dan met Up. Als een film jong en oud weet aan te spreken zonder al te grote concessies te doen aan ‘doelgroepdenken’, je 93 minuten lang blijft vermaken en daarbij ook nog eens een prachtig menselijke verhaal weet te vertellen over rouwverwerking en de avonturier die in ons allen schuilt, is niets anders dan grote bewondering op zijn plaats.

~

Zoals we van Pixar gewend zijn, zijn er op de dvd een aantal zeer onderhoudende documentaires te vinden die daadwerkelijk iets toevoegen aan de kijkervaring. Met afstand het interessantste extra is het verslag van de reis die medewerkers van Up maakten naar Venezuela om de film er zo waarheidsgetrouw mogelijk te laten uitzien. Het levert prachtige beelden op van een stukje natuur dat nog maar weinig te zien is geweest. Ook de toelichting van Docter en coregisseur Peterson over de ontstaansgeschiedenis van de veelgeprezen scène die het leven van Carl en Ellie samenvat is zeer de moeite waard.

Up ligt in verschillende edities in de winkel. Naast de normale dvd en blu-rayuitgaves is er ook een verzamelbox te koop, waarin de blu-ray, dvd en digital copy van de film zijn opgenomen. Die laatste versie is hierboven besproken.