Sneeuwwitje van Spaans bloed

Bergers film is gesitueerd in Sevilla in de jaren twintig. Een stad bekend van het stierenvechten en weelderige flamenco. De jonge Carmen leidt een noodlottig bestaan: al bij haar geboorte zijn er tekenen van een tragisch en hard leven. Haar vader, een beroemd toreador, raakt na een stierengevecht verlamd. Haar moeder, hoogzwanger van Carmen, overleeft de geboorte niet. Carmen groeit op bij haar oma, waar ze op jonge leeftijd al geïntrigeerd raakt door het stierenvechten. Dan slaat het noodlot opnieuw toe. Haar oma overlijdt en Carmen wordt opgevangen door haar vader en stiefmoeder Encarna. Een stiefmoeder die, net als in het klassieke sprookje, een meedogenloze bitch is.

Het wordt geen liefdevolle thuiskomst. Encarna ontzegt Carmen het contact met haar vader en laat het meisje allerlei vervelende en zware klusjes doen. Ondanks haar zware leven blijft Carmen echter positief en levenslustig ingesteld. De tragiek keert opnieuw terug wanneer haar vader na een ongeluk overlijdt. Encarna stuurt het meisje, inmiddels verworden tot een mooie jonge vrouw, ver weg met het doel haar uit de weg te ruimen. Maar dan wordt Carmen gered door zes rondtrekkende stierenvechtende dwergen. De dwergen, onder de indruk van haar schoonheid en pure karakter, besluiten zich over haar te ontfermen. Carmen, lijdend aan geheugenverlies, wordt door hen omgedoopt tot Blancanieves en ze pakt een oude passie op: het stierenvechten, waarmee zij laat zien een groot talent te zijn en in de voetsporen van haar vader te kunnen treden.

Klassiek sprookje vol verwijzingen naar zuidelijk Spanje
Blancanieves volgt grotendeels de klassieke verhaallijn, maar is verweven met twee ijkpunten uit de Spaanse cultuur: de flamenco en vooral het stierenvechten. Een risico, gezien de controverses rondom deze gevechten. Toch zijn juist dit de scènes die het krachtigst zijn. In haarscherp zwart-wit geschoten en ondersteund door warmbloedige flamencomuziek, geven de stierengevechten de film een broeierige spanning en de nodige portie girlpower mee. De beelden van de schone Blancanieves, die oog in oog staat met een woeste spierbundel van een stier, zijn prachtig om te zien.

Toch neigt Blancanieves op momenten teveel naar het melodrama. Zo is er veel aandacht voor Blancanieves’ zware jaren en wordt er wel heel veel ingezoomd op de melancholisch sprankelende ogen van het meisje. Het haalt de jeu wat uit de film, maar er blijft genoeg over om van te genieten. Maribel Verdú bijvoorbeeld, die haar rol als boze stiefmoeder zowel stijlvol als wreed neerzet. Haar sadomasochistische trekken komen terug in haar kostuums, waar ze trefzeker in rondparadeert. Een tikje gotisch en seksueel, passend bij de donkere sfeer van het sprookje.

Geen tweede The Artist

Bovendien laat Berger met Blancanieves zien zijn klassiekers te kennen. De film roept onmiskenbaar vergelijkingen op met Tod Brownings Freaks (1932), zeker wat het donkere, wat droevige einde aangaat. Of Blancanieves aansluiting zal krijgen bij het grote publiek is echter de vraag. De film  heeft de pech dat The Artist (2011) eerder verscheen. Die film werd een ongekend succes en zette de zwijgende film weer op de kaart.

Maar Blancanieves zien als een herhalingsoefening, voortbordurend op het succes van The Artist, is niet terecht. Berger deed er namelijk acht jaar over om zijn film van de grond te krijgen. En als je zijn film vergelijkt met de huidige sprookjesfilms, bomvol actie en special effects (neem een Snow White and the Huntsman) dan is Blancanieves een verademing. Een film die oprecht, met emotie en met liefde gemaakt is. Wat aandacht voor deze bijzondere verfilming is Berger dus zeker gegund.