Charlie Wilson's War

Charlie Wilson’s War vertelt het ware verhaal van een Amerikaans congreslid uit Texas die begin jaren tachtig de Amerikaanse geheime operaties in Afghanistan wist te financieren. De film is vooral de moeite waard door de acteerprestaties van Philip Seymour Hoffman die – naast Tom Hanks en Julia big-hair Roberts- degene is die als personage overtuigt en het politieke spel uit de witte boorden sfeer haalt. In zijn rol als licht ontvlambare CIA-agent Gust Avrakotos is hij een onalledaags stijlicoon van lelijkheid, assertiviteit en politieke geslepenheid. De flexibele Amerikaanse buitenlandse politiek van de jaren tachtig verwordt zo tot het verhaal van twee cowboys en een weduwe met allure, vol visueel jaren tachtig sentiment.

Charlie’s leven en zijn rol in de politiek achter Operation Cyclone – de CIA codenaam voor het programma achter de bewapening van de Afghaanse Mujahideen in het door de Sovjet Unie bezette Afghanistan van 1979-1989 – zijn illustratief voor de werking van het Amerikaanse Congres en de machtspolitiek achter de schermen. Dankzij Wilsons politieke inspanningen stijgt de financiële steun voor het Afghaanse verzet in tien jaar tijd van 5 miljoen dollar tot 1 miljard (!) dollar per jaar. Het verzet is succesvol: in 1989 trekken de Russen zich terug uit Afghanistan. Aan de hand van Aaron Sorkins smeuïge script schitteren de drie sterren en worden de feiten romantisch ingekleurd. Onder Hollywoods vleugels heeft het verhaal van Charlie Wilson veel weg van een heroïsch jongensboek waarin de macht van een congreslid genoeg is om de val van het Sovjetrijk heeft bewerkstelligen. De rol van zuipende, onderkoelde congresveteraan en sluwe netwerker gaat Hanks goed af, maar het nadeel van Hanks is dat hij – ondanks zijn consequent sterke spel – altijd Hanks blijft. Aandoenlijk is overigens dat hij, ondanks het immer aanwezige vrouwelijk schoon, te weinig flair heeft als notoire vrouwenjager.

Plotten en plannen

Van Wilsons zwakte maakt de steenrijke weduwe Joanne Herring dankbaar gebruik. Als felle anti-communiste en ereconsul van Pakistan stuurt zij Wilson op lobby naar dat land. De immer onkreukbare en elegante (uitgezonderd haar vreemde loopje) Julia Roberts is in de rol van conservatieve activiste vermakelijk maar ook niet echt geslaagd. De dubbelzinnigheden uit het script en de politieke intuïtie en finesse in het machtsspel komen bij haar slechts matig tot hun recht. In Pakistan ziet en ervaart Wilson de effecten van de Russische invasie. Vanaf dat moment heeft hij een missie en is hij vastbesloten het Afghaanse verzet en de bevolking te helpen. In de straatvechter Gust Avrakotos vindt hij de perfecte partner. Gedreven, brutaal en overtuigd van het strategisch belang van Afghanistan – in de koude oorlog en als voorpost in de olieregio – zijn beiden vanaf dat moment bezig met het plotten en plannen van bondgenootschappen, wapenleveranties en geheime militaire missies tegen de Sovjetbezetter.

Ironische historie

De evolutie en het effect van deze wapenleveranties voor het lokale verzet worden aangrijpend getoond, waarbij archiefbeelden en filmfictie op ingenieuze wijze zijn gemixt. De escapades en scandaleuze trekjes van Wilson worden op een heel andere manier verbeeld. ‘Good Time Charlie’ wordt in de saaie politieke gelederen geflankeerd door een team van rondborstige dames en een zeer scherpe assistente (ferm en humoristisch vertolkt door Amy Adams). Ondanks de smeuïge heroïek is dit vooral het wrange verhaal van een onbeduidend politicus die wat met de buitenlandpolitiek vogelt en deze binnen de kamers van het congres haalt. Met de ernstiger gevolgen, het bewapenen van de Afghanen leverde ongewild wapentuig aan een toekomstige vijand, heeft de film dan ook niets van doen. De queeste van Wilson staat centraal, en hij wordt hier het archetype van een goede Amerikaan. Als je dat als kijker voor lief neemt krijg je met Charlie Wilson’s War behalve amusement, onderhuids ook een wel heel ironische politieke historie cadeau.