Film / Films

Als het leven maar een dag duurt

recensie: Het leven uit een dag

In Het Leven uit een Dag, het boek van A.F.Th. van der Heijden dat in 1988 verscheen, duurt een mensenleven exact een dag. In die ene dag moet er geleerd, liefgehad, gevreeën en gestorven geworden. Alle belangrijke gebeurtenissen vinden maar één keer plaats. Na de seks verschrompelen de geslachtsdelen en ebt de liefde vanzelf weg. Zo krijgt de onenightstand een heel nieuwe betekenis.

~

De gelijknamige film van Mark de Cloe houdt zich aan de uitgangspunten van het boek. Een koppel is zozeer door de daad en van elkaar onder de indruk geraakt, dat ze besluiten om een moord te plegen. Dat levert ze namelijk gegarandeerd een plekje in de hel op, waar alles herhaalbaar is en het feest dus eindeloos door kan gaan. Maar het heet er niet voor niets de hel: in deze wereld, die verdacht veel op de onze lijkt, maakt de intensiteit van het eenmalige plaats voor sleur, depressie, angst en wanhoop.

Gezwollen taal
Het is een intrigerend uitgangspunt voor een film. In eerste instantie lijdt Het leven uit een dag echter onder het feit dat er veel moet worden uitgelegd. Bovendien wordt dat gedaan in de gezwollen taal die kenmerkend is voor A.F.Th.’s oeuvre. Niet alle acteurs kunnen daarmee uit de voeten. Naarmate het verhaal vordert neemt het geworstel met de tekst af, maar echt op gang komt de film pas nadat Gini en Benny de doodstraf hebben gekregen.

~

Van De Cloe, die eerder hoge ogen gooide met Valse wals en Boy Meets Girl Stories en die zelf het scenario van Het leven uit een dag schreef, mag wat verwacht worden. Hij is vooral een technisch begenadigd regisseur. In het eerste gedeelte lijkt het alsof hij zijn hele trukendoos in één keer heeft omgekeerd: de veelal vertraagde, in detail gefilmde liefdesscènes doen soms denken aan reclames voor partnerbemiddelingsbureaus. Pas in de tweede helft komt de film tot leven. Dan splitst het beeld zich op: in de linkerhelft is te zien wat Gini beleeft, in de rechterhelft wat Benny aan het doen is. Dat werkt wonderwel. De twee geliefden zijn elkaar kwijt en hun zoektocht loopt vaak synchroon. In dezelfde houding vallen ze in slaap of struinen ze langs de metrobaan van Den Haag. Naarmate het verhaal vordert drijven ze steeds verder uit elkaar, en beleeft de een hoogte- en dieptepunten terwijl de ander somber voor zich uit staart. Het is razend knap dat alle scènes perfect bij elkaar aansluiten en dat de splitscreen nooit gaat vervelen.

Script met beperkingen
Tegelijkertijd heeft de tweede helft te lijden onder de minder sterke eerste helft. Omdat de karakters snel verliefd moeten worden voor ze sterven, leer je ze als kijker niet goed kennen. Het gevolg is dat je hun belevenissen afstandelijk gadeslaat. Matthijs van de Sande Bakhuyzen slaat zich er heel behoorlijk doorheen, maar debutant Loïs Dols de Jong heeft soms zichtbaar moeite met de beperkingen in het script.

~

Het leven uit een dag is duidelijk met veel zorg en liefde gemaakt. Mooie nummers van onder andere Novastar en Zita Swoon vullen de soundtrack en er zijn sterke bijrollen voor Tygo Gernandt en Hadewych Minis. Wat nog ontbreekt is een handreiking naar het publiek, die ervoor zorgt dat de kijker bij het verhaal betrokken raakt.