Op de schouders van de klassiekers
Bij de meeste genres onderscheiden de topfilms zich meestal door een origineel verhaal, maar in het geval van de western ligt dat anders. De elementen van het verhaal staan vrijwel vast: lonesome cowboys, ruige leefomstandigheden, kleine dorpjes, goed tegen kwaad en natuurlijk de shoot-out aan het eind. Om als western een klassieke status te krijgen, heb je duidelijk iets extra’s nodig. De sterke morele strijd in High Noon, het geweld in The Wild Bunch en de prachtige weidse plaatjes in Sergio Leone’s spaghettiwesterns en Dances With Wolves hebben ervoor gezorgd dat deze fims een onvergetelijke indruk hebben achtergelaten. Want narratief is er weinig origineels aan deze grote films.
~
Ook het verhaal van Open Range heeft niet al te veel om het lijf. We schrijven 1882, het tijdperk van de cowboys loopt op zijn einde. “Time changes and most people change with them,” zegt een personage in de film. Er zijn echter altijd enkele koppige verstokte veedrijvers die vasthouden aan het nostalgische, romantische maar keiharde nomadenbestaan. Boss, Charley, Mose en Button zijn vier van die rondtrekkende cowboys die ruzie krijgen met Baxter, een grote rancheigenaar, wanneer ze met hun kudde over zijn grondgebied trekken. Wanneer Baxters mannen Mose vermoorden en Button voor dood achterlaten, zinnen Boss en Charley op gerechtigheid. Ze brengen Button onder bij de plaatselijke dokter en gaan op zoek naar de confrontatie met Baxter en zijn mannen.
Gewoon een goede western
~
Dubbele moraal
Voor een groot deel is dit ook toe te schrijven aan het ijzersterke acteerwerk. Veteranen Robert Duvall (die echt in topvorm is) en Kevin Costner geven hun personages Boss en Charley haast een overdosis authenticiteit mee. Niet alleen voel je echt dat ze zelf gekweld worden door de dubbele moraal die ze erop na houden, door de veelheid aan karaktertrekken (kracht, humor, gevoeligheid, onafhankelijkheid, cynisme, betrokkenheid en oprechtheid) en de diepte hiervan worden de personages driedimensionaal.
Mooie rode ondergangen
Wat jammer is aan Open Range is dat de film meer op het gemakkelijke sentiment speelt dan bijvoorbeeld Dances With Wolves. Waar de laatste duidelijk geen concessies deed aan de manier waarop in Hollywood gefilmd wordt, zie je in Open Range wel erg veel mooie rode zonsondergangen en overdreven verlichtende bliksems. Ook de plotseling uit de lucht vallende amoureuze ontwikkelingen (tussen Charley en de zus van de dokter) zijn minder oprecht dan in Costners eerdere werk.
Extra’s
Op de dvd staan weinig extra’s: de trailer, een korte en inhoudelijk matige ‘making of’ en een commentaartrack waarin Costner zijn visie op de film geeft. Deze audiotrack is echter wel mooi en uitgebreid. Costner geeft de hele 135 minuten die de film lang is zijn commentaar over van alles: het filmen, de locaties, het weer, de acteurs maar ook over de thematiek en over de western als zijn favoriete genre. Van weinig dvd’s is de commentaartrack zo uitgebreid en informatief.
Oudgedienden
De western beleefde vorig jaar haar honderdjarige verjaardag, de twee hoofdrolspelers zijn oudgedienden en zelfs het verhaal gaat over het afscheid van een tijdperk. Maar Open Range is geen vergane glorie, geen mosterd na de maaltijd. Misschien zal het geen klassieker worden in de orde van grootte van de eerder aangehaalde films, maar Costner heeft een mooie, ijzersterke film gemaakt die vooral in het acteerwerk een onderscheidende eigenschap heeft.
Filmdepot 
In courtesy of the artist. Image by Ben Geraerts. 
