Film / Films

Het mysterie blijft intact

recensie: Gainsbourg, vie héroïque

‘Mag ik je hand vasthouden?’ vraagt de kleine Lucien Ginsburg aan een meisje, in de eerste scène van Gainsbourg, vie héroïque. ‘Nee, je bent te lelijk,’ antwoord ze resoluut. Het is een thema dat Lucien zijn leven lang zal achtervolgen.

~

In de film wordt hij zelfs letterlijk achterna gezeten door een karikaturaal Joods hoofd, ‘La Guelle’, dat hem overal vergezelt als een duistere schaduw. Echt veel last heeft Lucien trouwens niet van zijn zogenaamde lelijkheid. Terwijl hij uitgroeit tot de populairste zanger van Frankrijk, verleidt hij vrouwen als Brigitte Bardot, Jane Birkin en Juliette Gréco. Toch blijft zijn alter ego hem in de nek hijgen. Debuterend regisseur Joann Sfar (in Frankrijk vooral bekend als striptekenaar) maakt van ‘La Gueulle’ een personage dat uit een boek van Roald Dahl had kunnen komen: lange vingers, kwaadaardige gele ogen en een fluisterstem. De mix tussen animaties en ‘echte’ film werkt uitstekend. Het geeft de levendige fantasie van de kleine Lucien goed weer en later in diens leven zijn donkere kant. 

Gevaarlijke uitgangspunten

~

Sfar is al zijn hele leven een groot fan van de Franse zanger Serge Gainsbourg. Hij ziet hem letterlijk als een held, een provocateur en een avonturier die een episch leven leidde. Het is belangrijk voor hem dat de erfgenamen trots op de film kunnen zijn. Dat zijn allemaal gevaarlijke uitgangspunten voor een debuterend regisseur, vooral vanwege het controversiële onderwerp. Gainsbourg was een alcoholist, hij jaagde oorlogsveteranen op de kast door een reggaeversie van de Marseillaise op te nemen, hij nam het niet zo nauw met zijn vaderrol en hij zette zichzelf regelmatig voor gek door dronken op de Franse televisie te verschijnen. Al die elementen komen voorbij in Gainsbourg, vie héroïque, maar ze ogen onschuldiger dan ze in het echt moeten zijn geweest. Als Gainsbourg (dan nog Ginsburg) zijn eerste gezin verlaat, vliegt hij hand in hand met La Gueulle over nachtelijk Parijs, alsof hij door Peter Pan wordt meegenomen naar Neverland. Het ziet er prachtig uit, maar eigenlijk is het natuurlijk niet zo heel tof van hem om twee kleine kinderen achter te laten.

De acteurs die de jonge en de volwassen Gainsbourg spelen, Kacey Mottet-Klein en Éric Elmosnino, zijn goed gecast, al kan de eerste niet altijd overweg met de onnatuurlijke teksten die Sfar hem laat uitspreken. Het begindeel, waarin het Joodse jongetje in het bos onderduikt voor de Duitsers en zijn eenzaamheid bestrijdt door te tekenen en imaginaire vrouwen te verleiden, is mooi. Ook de rest van de film is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid gemaakt. Toch neemt de bewondering voor Sfar gaandeweg af naarmate zijn eigen bewondering voor zijn hoofdpersonage toeneemt, zo lijkt wel. De film wordt steeds conventioneler. Als Gainsbourg zit te huilen om zijn overleden hond, bekruipt je als kijker het gevoel dat er hier en daar wel wat geknipt had kunnen worden.

Adoratie

~

Het is belangrijk dat een debuterend regisseur een sterke band heeft met het onderwerp van zijn film, zeker als dat een biopic betreft, maar adoratie doet het  werk geen goed. Sfar lijkt te zeer onder de indruk van Gainsbourg om hem met kritische distantie te bekijken. De erfgenamen kunnen dan ook tevreden zijn: Serge Gainbourg komt er heel aardig van af. Erger: aan het einde van Gainsbourg, vie héroïque, rest nog steeds de vraag hoe de man met ‘La Gueulle’ al die mooie vrouwen wist te verleiden. Het is Sfar niet gelukt om het mysterie van diens heroïsche leven te vangen.

Van maandag 15 maart tot en met zondag 28 maart zijn er op twee locaties in Amsterdam tekeningen van Serge Gainsbourg van regisseur Joann Sfar te zien. Daarnaast hangt er werk van Hanco Kolk, José Luis Garcia en Alain Trellu, naast prenten uit de film.

De tentoonstellingen zijn in District V, Van der Helstplein 17, geopend van 18.00 uur – 22.30 uur, behalve op dinsdag, en in de Cous Cous Club, Ceintuurbaan 338, geopend van 12.00 uur – 22.30 uur.